MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca DÜZELTİLEREK ONANMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 09/06/2020 gün ve 2019/12173 Esas – 2020/4839 Karar sayılı ilama karşı bir kısım davalı vekili ve bir kısım davalı tarafından verilen dilekçeler ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkin davanın kabulüne dair mahkemece verilen karar, bir kısım davalı ve bir kısım davalı vekilinin temyizi üzerine Dairemizce düzeltilerek onanmış; bu karara karşı, bir kısım davalılar tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; değerlendirmede esas alınan taşınmaz ile dava konusu taşınmazın farklı yer ve özellikte olduğu, Dairemiz denetiminden geçen aynı kamulaştırma kapsamında 108 ada 21 parsel sayılı taşınmazın m2’sine aynı değerlendirme tarihi itibari ile 562,00 TL değer biçildiği ve tespit edilen bedelinin Dairemizin 2018/11161 E.-2019/1747 K. sayılı dosyası ile onanmak suretiyle kesinleştiği nazara alındığında, dava konusu taşınmaza 314,00-TL/m2 birim fiyatı belirleyen bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve inandırıcı bulunmadığı,
Bu defa yapılan incelemede anlaşıldığından,
Davalının karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 09.06.2020 gün ve 2019/12173 E.-2020/4839 K. sayılı düzeltilerek onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra, işin esasının incelenmesinde;
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma kararı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, bir kısım davalı ve bir kısım davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki ... ili, Merkez ilçesi, ... köyü, 108 ada 10 parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibari ile bir isabetsizlik görülmemiştir. Şöyle ki;
1-Kamulaştırma Kanunu"nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin 1. fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda emsal alınan taşınmazın dava konusu taşınmazdan farklı yer ve özellikte olduğundan emsal olarak alınması doğru olmadığı gibi, dava konusu taşınmaz ile emsalin asgari vergi değerleri karşılaştırması yapılmadan düzenlenen bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bundan ayrı; Dairemiz denetiminden geçen aynı kamulaştırma kapsamında 108 ada 21 parsel sayılı taşınmazın m2’sine aynı değerlendirme tarihi itibari ile 562,00 TL değer biçildiği ve tespit edilen bedelinin Dairemizin 2018/11161 E.-2019/1747 K. sayılı dosyası ile onanmak suretiyle kesinleştiğide nazara alındığında, dava konusu taşınmaza 314,00 TL/m2 birim fiyatı belirleyen bilirkişi raporu inandırıcı değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgil Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru olmadığı gibi;
2-Anayasa Mahkemesinin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunun 10/8. Fıkrasının dördüncü cümlesi; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle bir kısım davalılar ve bir kısım davalılar vekilinin temyiz isteminin kabulü ile BOZULMASINA, bir kısım davalılardan peşin alınan karar düzeltme ve temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 15/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.