MAHKEMESİ: Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
K A R A R
A)Davacı İstemi:
Dava, davacının 15/06/1988 tarihinden itibaren bir hafta davalı işyerinde çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı:
Fer"i Müdahil Kurum vekili; Davacı tarafın açtığı davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğundan reddinin gerektiğini, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, zamanaşımı süresinin geçtiğini, davacı taraf davasını hak düşürücü süre geçtikten sonra açtığını, hak düşürücü süre yönünden reddinin gerektiğini, 1988 yılına ait zamanaşımına uğramış hizmetlerin tanık anlatımlarıyla ispatlanmasının mümkün olmadığını, davacının davasını resmi belgelerle ispatlaması gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı:
İlk Derece Mahkemesince, “Davanın KABULÜ İLE; davacı ... (...)..."un 15.06.1988 tarihinden itibaren 7 (yedi) gün süreyle dahili davalı ..."e ait ... (...) ... İşletmesi isimli işyerinde hizmet akdine bağlı olarak devamlı ve asgari ücretle çalıştığının TESPİTİNE, ” karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu;
Fer"i Müdahil Kurum vekili; Yerel Mahkemece verilen kararın yerinde olmadığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, zamanaşımı süresinin geçtiğini, davacı taraf davasını hak düşürücü süre geçtikten sonra açtığını, hak düşürücü süre yönünden reddinin gerektiğini, 1988 yılına ait zamanaşımına uğramış hizmetlerin tanık anlatımlarıyla ispatlanmasının mümkün olmadığını beyanla yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesince “ ... 2. İş Mahkemesi"nden verilen 29/11/2016 tarih, 2014/445 Esas ve 2016/436 Karar sayılı kararına yönelik Fer"i Müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, ” karar verilmiştir.
E)Temyiz:
Feri Müdahil Kurum vekili istinaf kanun yoluna başvurduğu gerekçelerle temyiz yoluna başvurmuştur
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.Taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında re’sen gözönünde tutulması gerekir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.Hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işyerinin sahibi olan gerçek ya da tüzel kişi işveren, Sosyal Güvenlik Kurumu ile zorunlu dava arkadaşıdır. Hal böyle olunca, işveren dışındaki gerçek ya da tüzel kişilere bu davada husumet yöneltilemez.Somut olayda, davalı sıfatı ile davaya dahil edilen kişinin gerçek işveren olup olmadığı tam olarak ortaya konulmadan, davacının çalıştığını iddia ettiği işyeri sahip ya da sahipleri araştırılıp davaya dahil edilerek araştırma genişletilmeden hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir.Yapılacak iş, öncelikle davacının çalıştığını belirttiği işyeri sahibi ..." in işyerinin kim ya da kimler adına kayıtlı olduğunu tespit etmek, bu işyerine ait ticaret sicil müdürlüğü ile vergi dairesi nezdinde kaydın bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapılıp, tescil ve mükellefiyet kayıtlarını temin etmek, ihtilaflı dönemdeki çalışma izni ve ruhsatı ile elektrik-su-telefon aboneliğinin bulunup bulunmadığını ilgili belediye, PTT müdürlüğünden sormak, işyeri kira ise kira sözleşmesini temin etmek suretiyle işyeri sahibi ..." in kimlik bilgilerini tespit ederek davalı olarak gösterilen işverenin taraf ehliyeti bulunup bulunmadığını araştırmak, tespit edilen gerçek işveren başka bir kişi ise husumeti bu kişiye yönelterek davaya dahil etmek, bu kişinin göstereceği delilleri de topladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılması ve ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
G)SONUÇ :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.