MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Yayla ... köyünde 05.02.2009 tarihinde ilân edilen 6831 sayılı Orman Kanununun 3302 sayılı Kanunla değişik 2/B madde uygulaması sırasında, orman kadastro komisyonu tarafından roma rakamıyla P.XXI/2 poligon numarası verilerek orman sınırları dışına çıkartılan taşınmaz, 19.08.2010 tarihinde tescil bildirimiyle, 284 ada 1 parsel sayısı ve beyanlar hanesine, kadastro mahkemesinin 2009/32 Esasında davalı olduğu yönünde şerh verilerek, nitelik bölümüne davalı yazılarak ve yüzölçümü bölümüne de hatalı olarak 1000,00 m² yazılarak tapuya Hazine adına tescil edilmiştir.
Davacı ... Yönetimi vekili 05.08.2009 tarihli dilekçeleriyle, . ... köyünde orman kadastro komisyonunca 3302 sayılı Kanunun 2/B madde uygulamasıyla P.XXI/2 poligon numarasıyla orman sınırlarına çıkarılan taşınmaz içinde bulunan ve dava dilekçelerine ekli çizelgede koordinat değerleri gösterilen bölümlerin 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybetmedikleri iddiasıyla, dava dilekçelerine ekli çizelgede koordinat değerleri verilen ve P.XXI/2 numaralı 2/B poligonu içinde yer alan taşınmaz bölümlerine ilişkin orman sınırları dışına çıkarma işleminin iptali ve bu taşınmaz bölümlerinin orman vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tescilleri istemleriyle iki ayrı dava açmıştır.
Mahkemece, HMK’nın 166. maddesi gereğince davalar birleştirilerek yapılan yargılama sonucunda, davacı ... Yönetiminin davalarının kabulüne ve ... köyü P.XXI/2 nolu ve 284 ada 1 parsel sayılı taşınmazın içerisinde kalan ve teknik bilirkişinin 2009/23 Esas sayılı dosyadaki raporuna ekli krokisinde (A) harfi ile gösterdiği 21829,86 m² yüzölçümündeki taşınmazın ve bu dosya ile birleşen 2009/32 Esas sayılı dosyadaki raporuna ekli krokisinde (A) harfi ile gösterdiği 3658,43 m² yüzölçümündeki taşınmazın, 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi kapsamında orman sınırları dışına çıkarılması işlemlerinin iptal edilerek, ekli krokilerde (A) harfi ile gösterilen 21829,86 m² yüzölçümündeki ve birleşen dosyada (A) harfi ile gösterilen 3658,43 m² yüzölçümündeki taşınmazın orman sınırları içerisine alınmalarına, davacı ... Yönetiminin asıl ve birleştirilen dosyalardaki tapu iptali ve tescil istemlerinin görev yönünden reddine, karar kesinleştiğinde istem halinde dosyanın görevli ve yetkili Fethiye Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, davacı ... Yönetimi ile davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 13/05/2013 gün 2012/8828 E. - 2013/5460 K. sayılı kararı ile bozulmuştur.

