Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/22517 Esas 2008/17427 Karar Sayılı İlamı

Davacı,  10.4.1980 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine   karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davlının tüm davacının aşağıdaki  bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının  reddi gerekir.
2-Davacı, 10.04.1980 tarihinden itibaren 2926 Sayılı Yasa’ya göre Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitini istemiştir.
Mahkemece, ilk tevkifat tarihini takip eden aybaşı olan 01.01.1996 tarihi  ile  davalı kurumun tescil tarihi olan 01.04.2001 tarihleri arasında kalan döneme yönelik olarak davanın kabulüne karar verilmiş  ve bu karar süresinde taraf avukatlarınca temyiz edilmiştir.
Davacı tarafça temyiz aşamasında 1995 yılı mart ayında davacının teslim ettiği ürün bedelinden kesinti yapıldığına dair 12.04.1995 tarihli kesinti listesi ile Menemen Tarım Satış Kooperatifinin 18.04.1995 tarihli yazıları sunulmuştur. Davacı tarafından yargılama sırasında 1995 yılında yapılan tevkifata ilişkin belgelerin sunulmadığı bu belgelerin temyiz aşamasında sunulduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık temyiz aşamasında sunulan bu belgelerin davcının sigortalılığının belirlenmesinde dikkate alınıp alınamayacağı noktasında toplanmaktadır.  Kural olarak yargılama sırasında ileri sürülmeyen hususlar temyiz aşamasında ileri sürülemez ne var ki dava konusu olan sigortalılık, kişinin Anayasa’da ifadesini bulan temel sosyal haklardan, sosyal güvenlik hakkına ilişkindir. Bu haklar ise 2926 sayılı Yasa"nın 5.maddesinde belirtildiği üzere vazgeçilemeyen ve devir edilemeyen haklardandır. Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi icap ettiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.Kamu düzenine ilişkin konularda inceleme yapmak doğrudan hakime verilmiş ödevlerdendir.Hal böyle olunca da davacı tarafından temyiz aşamasında sunulan sigortalılığa ilişkin belgeler üzerinde bir inceleme yapılmak suretiyle karar verilmesi gerektiği açıktır.
Yapılacak iş temyiz aşamasında sunulan 12.04.1995 tarihli kesinti listesinin ilgili kurumlardan araştırılmak suretiyle davacıdan anılan tarihte pirim kesintisi yapılıp yapılmadığını ve buna göre de Tarım Bağ-Kur sigortalığının başlangıcı belirlenerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.11.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.