1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’na muhalefet suçundan hükümlü ...’ın, anılan Kanun’un 66/1-a maddesi ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 62 ve 50/1-f maddeleri uyarınca 150 gün kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına dair Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin 09/06/2015 tarih ve 2015/26 Esas, 2015/182 Karar sayılı kararının kesinleşmesi sonrasında hükümlünün başka suçtan hükümlü olarak ceza infaz kurumunda bulunması ve tahliye tarihinin 11/09/2018 olması nedeniyle hükmün infazının mümkün olmadığı, 5237 sayılı TCK’nun 50/7, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük’ün 51/6 ve 7. fıkraları ve 05/03/2013 tarihli Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 4/1-g ve 45/1. maddeleri ile hükümlünün talebi olduğu ve dava lehine olduğu gerekçe gösterilerek neticeten 6.000 TL adli para cezasına hükmedilmesi üzerine bu karara karşı Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca yapılan itirazın Hava Kuvvetleri Komutanlığı Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığı’nın 03/06/2016 tarih, 2016/230 Esas, 2016/136 Müt. Kararı ile reddi aleyhine Milli Savunma Bakanlığı’nın 01/03/2017 gün ve MÜS. YRD.: 51393309-9010-1474-17/As. Adlt. ve Kan. Gn. Md. As. Adlt. Czev. ve Müt. D. Rap. Tet. ve İşl.Ş.(31-104-16) sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 13/11/2018 gün ve 2018/23857 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
“Milli Savunma Bakanlığının 01.03.2017 tarihli, ...YRD.: 51393309 - 9010-1474-17/As. Adlt. ve Kan. Gn. Md. As. Adlt. Czev. ve Müt. D. Rap. Tet. ve İşl.Ş.(31-104-16) sayılı “Kanun Yararına Bozma İstemi" konulu yazısında aynen:
1. Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinin firar suçundan sanık Tnk.Er ... hakkındaki 2015/26 esas sayılı dava dosyası incelenmiştir.
2. Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 09.06.2015 tarihli, 2015/26-182 esas ve karar sayılı kararı ile; sanığın, 04.11.2012-29.03.2013 tarihleri arası firar suçunu işlediği sabit görülerek, eylemine uyan ASCK"nın 66/1-a, TCK"nun 62"nci maddeleri uyarınca on ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, suç tarihinden önce hakkında kesinleşmiş mahkumiyet hükmü bulunduğundan CMK"nun 231/5,6 maddelerinin uygulanmasına yer olmadığına, sanık hakkında tertip edilen hapis cezasının yerine 5237 sayılı TCK’nun 50-(1)f maddesi uyarınca yarısı kadar (150 gün) süreyle "genel idari" hizmetinde çalıştırılması seçenek yaptırımına çevrilmesine karar verilmiş; süresi içerisinde temyiz edilmeyen bu karar, 25 Haziran 2015 tarihi itibariyle kesinleşmiştir.
3. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 19.04.2016 tarihli yazısı ile; UYAP kayıtlarından hükümlü ..."ın 27.03.2016 tarihinden itibaren Vezirköprü M Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda bulunduğu, tahliye tarihinin ise 11.09.2018 olduğu belirtilerek, Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinden, ..."ın bahse konu yükümlülüğünün devam edip edemeyeceği hususunun değerlendirilmesi talep edilmiştir.
4. İş bu talep üzerine; Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 27.04.2016 tarihli, 2015/26, 2016/136 Müt. esas ve karar sayılı duruşmasız işlere dair kararı ile, hükümlünün 11 Eylül 2018 tarihinde tahliye edilecek olması nedeniyle bu aşamada Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 09.06.2015 tarihli, 2015/26-182 esas ve karar sayılı hükmün infazı mümkün olmadığından hükümlünün kovuşturma aşamasındaki istemi ve TCK"nun 50"nci maddesinde düzenlenen kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlardan TCK"nun 50/1-a maddesinde yer alan "adli para cezası"nın hükümlünün lehine ve suç niteliğine uygun olduğu değerlendirilerek, tertip edilen cezasının adli para cezasına çevrilmesine, neticeten altı bin Türk Lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş; bu karara karşı Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Savcılığı tarafından yapılan itiraz üzerine; Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığının 03.06.2016 tarihli, 2016/230-136 Müt. esas ve karar sayılı duruşmasız işlere dair kararı ile; hukuka aykırı bulunan vaki talep hakkında itirazın reddine karar verilmiştir.