- 2 -
2015/9082 - 2016/5128

Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; [Mahkemenin 05.10.2011 tarihli kısa kararında, “davanın kabulüne, sair hususların gerekçeli kararda gösterilmesine” denilerek karar verilmiş iken, hüküm fıkrasında ise, iki numaralı bentde, “dava konusu .. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü P.XXI/2 nolu ve 284 ada 1 parsel sayılı taşınmazın içerisinde kalan ve teknik bilirkişinin 2009/23 Esas sayılı dosyadaki raporuna ekli krokisinde (A) harfi ile gösterdiği 21.829,86 m² miktarındaki taşınmazın ve bu dosya ile birleştirilen 2009/32 Esas sayılı dosyadaki raporuna ekli krokisinde (A) harfi ile gösterdiği 3.658,43 m² miktarındaki taşınmazların 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi kapsamında orman sınırları dışına çıkarılması işlemlerinin iptal edilerek, ekli krokilerde (A) harfi ile gösterilen 21.829,86 m² miktarındaki ve birleşen dosyada (A) harfi ile gösterilen 3.658,43 m² taşınmazın orman sınırları içerisine alınmalarına,” üç numaralı bentde “Davacı ... İdaresinin iş bu dosyada ve birleştirilen dosyada tapu iptali ve tescil istemlerinin görev yönünden reddine, karar kesinleştiğinde istem halinde dosyanın görevli ve yetkili Fethiye Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,” denildiği, bu suretle, kısa kararla gerekçeli kararın hüküm fıkraları arasında çelişki yaratıldığı, gerekçeli kararın, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamayacağı (HMK madde 298/2). asıl olan duruşma tutanağına yazılıp taraflara tefhim olunan karar olduğu, tefhim ile birlikte yargılamadan elini çekmiş olan hâkimin tefhim ettiği kararı taraflara tebliğ etmek durumunda olduğu, sonradan yazılan gerekçeli kararın kısa karara uygun olmasının zorunlu olduğu 10.04.1992 gün ve 1991/7 Esas - 1992/4 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında, tefhim edilen kısa kararla gerekçeli kararın uyum içinde olmasının gerektiğinin öngörüldüğü, asıl talepler bakımından kısa kararda hükmedilmeyen bir hak ve yükümlülüğün gerekçeli kararda hüküm altına alınmış olması veya tersi bir durumun çelişki teşkil etmediğini söylemenin olanaklı olmadığı, İçtihadı Birleştirme Kararında; çelişkinin varlığı tesbit edildiği takdirde, başka hiçbir incelemeye gerek görülmeksizin ve tarafların bu konuyu temyiz sebebi yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın kararın salt bu sebeple bozulması gerektiğine işaret edildiği, bu sebeple, mahkemece; bozmadan önceki kararla bağlı olmaksızın çelişkiyi kaldırmak suretiyle bir karar verilmek üzere kararın bozulması] gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra yargılama devam ederken aynı 2/B bloğuna karşı Orman Yönetimi tarafından açılan Fethiye Kadastro Mahkemesinin 2013/121 Esas sayılı dava dosyası bu dosya ile birleştirildikten sonra dava konusu alan içersinde 5831 sayılı Kanunun 8. maddesi ile 3402 sayılı Kanuna eklenen Ek 4. madde uyarınca yapılan kullanım kadastro çalışmaları sırasında nitelik ve kullanıcı haneleri boş bırakılarak haklarında tutanak tanzim edilen taşınmazlara ilişkin kadastro tutanakları getirtildikten sonra davacı ... Yönetiminin davasının reddine,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 181 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz ..., ..."un kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 182 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz .. ..."nün kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 183 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz..u, Süleyman Kaban"ın kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 184 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz ..ı, ..."nın kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,

