3. Hukuk Dairesi 2021/5870 E. , 2021/8865 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 35. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : İSTANBUL 14. SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; tarafların istinaf başvurularının esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı kiracı ile aralarında 2886 sayılı Kanun uyarınca imzalanmış 16/10/2007 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğunu, kiralananın kira süresi sonunda değil de 06/04/2012 tarihinde gecikmeli olarak tahliye edildiğini, taraflar arasında geçerli kira sözleşmesi şartnamesinin 11. maddesine göre tahliye edilmeyen her gün için aylık kira bedelinin %25"i oranında cezai şart ödenmesi gerektiğini ileri sürerek; 208.504,78 TL cezai şart alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı; taşınmaz için ecrimisil ödenmesine rağmen cezai şart talep edilmesinin hukuki dayanağının bulunmadığını, cezai şartın oranının yüksek olduğunu, mahkemece indirim uygulanması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, davanın kısmen kabulüne 187.444,78 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; karara karşı taraflarca istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, tarafların istinaf taleplerinin reddine karar verilmiş; karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Temerrüt, ya bir ihtar ile ya da dava açılması suretiyle gerçekleşir. Borçlunun temerrüdü, borçluya gönderilen ihtarnamenin tebliğinden veya ihtarnamede ödeme için süre verilmişse bu sürenin bitiminden itibaren oluşur. İade talebinde bulunulmadan temerrüt faizi işlemez.
Dosya kapsamından, davacı tarafından gönderilen 19/01/2012 tarihli 179.010 TL alacağın bir aylık süre içerisinde ödenmesi gerektiğine ilişkin ihtardan davalının 20/02/2012 tarihi itibarıyla haberdar olduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre, ilk derece mahkemesince; davacının talebi doğrultusunda 179.010 TL alacağa tahliye tarihi olan 06/04/2012 tarihinden bakiye alacağa dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken, tüm alacağa dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi doğru görülmemiştir.
Bundan ayrı, davalı tacir olup, 6102 sayılı TTK"nın 19/2. maddesi uyarınca taraflardan biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmeler kanunda aksine hüküm bulunmadıkça diğeri için de ticari iş sayılır. 6102 sayılı TTK"nın 8/1. maddesi ve 3095 sayılı Kanun"un 2/2. maddelerine göre; ticari işlerde temerrüt faiz oranı, TCMB"nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranıdır. Hâl böyle olunca, davacı alacağının avans faizi ile birlikte tahsilini isteyebilir.
Bu durumda, ilk derece mahkemesince kabul edilen alacağın, avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi gerekirken, yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılması ve ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK"nın 370/2 maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılmasına, ilk derece mahkemesi kararının hüküm fıkrasının birinci bendinde yer alan "187.444,78 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte" ifadesinin çıkartılarak yerine "toplam 187.444,78 TL cezai şartın 179.010 TL"sinin 06/04/2012 tarihinden itibaren, bakiye kısmın ise dava tarihinden itibaren uygulanacak avans faizi ile birlikte" ifadesinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 9.603,40 TL bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 22/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.