Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2019/1277 Esas 2020/270 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalılar aleyhine 07/03/2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 18/12/2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca yetki belgesine dayalı olarak ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalıların murisinden kalan ve elbirliği ile malik oldukları taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 18.6.2018 tarih, 2018/587 Esas-2018/4555 Karar sayılı ilamı ile ‘’Dava konusu 1439 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının pasif hale geldiği anlaşıldığından, sicil kaydı kapatılan ve üzerinde işlem yapma olanağı kalmayan tapu kaydı ile kurulan hükmün infaza elverişli olmadığı açıktır. Bu durumda, mahkemece anılan taşınmaza ilişkin güncel tapu kaydı getirtilmeli, oluşan yeni tapu kayıtlarına göre taraf teşkili de denetlenmeli, ondan sonra işin esasına yönelik bir karar verilmelidir.
Diğer yandan, yalnızca 2 No’lu bağımsız bölüm davaya konu iken 864 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tamamının satışına karar verilmesi isabetsizdir’’ gerekçesiyle bozulduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulü ile 864 ada 11 parsel 2 No’lu ve 228 ada 3 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine, diğer taşınmazlar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin ve harcın paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin ve harcın mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin ve harcın tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsil edilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu taşınmazın elbirliği mülkiyetine tabi olması nedeni ile tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki oranlara göre satış bedelinin paydaşlardan tahsil edileceğine karar verilmesi gerekirken mahkemece satış bedelinin dağıtılması hakkında hüküm kurulmaması olması doğru görülmemiştir. Ne var ki, bu hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden bu yönde düzelterek onama kararı vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...’nın temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun (1.) bendinin 3. fıkrasının sonuna gelmek üzere ‘’Satış bedelinin paydaşlara tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki oranlarda paylaştırılmasına’’ ibaresinin eklenmesine hükmün HMK"nun 370/II. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 13.01.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.