MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davacı ile davalı şirket arasında 22/09/2014 tarihinde yetkili satıcılık sözleşmesi yapıldığını, sözleşme kapsamında iki adet çek verildiğini, davalı şirketin sözleşmeye konu olan malları müvekkiline göndermediğini, keşidecisi ... hamili ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. olan ... Bankası ... Şubesine ait 01/05/2015 ödeme tarihli ... nolu 15.000,00 -TL bedelli çek ile yine aynı bankaya ait 11/11/2015 ödeme tarihli 0155078 nolu 20.000,00 -TL bedelli iki adet çekin iptaline karar verilmesini, ödenmemeleri için tedbir kararı verilmesini ve müvekkilinin davalı şirkete hiçbir borcu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket, davaya cevap vermemiştir.
Üçüncü kişi ... vekili, ...’nın davaya konu ... nolu 15.000,00 -TL bedelli çeke ciro yolu ile hamil olduğunu, ödenmemesi üzerine icra takibine koyduklarını, davacı keşideci ile davalı arasındaki ilişkiyi bilmediklerini, müvekkili aleyhine açılmış bir dava olmadığını, her ikisinin de müşterek ve müteselsil olarak kendilerine borçlu olduklarını, tedbir kararı verilen bu davanın içeriğini bilmediklerini belirterek iyi niyetli 3.kişi olması sebebiyle ... İcra Müdürlüğü"nün 2015/341 Esas sayılı dosyasına müzekkere yazılarak tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Mahkemece, davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti."nin alacaklı olduğunu kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu çeklerin iptaline ve davacının davalı şirkete borcu olmadığının tespitine dair karar, Dairemizin 2016/7500 Esas 2017/2660 Karar sayılı, 03/04/2017 tarihli ilamı ile “Davada sıfatı bulunmayan, aleyhine dava açılmayan çek hamili ..."yı da etkileyecek şekilde çekin iptaline karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.” denilmek suretiyle hüküm bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, çekin bir ödeme aracı olduğu, çek düzenlenmesinin altında yatan hukuki ilişkinin çekin keşidecisi ve lehtarı dışındakilere karşı öne sürülemeyeceği, davacının dava konusu çekleri iptal sebebinin lehtar olan şirketin davacı ile akdettikleri sözleşmenin gereğini yerine getirmemesi olduğu, dava dışı ...’nın tarafı olmadığı bir sözleşmeden dolayı ve tarafı olmadığı bir davada aleyhine hüküm kurulamayacağı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, keşidecisi ... hamili ... İç ve Dış Ticaret Ltd.Şti. cirantası ve yetkili hamili ... olan, 01/05/2015 ödeme tarihli, ... nolu, 15000,00 TL bedelli çek yönünden davanın reddine, keşidecisi ... hamili ... İç ve Dış Ticaret Ltd.Şti. olan, ... Bankası ... Şubesine ait 11/11/2015 ödeme tarihli, 20.000,00 TL bedelli çek yönünden kabulüyle bu çekin iptaline, davacı ..."ın davalı şirkete borcu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı tarafından davalı ... Ltd. Şti. aleyhine açılan menfi tespit ve çek iptali davasında mahkemece verilen ilk kararda davanın kabulüne davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine çeklerin iptaline karar verilmiş, bu çeklerden birinin hamili olan ve ihtiyati tedbirin kaldırılması için mahkemeye başvuran 3.kişi ... gerekçeli kararda davalı gösterilerek ...’yı etkileyecek şekilde çek iptaline karar verilmiştir. Bu kararın sadece 3. kişi ... tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce çek hamili 3.kişi ...’nın haklarını etkileyecek şekilde çek iptaline karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle karar bozulmuş, mahkemece bozmaya uyulmuş ve bu kez, davacının ilk kararın davalı tarafından temyiz edilmemesi nedeniyle kazanılmış hakkını ihlal edecek şekilde 3.kişi ...’nın hamili olduğu çek yönünden davanın reddine karar verilmiş, ayrıca hüküm fıkrasının 3.bendinde davacının davalı şirkete borçlu olmadığı şeklinde karar verilerek kendi içinde çelişki oluşturulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyulduğuna göre yapılacak iş, davacının kazanılmış haklarına riayet edilerek ilk kararda olduğu gibi davacının dava konusu 2 çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine ancak 15.000 TL bedelli çek yönünden 3. kişi ...’nın, 20.000 TL bedelli çek yönünden diğer kişilerin haklarını etkilemeyecek şekilde menfi tespit talebinin konusu olan çeklerin iptaline ilişkin talebin reddine karar vermekten ibarettir. O halde mahkemece yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, 01/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.