16. Hukuk Dairesi 2015/6382 E. , 2016/4050 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... çalışma alanında bulunan 105 ada 84 parsel sayılı 1.264.900,83 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen kısmının adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde kadastro tespit tarihine kadar davacı yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde düzenlenen zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle davanın kabulüne dair yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, yöntemince mera araştırması yapılmadığı ve davaya konu taşınmaz bölümünün öncesinin zilyetlikle iktisaba elverişli tarım arazisi olup olmadığı yeterince araştırılmadığı gibi, ziraat bilirkişi tarafından incelenen hava fotoğrafının da hangi tarihe ait olduğu belirtilmemiş, rapora taşınmaza ait fotoğraflar eklenmemiş, ayrıca yerel bilirkişilerden taşınmazın kadim kullanıma dayalı mera olup olmadığı, olmaması halinde davacılar yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı konusunda denetlemeye elverişli şekilde somut ve maddi olaylara dayalı beyan alınmamış, yerel bilirkişilerin soyut beyanları ile yetinilmiştir. Öte yandan, bahsedildiği üzere taşınmazın niteliğinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından da usulünce yararlanılmamıştır. Eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için; öncelikle, en az üç ayrı zaman dilimine, kural olarak tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; taşınmazlar başında yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerden seçilmiş, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, 6100 sayılı HMK 31. maddede düzenlendiği üzere davanın aydınlatılması amacı ile taraf tanıkları, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından davaya konu taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu, geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, zilyetliğin hangi tarihte başladığı, sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliği, kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyor ise ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı, kullanılmıyor ise ne kadar süredir kullanılmadığı, toprak yapısı, eğimi, bitki deseni konusunda ayrıntılı ve gerekçeli, taşınmazların fotoğrafını da içeren rapor alınmalı, fotoğraflar üzerinde davaya konu taşınmaz bölümü açıkça gösterilmeli, çekişmeli taşınmazın ekilip sürülen ve boş kalan bölümleri ayrı ayrı işaretlettirilmeli, yine taşınmazın dört taraftan fotoğrafları çektirilerek parsel sınırları da fotoğraflar üzerinde gösterilmeli; tespit tarihinden önceki 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı döneme ve taşınmazların bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları jeodezi mühendisi bilirkişiye stereoskopla incelettirilmeli, tespit tarihinden geriye doğru 20 yıllık dönem için uydu fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılarak taşınmaz üzerindeki zilyetliğin süresi ve niteliği konusunda bilimsel verilere dayalı raporlar alınmalı ve bu şekilde tanıklar ile yerel bilirkişi beyanları denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 12.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.