MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen sözleşmenin iptali davası sonucunda verilen hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin ....07.2012 gün ve 2972 Esas, 4808 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
- KARAR -

Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı başka bir yüklenici ile yaptığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapılacak inşaatın uzun süre başlamaması üzerine, davalı yüklenici ile 05.05.2006 tarihinde yeni bir arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmede müvekkilin ilk yüklenici ile yaptığı sözleşmenin feshi nedeniyle doğabilecek her türlü tazminatın ve mahkeme masrafının davalı tarafından karşılanacağının düzenlendiğini, davacının, davalıya güvenerek, davalının avukatına vekalet verdiğini, bu vekaletname ile ilk yükleniciyle yapılan sözleşmenin feshi için dava açıldığını, ilk yüklenicinin de haksız fesih nedeniyle karşı dava açtığını, karşı davada mahkemece, müvekkil aleyhine yaklaşık ....500.000,00 TL tazminata karar verildiğini, bu durumun, davalı ve avukatı tarafından, karar ... aşamasına gelene dek gizlendiğini, en sonunda, davalının, kararın temyiz edildiğini ve lehe bozulabilmesi için yapılan anlaşmanın hemen feshedilip ve fesihnamenin ..."daki dosyaya sunulması gerektiği hususunda davacıyı hile ve desise ile kandırması sonucu ........2010 tarihli düzenleme şeklindeki fesihnamenin imzalanarak 05.05.2006 tarihli sözleşmenin karşılıklı olarak feshedildiğini ileri sürerek, fesihnamenin hükümsüzlüğüne ve iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ilk yüklenici ile davacı arasında gerçekleşen, sözleşme, ihtarname, fesih gibi işlemler ile ilk yüklenici ile imzalanan sözleşmenin feshi için davacı tarafından 2003 yılında açılan dava nazara alındığında davacının yapılan işlemlere vakıf olduğunun anlaşıldığını, davacının, müvekkilini defalarca araması üzerine müvekkilinin feshe muvafakat ettiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının iptalini istediği noter tarafından re"sen düzenlenen belgedeki imzaya itiraz etmediği, HUMK"nın 293/.... maddesine göre hile iddiası tanık ile ispatlanabilir ise de, re"sen düzenlenmiş noter belgelerinin HUMK"nın 295. maddesinde yazılı kesin delil niteliğinde bir belge olması karşısında, tanık dinlenmesinin sonuca etkili olmadığı, iddianın yazılı delille ispat edilmesi gerektiği, davacının davasını ispat edemediği gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin ....07.2012 tarih ve 2972 E, 4808 K sayılı ilamıyla onanmıştır.
Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Davacı tarafça arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini içeren ........2010 tarihli düzenleme şeklindeki fesihnamenin hile sebebiyle hükümsüzlüğüne ve iptaline karar verilmesi istenmiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın .... maddesinde "diğer tarafın hilesiyle akit icrasına mecbur olan tarafın hatası esaslı olması bile, o akit ile ilzam olunamaz" hükmüne yer verilmiş ve 31. maddesinde hilenin anlaşıldığı tarihten itibaren bir senenin geçmesiyle akde icazet verildiği kabul edilmiştir. Öncelikle hile nedenine dayalı bir davanın dinlenebilmesi için ileri sürülen vakıaların hile olarak kabul edilmesi ve akdin diğer tarafının hile yaptığının ispatlanması gereklidir. YHGK"nın ........2004 tarih ve ...-558 E, ...-722 K; 09.02.2005 tarih ve ...-... E, 47 K sayılı ilamlarında açıklandığı üzere; hile, genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya, özellikle sözleşme yapmaya sevk etmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır. Hatada yanılma, hilede yanıltma sözkonusudur. Hile koşullarının varlığı halinde aldatılan taraf, hakkını kullanmak suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir.
Bunun yanı sıra, hile her türlü delille ispat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması da hiçbir şekle bağlı değildir. Hilenin öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, def"i yahut dava yoluyla bu hak kullanılabilir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, BK"nın 213/.... Noterlik Kanunu"nun 60. ve 89. maddelerine göre resmi şekilde yapılması gerekir ve buna bağlı olarak HMK"nın 204/.... ( HUMK"nın 295/....) ve Noterlik Kanunu"nun 82/.... maddesi uyarınca sahteliği ispat edilinceye kadar geçerlidir. Ancak somut olayda davacı vekili, noter işleminin kendisine değil, davacının noter işlemi öncesinde hile ve desise ile kandırılarak noter önünde hatalı irade beyanına yöneltildiği, yanıltıldığı, hile nedeniyle iradesinin fesada uğradığı iddiasında bulunduğuna göre iddiasını ispat etmek için HMK"nın 203/...-ç bendi (HMUK"nın 293/.... maddesi) uyarınca tanık dinletebilir.
Bu durumda, Mahkemece, davanın 818 sayılı BK"nın 31. maddesindeki bir yıllık hak düşürücü sürede açıldığı da gözetilerek davacı vekilinin delil listesinde belirttiği davalı hakkındaki soruşturma evrakı getirtilip dava açılmış ise sonucu beklenerek ve davacı tanıkları da dinlenerek, davacının tüm delilleri değerlendirilmek ve yukarıdaki açıklamalar ve ilkeler gözetilmek suretiyle uygun sonuç çerçevesinde karar verilmesi gerekirken, noter belgesinin re"sen düzenlendiği ve imzaya itiraz edilmediği gerekçesiyle, tanık dinletme talebinin ve davanın reddi, eksik incelemeye dayalı olup, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmadığından, hükmün bu nedenle bozulması gerekirken, onandığı anlaşıldığından, davacı vekilinin karar düzeltme itirazının kabulü ile Dairemizin ....07.2012 tarih ve 2972 E, 4808 K sayılı onama ilamının ortadan kaldırılarak yerel mahkeme kararının davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin karar düzeltme itirazının kabulü ile Dairemizin ....07.2012 tarih ve 2972 E, 4808 K sayılı onama ilamının ortadan kaldırılarak yerel mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, evvelce alınan onama harcı ile karar düzeltme peşin harcının istek halinde iadesine, ....02.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.