- 3 -
2015/9082 - 2016/5128

.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 185 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz .., ..."ın kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 186 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz .., ..."nin kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 204 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz ..ı, ..."ın kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
.. ili, Fethiye ilçesi, ... köyü 194 ada 216 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfıyla beyanlar hanesine "Taşınmaz 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz ..., ... Kaban"ın kullanımındadır." şerhi verilerek Hazine adına tespitine ve tapuya tesciline,
karar verilmiş; hüküm, davacı ... Yönetimi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, altı aylık süre içinde açılan 6831 sayılı Kanunun 2/B madde uygulamasına itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce 3116 sayılı Kanuna göre 1948 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 05.02.2009 tarihinde ilân edilerek eldeki dava nedeniyle kesinleşmeyen evvelce sınırlaması yapılmamış ormanların kadastrosu ile bu ormanlarda ve evvelce sınırlaması yapılmış ormanlarda 6831 sayılı Orman Kanununun 3302 sayılı Kanunla değişik 2/B madde uygulaması bulunmaktadır.
Mahkemece, Orman Yönetiminin davalarının reddi yönünde hüküm kurulmuş ise de; eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verilmiştir. Şöyle ki; mahkemece Orman Yönetiminin davasının kabulüne yönelik verilen ve Dairenin 2012/8828 E. - 2013/5460 K. sayılı kararı ile ""kısa karar, gerekçeli karar uyumsuzluğu"" nedeniyle sair hususlar incelenmeksizin bozulmasına karar verilen hükme esas teşkil eden orman bilirkişi tarafından düzenlenen 27.09.2010 tarihli raporda; taşınmazın 1962 ve 1974 yılı basımlı memleket haritasında doğu ve batı kısımlarında kısmen kapalı (yeşil renkli) alanların bulunduğu, 1995 yılı basımlı memleket haritasında ise sadece batı kısmında kapalı (yeşil renkli) alanların bulunduğu, diğer kısımların açıklık alanda kaldığı, 1981 yılı çekimli hava fotoğraflarında taşınmazın kısmen kapalı(ormanlık) alanda, kısmen açıklık alanda kaldığı, münferit dağılışta değişik yaşlarda ibreli, yapraklı ağaçların bulunduğu, fiili olarak da üzerinde 50 adet 90-95 yaşlarında, 22 adet 50-55 yaşlarında, 8 adet 30-35 yaşlarında, 5 adet 15-20 yaşlarında ardıç ağacı, 11 adet 10-15 yaşlarında yaban eriği, 17 adet 15-50 yaşlarında ahlat ağacı, 12 adet 35-60 yaşlarında palamut meşesi ağaçları bulunduğu, taşınmazın çevresinde (batı, kuzey, güney) bozuk koru ardıç devlet ormanları ile koru ardıç devlet ormanları bulunduğu, toprak yapısı, bitki örtüsü, eğimi ve Devlet ormanları ile bütünlük arzetmesi nedenleriyle orman niteliğinde olduklarının belirtilmesi, mahkeme gözleminin de bu doğrultuda olması karşısında, bozma kararı sonrasında yapılan keşfe katılan ... bilirkişi Mutlu İlter tarafından düzenlenen 10.06.2014 tarihli raporda ise dava konusu 2/B bloğu içersinde kalan taşınmazların tamamının 1974 ve 1995 yılı basımlı memleket haritalarında yeşile boyalı alanlar haricinde açıklık olarak görünen kısımda kaldıkları, 1981 ve 1992 tarihli hava fotoğraflarında da açıklık alanda kaldıkları ve 31/12/1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini doğal ve gerçek anlamda kaybettikleri açıklanmış, taşınmazlar üzerinde önceki bilirkişi raporundan farklı olarak daha az sayıda orman ağacının bulunduğu belirtildiği gibi mahkeme gözlemi de önceki keşifteki mahkeme gözleminden farklılıklar arz etmektedir.
Hükme esas alınan raporu düzenleyen orman bilirkişi tarafından, hükme dayanak yapılmayan birinci orman bilirkişi raporundan farklı rapor düzenlediği halde, anılan raporla oluşan çelişkinin sebepleri hakkında da açıklama yapılmamıştır.

