Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2006/5505 Esas 2007/2796 Karar Sayılı İlamı

Davacı   davalılardan işverene ait işyerinde 17.5.2000-20.5.2004 tarihleri arasında çalıştığının tesbitine   karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde,  davanın açılmamış sayılmasına karar vermiştir.
Hükmün davalılardan kurum  vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

Davacı davalı işveren yanında 17.05.2000-20.05.2004 tarihleri arasında çalıştığının ileri sürerek davalı kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tesbitini istemiştir.
Mahkemece davacının 13.07.2004 tarihli feragat dilekçesine dayanılarak   feragat sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar  arasındaki  uyuşmazlık sigortalılık süresinin tesbitine ilişkin olup uyuşmazlık bu kabil davalardan feragat edilip edilmeyeceği  noktasında toplanmaktadır.
Davaya  son  veren  taraf  işlemlerinden   biri olan feragat davanın taraflardan birinin ( davacının ) netice-i talebinden vazgeçmesidir. Feragat ile yanlız mevcut  davadan değil o dava ile  istenilen  haktanda vazgeçilir. Davadan feragat sonucunda  feragata konu teşkil eden hak  tamamen düşer ve artık bir daha  dava konusu yapılamaz.
1982 Anayasa"sının 12. maddesinde  herkesin kişiliğine bağlı  dokunulamaz devir edilemez, vazgeçilemez  temel hak ve hürriyetlere sahip olduğu  60. maddede ise  herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu  hükmüne  yer verilmiştir.  Bu iki hüküm birlikte  değerlendirilecek olursa sosyal güvenlik hakkının kişiye sıkı sıkıya bağlı  dokunulamaz ve feragat edilmez bir hak olduğu sonucuna ulaşılır.
506 sayılı Yasanın 6. maddesinde de bu ilke aynen benimsenerek  çalışanların işe  alınmalarıyla kendiliğinden sigortalı  olduğu bu suretle  sigorta  olmak hak ve yükümlülüğünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği, sözleşmelere  sosyal sigorta  yardım ve  yükümlerinin azaltmak veya  başkasına devretmek yoluyla hükümler konulamayacağı  belirtilmiştir.  Bu haliyle   sigortalı olmak kişi bakımından  hem bir hak hemde yükümlülüktür.
Mahkemece davanın yukarıda açıklanan  hukuksal niteliği  göz önünde  tutularak  işin esasına girilerek sonucuna göre karar vermek gerekirken yazılı şekilde feragat nedeniyle  davanın reddine karar  verilmesi usul ve yasaya aykırı olup  bozmayı gerektirir. Dairemizin  giderek Yargıtay"ın yerleşik uygulamaları bu yöndedir. ( Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2004/12345, 2005/817 K: 8.12.2005 , Hukuk Genel Kurulu 11.2.2004, 2004/21-54E. 2004/54 K.)   .
O halde, davalı kurumun  bu yönleri amaçlayan  temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.02.2007  gününde oybirliğiyle karar verildi.