20. Hukuk Dairesi 2016/3313 E. , 2016/5812 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davası hakkında ... Asliye Hukuk ve ... Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, bonoya dayalı ödemenin, protokolün iptali nedeniyle, tahsili istemine ilişkindir.
Asliye Hukuk Mahkemesince, “Davanın, bonoya dayalı sebepsiz zenginleşme iddiasına ilişkin olduğu, TTK"nın 4 ve 5. maddeleri gereğince asliye ticaret mahkemesinin görevli bulunduğu” gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Asliye Ticaret Mahkemesi ise; “Davanın sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı alacak davası niteliğinde olduğu, kambiyo hukukuna dayalı bir uyuşmazlık bulunmadığı” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK"nın 5/1. maddesi uyarınca, ticari davalara bakmak görevi, asliye ticaret mahkemesine aittir. Ticari davalar, mutlak ve nispi ticari davalar olarak ikiye ayrılmaktadır. Nispi ticari davalar, TTK"nın 4/1. maddesinin ilk cümlesinde tarif edilen davalardır. Buna göre, her iki tarafın da "ticari işletmesiyle ilgili hususlardan kaynaklanan" hukuk davaları, ticari dava sayılmıştır. Mutlak ticari davalar ise, tarafların tacir olup olmadıklarına ve uyuşmazlığın tarafların ticari işletmeleri ile ilgili bulunup bulunmadığına bakılmaksızın yasa gereği ticari dava sayılan uyuşmazlıklardır. TTK"nın 4/1-a ve devamı bentlerinde yazılan uyuşmazlıklar ile diğer yasalarda ticari dava olduğu belirtilen uyuşmazlıklar, mutlak ticari davalardır.
TTK"nın 4/1-a maddesinde, “TTK"da öngörülen” hususlardan kaynaklanan hukuk davaları, mutlak ticari davalar arasında sayılmıştır. Kambiyo senetleri, 6102 sayılı TTK"nın 670 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Bu nedenle, TTK"da düzenlenmiş olan kambiyo senedinden kaynaklanan hukuk davaları, mutlak ticari dava olup, aynı Kanunun 5/1. maddesi gereğince uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda, davacı, ... Kooperatifi arasında düzenlenen protokol uyarınca bono düzenleyerek gerçek kişi olan davalıya verdiğini ve daha sonra da 38.100.-TL olan bono bedelini ödediğini, ancak protokolün iptal edildiğini ve karşı tarafın edimlerini yerine getermediğini belirterek, haksız olarak ödenen bono bedelinin tahsilini talep etmiştir. Bu durumda, uyuşmazlığın çözümü için kural olarak illetten mücerret olan bononun illete bağlı kabul edilip edilemeyeceğinin, protokoller ile bono arasındaki ilişkinin; başka bir anlatımla bonoya dayalı olarak ödenen miktarın istirdadının mümkün olup olmadığının tartışılması ve çözüme kavuşturulması gerekmektedir. O halde dava, kambiyo hukukunun uygulanmasını gerektiren ve kambiyo senedi özelliklerini taşıyan bonodan kaynaklanmakta olup, TTK"nın 4/1-a ve 5/1 maddeleri gereğince, mutlak ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığın ticaret mahkemesi tarafından çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 18/05/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.