- 4 -

2015/9082 - 2016/5128

Her iki orman bilirkişinin aynı tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarını uyguladıkları ve çekişmeli yerlerin memleket haritalarında aynı konumda işaretlendiği ve hava fotoğraflarının stereskopik aletle incelendiğini belirttikleri halde, taşınmazların memleket haritasındaki ve hava fotoğrafındaki konumları yönünden birbirleriyle çelişik açıklamalarda bulundukları gibi, taşınmazları aynı tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarında kısmen farklı yerde aplike etmişlerdir.
Mahkemece, her iki orman bilirkişi tarafından düzenlenen raporlar arasındaki değinilen çelişkiler üzerinde durulup, yöntemince giderilmeden, ikinci orman bilirkişi raporunun neden üstün tutulduğu belirtilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
Bu durumda, karara dayanak alınan uzman orman bilirkişi tarafından düzenlenen rapor çekişmeli taşınmazların 31/12/1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini doğal ve gerçek anlamda kaybettikleri hususunu belirlemeye yeterli ve kanaat verici olmayıp, bu rapora dayanılarak hüküm kurulamaz.
6831 sayılı Kanunun değişik 2/B maddesinde bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş yerlerin orman rejimi dışına çıkartılacağı hükmü bulunmakta olup, bundan doğal ve gerçek anlamda nitelik kaybının anlaşılması gerekir. Her isteyenin ormanlarda doğal olarak bulunan deliceleri aşılaması, bina ya da eklentilerini inşa etmesi, erozyona sebep olacak biçimde araziyi teraslaması ya da orman bitkilerini kökleyip tarım yapmaya teşebbüs etmesi veya 6831 sayılı Kanunun 17/2. maddesi gereğince hiçbir zaman kişiler adına tapuya tescil edilemeyecek ve özel mülke konu olamayacak orman içi açıklığı niteliğinde olan yerlerin insan eliyle ve zorlama yöntemlerle niteliğinin yitirilmesi kanun maddesinde anlatılan bilim ve fen bakımından nitelik kaybı olmayıp, zorla ve ormanın tahribi sonucu niteliğinin kaybettirilmesidir. Bu yöntem, toprak erozyonu, ormanların ortadan kalkması, doğanın ve çevrenin bozulup yok olması sonuçlarını doğurur.
Kanunda tanımlanan (...bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetme...) kavramında bu tür olaylar amaçlanmamıştır. 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesinin başka türlü yorumu, ormanların bilinçli şekilde niteliğinin kaybettirilmesine, tahribine ve yok edilmesine izin verdiği sonucuna ulaştırır ki, bu durum Anayasanın 169 ve 170. maddelerine aykırı olur. Suç teşkil edecek eylemlerle ve zorlama yolu ile ormanların niteliğinin kaybettirilmesi kanunlarla korunamaz.
O halde; uzman orman bilirkişisinin, 6831 sayılı Kanunun 2/4. maddesinde sayılan yerlerde 2/B madde uygulamasının yapılamayacağını gözönünde bulundurarak, yukarıda anlatılan eylemler sonucu ormanların yok edilmesinin ve baştan beri 6831 sayılı Kanunun 17. maddesinde anılan orman içi açıklık niteliğinde olan veya sonradan bu hale gelen yerlerin bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybetme olarak kabul edilemeyeceği gözönünde bulundurularak, dava konusu taşınmazların orman bütünlüğünü bozmama, su ve toprak rejimine ve çevresindeki ekosistemlerinin tüm öğeleriyle kendisini yenileyebilme gücüne zarar vermeme, ormancılık çalışmalarının etkenlik, verimlilik ve karlılık düzeylerini düşürmeme, taşınmaz üzerinden insan elinin çekilmesi ve olduğu gibi bırakılması halinde, yeniden orman haline dönüşüp dönüşemeyeceği gibi koşulları birlikte değerlendirip, dava konusu taşınmazların hangi doğal olaylar ve eylemler sonucu bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybettiğini ya da etmediğini inceleyerek bu olguları tartışması ve taşınmazın hangi maddî ve bilimsel olgular sonucu nitelik kaybettiği sonucuna ulaştığını raporunda açıklaması gerekir.
Bu nedenle, mahkemece önceki bilirkişiler dışında bu konuda uzman serbest orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ziraat mühendisi ve bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, 1981 ve 1992 tarihli hava fotoğraflarının ölçeklerini kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeğinin de hava fotoğrafları ölçeğine bilgisayar ortamında (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de gösterecek şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumu çevre parsellerle birlikte hava fotoğrafları
- 5 -

2015/9082 - 2016/5128

üzerinde gösterilmeli, ayrıca, hava fotoğrafları, kadastro paftası ile çakıştırılıp stereoskop aletiyle incelenerek, taşınmazın üzerinde neler gözüktüğü (bitki örtüsü, ağaçların cinsi, sayısı, yaşı, kapalılık oranı vb) açıklanmalı, çekişmeli taşınmazların 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından tam olarak orman niteliğini yitirip yitirmediği yukarıda açıklanan hususlar gözetilerek belirlenmeli, oluşacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Aynı zamanda, eldeki dava dosyası ile birleştirilen, Orman Yönetiminin aynı 2/B poligonu (P.XXI/2) içinde bulunan ve kullanım kadastrosu sırasında 423 ada 11 sayılı parsel olarak hakkında tutanak düzenlenen taşınmaza yönelik açtığı dava hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmediği gibi usûl ve kanuna aykırı olarak hüküm kurulması unutulduğu gerekçesi ile dosyadan el çekildikten sonra bu taşınmaza yönelik tefrik kararı verilmiş olması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı ... Yönetimi vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 04/05/2016 günü oy birliği ile karar verildi.