MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl davada davanın kabulüne, birleştirilen davada, idari yargının görevli olması nedeni ile mahkemenin görevsizliğine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada davacı vekili 24.11.2008 tarihinde ..."in sevk ve yönetiminde bulunan ... plaka sayılı araç ile Hakkari"den Van"a doğru seyir halinde bulunduğu sırada ...Çok Programlı Lisesi önünde ve yeterli güvenlik önlemlerinin alınmamış olması nedeniyle orta refüje çarpmak suretiyle trafik kazası geçirdiğini, kaza sırasında araçta bulunan müvekkili ..."in yaralandığını, çalışma gücünü kısmen kaybettiğini ileri sürerek 8.00,00 TL maddi tazminata kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı ... ... ... AŞ vekili, ... plakalı aracın müvekkili bünyesinde Zorunlu Mali Sorumluluk ve Birleşik Kasko ... Poliçeleri kapsamında sigortalandığını, davacının araç maliki ve sigortalı olduğunu, işleten tarafından ileri sürülecek tazminat taleplerinin teminat dışı olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Müdürlüğü aleyhine açılan dava, tefrik edilmek suretiyle uyuşmazlık yönünden idari yargının görevli olduğuna karar verilmiştir.
Birleştirilen davada davacı vekili, aynı kaza nedei ile yol yapımını gerçekleştirendavalı hakkında açtığı davada 10.000 TL maddi ve 200.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece,2010/131 esas sayılı dosya yönünden;davanın kabulüne; 62.504,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte-poliçede belirtilen üst limitle sınırlı olmak üzere-davalı ... ... ... Şirketinden alınarak davacıya verilmesine, birleştirilen 2012/178 esas sayılı dosya yönünden; idari yargının görevli olması nedeniyle mahkemenin görevsizliğine, karar verilmiş, karar,davacı vekili ile davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi ve manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
1-Davacı vekilinin (birleştirilen davaya yönelik) temyiz itirazları yönünden;
Davacı, aracı ile seyir halindeyken KGM"nin denetim ve sorumluluğundaki "...Şehir Geçişi Yapım İşi""ni yürüten taşeron firma ..."nin kontrolünde bulunan yolda 24/11/2008 tarihinde trafik kazası geçirerek yaralandığını, ..."nin çalışma alanına yönelik gerekli önlemleri almadığını iddia etmiştir. Mahkemece, davanın görülme yerinin idari yargı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, KGM"nin denetim ve sorumluluğundaki ...Şehir Geçişi Yapım İşi yüklenici ..."ye yaptırılmaktadır. KGM" nin yol yapım işini verdiği şirket özel hukuk tüzel kişisi olup, verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı oluşan sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabidir. Özel hukuk tüzel kişilerinin verdikleri zararlar, niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olmayıp, bu zararların tazmini amacıyla anılan özel hukuk tüzel kişilerine karşı adli yargı yerinde tazminat davası ikame edilmesi gerekmektedir. O halde mahkemece, davalı ... aleyhine açılan bu davada davaya devam edilerek esastan inceleme yapılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde davanın idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
2-Davalı ... ... ... Şirketi vekilinin temyiz itirazları yönünden;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1.maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”, 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu ... limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasında sigortacı, işletenin 2918 sayılı ... kapsamında hukuki sorumluluğunun zorunlu mali sorumluluk sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını üstlenmiştir. Buna göre, İMSS"nin amacı, trafik kazaları sonucu 3. kişilere verilecek zararların güvence altına alınmasıdır.
Ayrıca TTK"nin 92. ve ... Genel Şartlarının A.3.b. maddesinde, "işleten tarafından ileri sürülecek tazminat taleplerinin" teminat kapsamı dışında kalacağı, İMSS Genel Şartlarının 3/a maddesinde, "sigortalının kendisinin uğrayacağı zararların" teminat kapsamı dışında kalacağı hüküm altına alınmıştır.
Somut olaya bakıldığında, davacı, aynı zamanda ... plaka sayılı (sigortalı) aracın işleteni (ve gerek Zorunlu Trafik Sigortası gerekse Birleşik Kasko
Sigortası-İMSS- poliçelerinde sigortalı konumunda) olduğundan, davalı ... şirketi karşısında 3. kişi olarak kabul edilemez. Bir başka deyişle işleten davacının, işleten olarak kendi sorumluluğunu üstlenen davalı ... şirketinden tazminat talebinde bulunması hukuken mümkün değildir. Zira ... ve İMSS sigortacısı, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına almaktadır.
Bu nedenle mahkemece, davalı ... ... ... Şirketi hakkındaki davanın reddi gerekirken yazılı şekilde kabulü doğru görülmemiştir.
3-Ayrıca kamu hizmeti vermekle yükümlü olan asıl davanın davalısı KGM"nin yol yapım işi çalışmasını bizzat kendisinin yapmadığı, özel hukuk ilişkisi çerçevesinde birleşen davanın davalısı konumundaki diğer şirkete yaptırdığı gözönüne alındığında, KGM yönünden de yargı yolu bakımından görevli yerin adli yargı olacağı dikkate alınarak KGM yönünden yargılamaya devamla sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken KGM yönünden idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle tefrik kararı verilmiş olması doğru görülmemiş olup eleştiri konusu yapılmakla yetinilmiş bozma sebebi yapılmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... ... ... Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ile davalı ... ... ... Şirketi"ne geri verilmesine 02/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.