21. Hukuk Dairesi 2006/19680 E. , 2007/1293 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Çorum İş Mahkemesi
Tarih : 26.09.2006
No : 2834-1918
Davacı, ilk Bağ-Kur primi kesintisi yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1- Dava, davacının ilk Prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 01.05.1996 tarihi ile dava tarihi olan 10.08.2006 tarihi arasında SSK."ya tabi sigortalı olduğu süre dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre, kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan p. E. İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Ş. Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede, davacının Ziraat Odasına, kayıtlı olmadığı, üzerine kayıtlı 48250 m2 zirai arazinin bulunduğu, 01.05.2000 tarihinden itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği ve halen sigortalılığının devam ettiği, sattığı ürün bedellerinden prim kesintisinin 19.04.1996 ve 20.05.1997 tarihlerinde yapıldığı, başkaca kesintinin yapılmadığı tarım Kredi kooperatifi ortağı olduğu ortaklık tarihinin mahkemece araştırılmadığı, görülmektedir.
Mahkemece kesintinin bulunduğu, 19.04.1996-31.12.1997; tarihleri arasındaki dönem yönünden SSK."na tabi sigortalı olduğu süreler dışlanmak suretiyle verilen tesbit kararı yerinde ise de 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesinde belirtilen kayıtlar bulunmadığı ve tarımsal faaliyet bu madde kapsamında kanıtlanmadığı halde 1998 ve 1999 yıllarına ilişkin istemin soyut tanık beyanı ve zabıta araştırmalarına dayalı olarak kabul edilmesi davacının 01.05.2000 tarihinden itibaren davalı kurum tarafından 2926 sayılı Yasa"ya tabi sigortalı olarak tescil edildiği dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden açıkça belli olduğu ve hukuki yararda bulunmadığı halde 01.05.2000 tarihinden sonraki dönem yönünden de tesbit kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş; davacının kooperatife ortak olduğu tarihi ilgili kuruluştan, U. ilçesinin bağlı bulunduğu Ç. Ziraat Odası Başkanlığından davacının Ziraat Odasına kayıtlı olup olmadığını, kayıtlı ise kayıt tarihini sormak ve çıkacak sonuca göre hüküm kurmaktır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05.02.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.