Davacı, 506 sayılı Yasa kapsamında çakışan S.S.K."lı çalışmalar dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davacının çakışan S.S.K. zorunlu sigortalılık süresi haricinde 01.04.1993 tarihinden dava tarihi olan 21.07.2006 tarihine kadar 2926 sayılı Yasa"ya tabi sigortalılık süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan p.e. İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Ş. Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının, davalı Kurumca 01.04.1993 tarihinde kayıt ve tescil edildiği, davacının ihtilaf konusu dönemde 1993 yılı 3. dönemde 48 gün, 2001 yılı 2.dönemde 69 gün, 2006 yılı 9.ayda 11 gün 506 sayılı Yasa"ya tabi zorunlu sigortalı olduğu ve prim ödemesinin bulunmadığı ve davalı Kurumca durumun öğrenilmesi üzerine davacının 506 sayılı yasa’ya tabi çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce 03.11.1993 tarihinde sigortalılığı sona erdirilerek 01.04.1993-03.11.1993 tarihleri arasında sigortalı olarak kabul edildiği ziraat odası ve kooperatif kaydının bulunmadığı tapulu zirai arazisinin olmadığı görülmektedir.
Sosyal Güvenlik Mevzuatımızda çifte sigortalılığa yer verilmediğinden davalı Kurumca davacının S.S.K. sigortalısı olarak çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sigortalılığın terkin edilmesine ilişkin işlem doğru olmakla tarım Bağ-Kur sigortalılığında geriye doğru tescil mümkün bulunmadığından 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığın başlatılabilmesi için doğrudan yazılı başvuruda bulunulması veya prim yatırılması gerektiğinden aynı Yasa"nın 36. maddesine göre ürün bedelinden tevkifat yoluyla prim kesintisi yapılıp yapılmadığının araştırılması gerekmektedir. Yapılacak iş; öncelikle davacıya ihtilaf konusu dönemde ürün sattığı kişi kurum ve kuruluşları açıklattırmak bu kişi kurum ve kuruluşlardan ürün bedelinden prim kesilip kesilmediğini sormak, kesilmiş ise belgelerini getirtmek ihtilaf konusu dönemde prim kesildiğinin tesbit edilmesi halinde sigortalılığı kesinti tarihini takibeden aybaşından başlatarak bu tarihten sonraki dönem yönünden kesintinin bulunduğu yıllarda sigortalılığın tesbitine karar vermek, kesintinin bulunmadığı anlaşılan yıllara ilişkin istemin reddine karar vermektir.
Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın mahkemece yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.03.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.
