3213 sayılı Maden Kanununa aykırılıktan Kumyol Yapı San. Nak. ve Tic. A.Ş. hakkında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünün 25/04/2014 tarihli ve 351626 sayılı kararı ile uygulanan 1.392.135,46 Türk lirası idarî para cezası karar tutanağına karşı yapılan başvurunun reddine dair Çorlu Sulh Ceza Hâkimliğinin 23/01/2015 tarihli ve 2014/250 değişik iş sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Tekirdağ 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/02/2015 tarihli ve 2015/242 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 26/02/2018 gün ve 2017/12852 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 08/03/2018 gün ve KYB. 2018 / 18022 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Soruşturma zamanaşımı” kenar başlıklı 20. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında yer alan "(1) Soruşturma zamanaşımının dolması halinde kabahatten dolayı kişi hakkında idari para cezasına karar verilemez. (2) Soruşturma zamanaşımı süresi; a) Yüzbin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasını gerektiren kabahatlerde beş, b) Ellibin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasını gerektiren kabahatlerde dört, c) Ellibin Türk Lirasından az idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde üç yıldır.” şeklindeki düzenleme karşısında, Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 08/10/2015 tarihli ve 2015/8532 esas, 2015/5258 karar sayılı ilâmında da belirtildiği üzere, zamanaşımı süresi kabahat tarihinde başlayıp idarî para cezasına yönelik başvuru sonuçlanıncaya kadar cereyan edeceği cihetle, somut olayda idarî para cezasını gerektiren fiillerden bir kısmının 2007-2008-2009 yıllarında işlenmiş olduğu ve sulh ceza hâkimliğinin itiraz üzerine karar verdiği 23/01/2015 tarihi itibarı ile zamanaşımı süresinin dolduğu gözetilerek, itirazın 2007-2008-2009 yıllarına ilişkin idarî para cezaları yönünden kısmen kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
5326 sayılı Kabahatler Kanunu"nun 20. maddesi;
"(1) Soruşturma zamanaşımının dolması halinde kabahatten dolayı kişi hakkında idarî para cezasına karar verilemez.
(2) (Değişik: 6/12/2006-5560/33 md.) Soruşturma zamanaşımı süresi;
a) Yüzbin Türk Lirası veya daha fazla idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde beş,
b) Ellibin Türk Lirası veya daha fazla idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde dört,
c) Ellibin Türk Lirasından az idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde üç,
yıldır.
(Ek cümle: 13/2/2011-6111/22 md.) Ancak, 89 uncu maddesi hariç olmak üzere 1111 sayılı Askerlik Kanunu, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri
Seçimi Hakkında Kanun, 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda belirtilen ve idari para cezasını gerektiren fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son günü bitimine kadar idari para cezası verilerek tebliğ edilmediği takdirde idari yaptırım kararı verilemez, verilmiş olanlar düşer.
(3) Nispî idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde zamanaşımı süresi sekiz yıldır.
(4) Zamanaşımı süresi, kabahate ilişkin tanımdaki fiilin işlenmesiyle veya neticenin gerçekleşmesiyle işlemeye başlar.
(5) Kabahati oluşturan fiilin aynı zamanda suç oluşturması halinde suça ilişkin dava zamanaşımı hükümleri uygulanır." hükümlerini amirdir.
3213 sayılı Maden Kanunu"nun 12/5. maddesi;
"...(Değişik beşinci fıkra: 10/6/2010-5995/6 md.) Ruhsatı olmadan veya başkasına ait ruhsat alanı içerisinde üretim yapıldığının tespiti halinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülki idare tarafından el konulur. Bu fiili işleyenlere, bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkanı ortadan kalkmış olan tüm madenin ocak başı satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. Ruhsat alanında ruhsat grubu dışında üretim yapıldığının tespiti halinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu fiili işleyen kişilere, bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. El konulan madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli il özel idaresi hesabına aktarılır..."
Bu maddede yazılı satış bedelinin üç katı ibaresi, 18.02.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6592 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle "iki katı" şeklinde değiştirilmiştir.
Somut olayda, başvuran şirket hakkında 3213 sayılı Maden Kanunu"nun 12/5. maddesine göre uygulanan idari para cezası, nispi nitelikte (üretilen madenin miktarına göre değişen) bir idari para cezası olup, her halde 8 yıllık soruşturma zamanaşımına tabidir. Yine 5326 sayılı Kanun"a göre soruşturma zamanaşımı, fiilin işlenmesi veya neticenin gerçekleşmesiyle başlar.
Dairemizin 08.10.2015 tarihli ve 2015/8532 Esas 2015/5258 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, soruşturma zamanaşımının, idari para cezasının kesinleştiği, yani başvurunun kesin olarak reddedildiği tarih olan 19.02.2015 günü olduğu, merci kararı olan 19.02.2015 tarihinden geriye dönük olarak 8 yıllık zamanaşımı süresi içinde, kabahatlinin en fazla 19.02.2007 tarihindeki eylemi için idari para cezası uygulanabileceği, ancak bu tarih öncesinde gerçekleşen eylemlerinden ötürü zamanaşımının dolması nedeniyle idari para cezası verilemeyeceği değerlendirilmektedir.
Bu bilgiler ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
İdari para cezasına konu olan ve soruşturma aşamasında ilgili bakanlıkça alınan 26.06.2013 heyet raporunda, başvuran Kumyol ... A.Ş. hakkında, maden sahasında ruhsatsız olarak toplamda 265.168,66 ton bazalt üretimi yapıldığının, bu tespit sırasında kullanılan yöntemler ve eldeki verilere göre ruhsat dışı üretimin 13.09.2007 tarihi ve sonrasından tespit tarihi olan 26.06.2013 gününe kadar yaklaşık 6 yıllık bir dönemde gerçekleştiğinin belirtildiği, dolayısıyla itiraz mercii tarafından, tıpkı aynı alanda üretim yapan Çalışkanlar ... A.Ş."ye verilen idari para cezasında esas alındığı gibi idari para cezasının kesinleştiği tarihten geriye dönük olarak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu"nun 20. maddesinde yazılı zamanaşımı süresine göre cezanın miktarında, zamanaşımına uğrayan üretim miktarlarının yeni bir bilirkişi marifetiyle hesaplanarak mahsup işleminin yapılması ve buna göre itiraz hakkında
kısmen kabul edilecek miktarın belirlenmesi gerektiği, ancak bilirkişi raporundaki teknik tespite göre başvuranın maden sahasından ruhsatsız maden çekme eyleminin 13.09.2007 tarihinden sonra başladığı, en son bunun tespit edildiği tarihin ise 26.06.2013 günü olduğu, idari para cezası kararının 15.04.2014 günü verildiği, 25.04.2014 tarihinde düzenlenen bildirimin adı geçen şirkete 06.05.2014 günü tebliğ edildiği, nihayet itirazın reddi kararıyla birlikte 19.02.2015 günü kesinleştiği, dolayısıyla 8 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görülmediğinden, kanun yararına bozma talebinin REDDİNE, 11/02/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.