10. Hukuk Dairesi 2016/11853 E. , 2017/4296 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/8 maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan ... hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 01/10/1994 ile 30/11/2011 tarihleri arasında davalı şirkette hizmet akdiyle çalıştığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davacının 1995- 1996- 1997- 1998- 1999- 2000- 2001- 2002- 2003- 2005- 2006- 2008- 2009 yıllarında değişen sürelerde çalışmasının ..."ya bildirildiğini, dinlenilen tanıklardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...,...,..."nın, davacının sezonluk çalıştığını belirttiklerini, tanıklar ..., ... ve ..."ın davacının çalışma dönemi konusunda kesin bilgi sahibi olmadıklarını, tanık ... davacının kesintisiz çalıştığını bildirmiş ise de tanığın davacının kardeşi olduğunu, davalı işyerinde çalışmadığını, tanık ... ve ... davacının kesintisiz çalıştığını ifade etmişlerse de tanıkların davacının komşusu olduklarını ve davalı işyerinde çalışmadıklarını, tanık ... davacının kesintisiz çalıştığını belirtmiş ise de, tanığın davacının akrabası olduğunu ve davalı işyerinde çalışmadığını,tanık ... davacının yeğeni olup davacının iki yılda bir zeytin zamanı dışında kesintisiz çalıştığını, davacının sezonluk çalıştığını belirten tanıkların davalı işyerinde çalışan kişiler oldukları ve davacının sezonluk çalışmasının ..."ya bildirilmiş olduğunu, davacının aksi yöndeki iddiasını ve çalışmaya başlama tarihini ispat edemediğini, zira davacının kesintisiz davalı işyerinde çalıştığını ifade eden tanıkların davalı işyerinde çalışan kimseler olmadıklarını, karar gerekçesinde belirterek davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; davacının 1995- 1996- 1997- 1998- 1999- 2000- 2001- 2002- 2003- 2005- 2006- 2008- 2009 yıllarında değişen sürelerde çalışmasının ..."ya bildirilmiştir. Davalı işveren adına kayıtlı, ... sicil nolu .... fabrikası işyeri ve 6551.48 sicil nolu prina yağı işletmesi işyeri olduğu, dosya kapsamında bulunan Kurum kayıtlarından anlaşılmaktadır. Davacının bildirimleri .... fabrikası işyerinden yapılmıştır. .... fabrikası işyerinden verilen dönem bodroları celp edilmiş ve bodro tanıkları dinlenmiştir. ... yağı işletmesi işyerinden verilen dönem bodrolarının celp edilmediği görülmektedir. Dinlenen bir kısım tanıklardan olan davalı tanığı ... beyanında; davacının sezonluk çalıştığını, aşçılık yaptığını, şirketin prina fabrikasının da olduğunu, davacının orada da çalıştığını, .... fabrikasında 2-3 ay çalıştığını, ... fabrikasında 4-5 ay çalıştığını beyan etmiştir. Diğer bodro tanığı ... beyanında; davacının çırçır fabrikasında çalıştığını, çırçır bitince prinada yemek yaptığını, çırçır fabrikasının 3 ay açık olduğunu, açık olduğu sürece davacının orada çalıştığını, prina fabrikası açık olduğu dönemde davacının burada yemek işiyle ilgilendiğini beyan etmiştir. İşbu tanık beyanları ile davacının bildirimi yapılan çalışmalarının uyumlu olmadığı gözükmektedir. Dinlenen tanık beyanları arasında çelişki oluşmuştur.
Mahkemece, davacı bizzat dinlenerek; işin niteliği, hangi işyeri ve işlerde çalıştığı, işyerlerinin hangi dönemlerde faal olduğu belirlenmeli, dinlenen tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeli, davacının yılın tamamında kısmi veya kesintisiz çalıştığı ve çalıştığı süre tanık beyanları ile açıkça ortaya konulmalı, davalı adına kayıtlı prina yağı işletmesi işyerinden dava tarihleri itibariyle dönem bodroları celp edilmeli, davacının bu işyerinde çalışması olup olmadığı, çalışması mevcut ise çalışma süresi belirlenmeli, davacının davalı işyerleri dışında çalışmaları var ise bu çalışmaları belirlenmeli, sonucuna göre karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece, eksik inceleme ve araştırma sonucu hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 22.05.2017 gününde oy birliğiyle karar verildi.