9. Hukuk Dairesi 2015/5571 E. , 2015/15820 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : .... İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işyerinde 01.03.1996 yılında stajyer olarak işe girdiğini, 26.01.2001 tarihinde kadroya geçtiğini ... bölümünde ...olarak çalışmaya başladığını, fesihte gerekçe gösterilmeksizin yönetim kurulu kararıyla işten çıkarıldığını feshin geçersiz olduğunu belirterek işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin emekli personel olması dikkate alınarak tüm hakları ödenerek feshedildiğini, şirketin son birkaç yıldır zarar eden bir şirket olduğunu, personel giderlerinin azaltılması amacıyla şirketten emekliliği geldiği halde çalışmaya devam eden kişilerin işten çıkarıldığı, bunun davacıya özgü keyfi bir işlem olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesi performans düşüklüğü nedeniyle feshedildiği ancak davacının fesih öncesi savunması alınmadığı ayrıca fesih bildiriminde organizasyon ve kadro yapısının yeniden değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan işgücü fazlalığının gösterildiği ancak davacıya başka birimde çalışmasının teklif edilmediği gerekçesiyle feshin geçersizliğine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Mahkemece davacının iş sözleşmesi performans düşüklüğü nedeniyle feshedildiği ancak davacının fesih öncesi savunması alınmadığı ayrıca fesih bildiriminde organizasyon ve kadro yapısının yeniden değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan işgücü fazlalığının gösterildiği ancak davacıya başka birimde çalışmasının teklif edilmediği gerekçesiyle feshin geçersizliğine karar verilmişse de, davacının iş sözleşmesinin performans düşüklüğü veya organizasyonel kadro yapısının değerlendirilmesi istihdam fazlalığının ortaya çıkması gibi bir gerekçeyle feshedilmediği bu nedenle mahkemenin gerekçesinin dosya içeriğine uygun olmadığı görülmektedir.
Davacıya tebliğ edilen fesih bildiriminde davacının iş sözleşmesinin yönetim kurulunun 21.05.2014 tarihli toplantısında aldığı 7513 numaralı karar nedeniyle feshedildiği bildirilmiştir. Yönetim kurulunda ise davacının iş sözleşmesinin emekliliğe hak kazanması nedeniyle feshine karar verildiği görülmekteyse de, söz konusu yönetim kurulu kararına atıf yapılarak feshin bildirildiği, yönetim kurulu kararının davacıya tebliğine ilişkin bir veri bulunmadığı, bu nedenle feshin açık ve kesin yapılması kuralına uyulmadığı gibi, Dairemiz kararlarına göre emekliliğin yalnız başına bir fesih nedeni olamayacağı, ancak işyeri yönetmeliği veya toplu iş sözleşmesinde emekliliğin fesih nedeni olarak gösterilmesi ve bunun objektif olarak uygulanması durumunda geçerli bir neden olarak kabul edilebileceği, somut olayın buna uyduğunun kanıtlanmadığı bu nedenlerle feshin geçersiz olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca mahkemece işe başlatmama tazminatının 6 aylık ücret tutarında belirlendiği görülmektedir. Davacı davalı kabulünde olduğu üzere 26.01.2001-31.05.2014 tarihleri arasında çalışmıştır. Kıdem süresi ve fesih sebebine göre işe başlatmama tazminatının 6 ay yerine 5 ay olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 92.40 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 30.04.2015 gününde karar verildi.