5. Bu karara karşı Isparta Dağ, Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Askeri Savcılığının 14.06.2016 tarihli yazısı ile; hükümlünün 11.09.2018 tarihinde tahliye olacağı dikkate alındığında, hükümlünün elinde olmayan durumun geçici nitelikte olduğu, öte yandan seçenek yaptırımların düzenlendiği TCK."nun 50"nci maddesindeki düzenlemeler dikkate alındığında, adli para cezasının yerine diğer tedbire veya diğer tedbirler yerine adli para cezasına hükmedilemeyeceği belirtilerek, kanun yararına bozma yoluna gidilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
6. 5237 sayılı TCK"nun 50/7"nci maddesinde; "hükmedilen seçenek tedbirin hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hükmü veren mahkemece tedbir değiştirilir." şeklinde bir düzenleme bulunmaktadır. Ayrıca, benzer bir düzenleme, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi İle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin infazı Hakkında Tüzüğün 51/7"nci maddesinde "Hükmedilen seçenekli yaptırımın hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, yaptırım, hükmü veren mahkemece değiştirilir." şeklinde yer almaktadır.
7. Bu bağlamda, hükümlünün elinde olmayan bir nedenden dolayı, seçenek yaptırımın yerine getirilmesinin imkânsız hale gelmesi halinde, seçenek yaptırımın değiştirilmesi imkânı bulunmaktadır. Ancak, maddenin yorumundan, söz konusu elde olmayan durumun, süreklilik arz etmesi, geçici olmaması gerektiği anlaşılmaktadır Bu itibarla, hükümlünün elinde olmayan geçici nitelikteki sebeplerle, infazın yapılamaması halinde, hükümlü lehine düşünülmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu açıklamalar ışığında, somut olay değerlendirildiğinde; hakkında firar suçundan verilen ve kesinleşen on ay hapis cezasından çevrilme 150 gün süreyle "genel idari" hizmetinde çalıştırılması seçenek yaptırımının hükümlünün geçici nitelikteki sebeplerle infazının yapılamadığı, 11.09.2018 tarihinde tahliye olması ile bu sebebin ortadan kalkacağı ve tahliyesine müteakip seçenek yaptırımının infazının mümkün olduğu, kaldı ki Vezirköprü M Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda bulunan hükümlü ..."ın seçenek yaptırımının 6000 TL. adli para cezasına çevrilmesinin hükümlü lehine değerlendirilemeyeceği, hükümlü hakkında seçenek yaptırıma konu yükümlülüğünün devam etmesine karar verilmesi gerekirken, adli para cezasına çevrilmesine kararı verilmesinin ve bu karara itiraz üzerine itiraz mahkemesince itirazın reddine karar verilmesinin hukuka aykırılık oluşturduğu değerlendirilmiştir.
8. Bu nedenle, bahse konu dava dosyası EK-A"da gönderilmiş olup, Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığının 03.06.2016 tarihli, 2016/230-136 Müt. esas ve karar sayılı duruşmasız işlere dair kararının bozulması için, 353 sayılı Kanun’un 243’üncü maddesi gereğince Askeri Yargıtay Başkanlığına başvurulması ..." istenilmekle;25.08.2017 tarihli 30165 Sayılı Resmi Gazete"de yayınlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36.maddesinde belirtilen "Kaldırılan Askeri Yargı mercilerinde görülmekte olan, dosyalardan Askeri Yargıtayda olanlar... Yargıtay"a gönderilir" hükmü uyarınca anılan Bakanlık istemlerine müsteniden ihbar ve mevcut evrak tebliğ olunur.” gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;
Kanun yararına bozma istemine dair kararın konusu ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 30/01/2019 tarihli ve 1 sayılı kararına göre, uyarlama yargılamaları hariç olmak üzere, hükme esas alınan suç ya da kararların niteliğine bakılmaksızın, hükmün infazı aşamasında disiplin cezaları, koşullu salıverilme, koşullu salıverilmenin geri alınması, denetimli serbestlik ve infazla ilgili diğer uyuşmazlıklardan kaynaklanan iş veyahut kararlara ilişkin işin incelenmesi Yargıtay Yüksek 1. Ceza Dairesi’nin görevine dahil olduğundan, Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, dosyanın anılan Daireye GÖNDERİLMESİNE, 11/02/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.