10. Hukuk Dairesi 2016/11065 E. , 2017/3858 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 30.11.2009-30.05.2010 tarihleri arası hariç 24.7.2006-30.5.2012 tarihleri arasında davalı işyerlerinde çalıştığının tespitine ilişkin olup, mahkemece; davacı, ... T.C. kimlik nolu ..."in; Kurumda tescilsiz ... Özel Güvenlik Eğitim Hizmetleri Tic. ve San. Ltd. Şti."ne ait ... Şubesi işyerinde, 22.12.2006-10.02.2007 tarihleri arasında 50 gün çalıştığı, çalışmanın diğer davalı ..."ya bildirildiği, bu işyerinden bildirilmeyen çalışmasının bulunmadığının tespitine, ... sicil nolu ... Özel Güvenlik Eğitim Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. işyerinde, 11.02.2007-30.11.2009 ve 01.06.2010-30.05.2012 tarihleri arasında 1730 gün günün asgari ücreti ile çalıştığı, bu çalışmalarından 712 gün çalışmasının davalı Kuruma bildirildiği, 1018 gün çalışmasının bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan ... hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. “Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; davacının, 22.12.2006-10.02.2007 tarihleri arasında ... sicil nolu işyerinden, 10.12.2007-30.11.2009 tarihleri arasında ... sicil nolu işyerinden bildirimlerinin yapıldığı, ... sicil nolu işyerinin davalı ... Özel Güvenlik Eğitim Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğu, 28.04.2006 tarihinde Kanun kapsamına alındığı, 31.12.2009 tarihinde Kanun kapsamından çıktığı, ... sicil nolu işyerinin davalı ... Özel Güvenlik Eğitim Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğu, 10.12.2007 tarihinde Kanun kapsamına aldındığı, 01.10.2007 tarihinde kuruluş tescil işlemlerinin ilan edildiği, davacının bu işyerinden 10.12.2007-30.11.2009 tarihleri arasında bildirimlerinin yapıldığı anlaşılmaktadır. ... sicil nolu işyerinden verilen dönem bodroları celp edilmiş, belirlenen tanıklar dinlenmiş, ... sicil nolu işyerinden verilen dönem bodroları celp edilmemiştir.
Davalı ... Özel Güvenlik Eğitim Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin Kanun kapsamına alınış ve kuruluş tescil ilan tarihlerine göre davacının işbu davalı işyerindeki çalışma tespitine ilişkin kabul başlangıcı hatalı olmuştur. Mahkemece, her iki davalı işyerleri kapsam ve faaliyet durumu belirlenip, her iki işyerinden verilen dönem bodroları celp edilerek belirlenecek tanıklar dinlenilmeli, Kargo şirketi tarafından davacıya yapılan teslimatların hangi şirket adına teslim edildiği ve tüm dosya kapsamı dikkate alınarak, davacının davalı işyerlerindeki çalışma süreleri tespit edilip sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.