Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2015/9148 Esas 2016/3748 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : .......ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/02/2015
NUMARASI : 2013/485-2015/124
D
Taraflar arasında görülen davada .......... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 12/02/2015 tarih ve 2013/485-2015/124 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ....... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; davalıların müvekkilinden 1.300.000,00.-Euro borç aldıklarını ve davalılar tarafından müvekkiline borca karşılık 7 adet bono ile 14/03/2013 tarihli borç ödeme mutabakatıdır başlığını taşıyan vadesi gelmiş senetlerin arka arkaya ikisinin ödenmemesi halinde tüm bonoların muaccel hale geleceğini içeren belge düzenlenerek verildiğini, söz konusu bonolardan 30/06/2013- 30/07/2013 ve 30/08/2013 vade tarihli bonoların vadeleri gelmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, aldıkları ihtiyati haciz kararıyla icra takibine giriştiklerini ancak davalıların hacze itiraz ettiğini ve takibin İİK"nın 170/a maddesi uyarınca iptal edildiğini ileri sürerek ......... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/480 D.İş dosyasından verilen ihtiyati haczin devamına ve davalılardan alacaklı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili; davacı B...... E......"ün müvekkillerden V.. Ö.."e düzenleme şeklindeki vekaletname ile gayrimenkullerinin satış ve idaresi için yetki verdiğini, karşılığında da teminet olarak davaya konu senetleri imzalattığını, senetlerin borç alıp verme ilişkine dayanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davanın alacaklı olduğunun tespiti istemiyle açılan tespit davası niteliğinde olduğu, eda davası açmak mümkün ise tespit davası açılamayacağı, davacının tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığı, hukuki yararın da 6100 sayılı HMK 114 maddesinde belirtildiği üzere dava şartlarından olduğu gerekçesiyle davanın HMK 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava, dava dilekçesinde de ifade edildiği üzere İİK"nun 264/2. maddesi gereği açılan alacak davası olup, mahkeme tarafların sunduğu hukuki sebeplerle bağlı olmayıp talebiyle bağlıdır. Bu kapsamda dava konusu maddi vakıaları açıklamak taraflara düşerken, olayın hukuki nitelendirmesini yapmak hakimin görevidir (6100 sayılı HMK m. 33). Davacı, vekili aracılığıyla sunduğu dava dilekçesinde; İİK"nun 264/2. maddesinden kıyas yoluyla ihtiyati haczi tamamlama merasimi gereği işbu davayı açtıklarını ifade ederek neticeten davalı borçlulardan alacaklı olduğunun tespiti ile ihtiyati haczin devamına karar verilmesini talep etmiş; mahkemece de 27.11.2013 tarihli tensip zaptında davanın alacak davası olarak yürütülmesine karar verilmiş, 12.06.2014 tarihli ön inceleme tutanağında davanın kambiyo senedi alacağından kaynaklı alacak davası olduğu tespit edilmiş, 23.06.2014 tarihli ara kararında da dava alacak davası olarak nitelendirilmiş ve yargılamaya devam edilmiş olduğuna ve davacının talebine göre, davanın alacak davası olduğunun kabulü ile işin esasına girilmesi gerekirken; sonradan hataya düşülerek davanın tespit davası olduğu ve eda davası açmak mümkün iken tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 06/04/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.