Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu tür davalarda, davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; çalışmaları ile ilgili tüm belgeler davalı kurumdan; puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; dava konusu dönemde işyeri devri yada işverenler arasında organik bağ bulunup bulunmadığı araştırılmalı, davacı ile birlikte çalışan ve işverenlerin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler resen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, bunun dışında sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu gereğince araştırılmalı, tespiti istenen dönemde davalı işyerinde kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, dinlenen tanıkların hizmet cetvelleri getirtilmelidir.
Davacı, 07.04.2004-01.05.2008 arasında sigortasız olarak, 01.05.2008’den itibaren ise sigortalı olarak ...’da çalıştığını, işyerinin ...’a devredildiğini ancak kendisinin 17.06.2010 tarihine kadar da ... Hırdavat tarafından işletilen aynı işyerinde çalıştığını ve sigorta başlangıcının 07.04.2004 olarak tespitine ve belirttiği tarihler arasında hizmet akdine bağlı olarak çalıştığının hüküm altına alınmasını istemiştir. Mahkemece, ticaret sicil kayıtları esas alınarak davalı ... Yönünden dava tefrik edilmiş, davalı ... Hırdavat yönünden ise davacının 19.02.2010-17.06.2010 arası 117 gün asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilerek istem kısmen hüküm altına alınmıştır.
Anılan açıklamalar ışığında; Mahkemece, bozma ilamından sonra yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli olmadığı gibi ... yönünden dosyanın tefriki hatalıdır. Davalı ... Hırdavat sahibi ... duruşmada alınan beyanında ..eksiyon ortaklarından ... ile kardeş olduklarını, kendisinin 3 ay gibi bir süre ile ayakkabıcılık yaptığını beyan etmiştir. Dosya kapsamında, davalı ...’e ait ayakkabı mağazasına teslim edilen ürünlere ilişkin ... Firması’na ait irsaliye faturalarında ve davacının imzasının bulunduğu 20.05.2010 tarihli Mağaza Emvanter Sayım tutanağında, mağazanın ... Mah. ... No:103 ’de bulunan mağaza olduğu ve bu adreste bulunan mağazada daha önce ..esiyona ait ... Kurum sicil nolu ayakkabı mağazasının faaliyet gösterdiğinin vergi müdürlüğünden gelen yazı cevabı ile belirgin olduğu gözetildiğinde her iki davalı şirket arasında organik bağ ve devir olgusunun varlığı yöntemince araştırılmaksızın tefrik kararı verilmesi yerinde değildir.
20.05.2010 tarihli Mağaza Emvanter Sayım tutanağında davacının imzasının yanı sıra mağaza müdürü olarak ...’nın imzası bulunmaktadır. ... hakkında ...’a ait ... kurum sicil nolu işyerinden 2007/9 ve 2007/10 dönem bordrosu ile bildirimde bulunulduğu dosya kapsamındaki bordrolar ile sabittir. Dosya kapsamında bordro tanığı olarak dinlenen ...’ın ...’a ait ... sicil nolu işyerinden 2004/5-2006/4 arası bildirimi yapıldığı, yine komşu işyeri tanığı olarak ...’ın dinlenildiği başkaca çalışan bordro tanığı dinlenmediği, alacak dosyasında dinlenen tanıklara ilişkin duruşma zabtı örneğinin dosya arasına alındığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, yapılacak iş tefrik kararından dönülerek dosyalar birleştirildikten sonra ...’e ait ayakkabı mağazası ve ...’a ait işyerinde çalışmaları olan ... ile birlikte her iki davalıya ait işyerlerinde çalışan ve dava edilen dönmede çalışmaları kayda geçen bordro tanıkları resen tespit edilerek dinlenilmeli, dinlenen tanıkların hizmet cetvelleri getirtilmeli, devir olgusunun ve organik bağın ve çalışmanın varlığı yöntemince araştırılmalı, tanık beyanları ile devir olgusunun ve çalışmanın varlığı ortaya konulmalı, davacı tarafından açılan işçi alacakları dosya aslı yada onaylı örneği getirtilmeli ve bu dosya kapsamındaki deliller de irdelenmeli, davacının 24.09.2007-01.04.2008 tarihleri arasında dava dışı ... adına kayıtlı ... kurum sicil nolu iş yerinden yapılan bildirimleri de gözetilerek, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedeni yapılmış, karar başlığında dava tarihin ve davalı ... Hırdavat’ın Ticaret Sicil Ünvanının eksik gösterilmesi mahkemece düzeltilecek maddi hata olduğundan bozma nedeni yapılmamıştır.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.