23. Hukuk Dairesi 2012/5168 E. , 2013/441 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki iflasın ertelenmesi davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde müdahil ... Bankası vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin 1996 yılında bu yana hazır yemek üretimiyle iştigal ettiğini, Vergi Dairesinin istihkaklarına el koyduğunu, bankaların kredi kullandırmayarak vadesi dahi gelmeyen alacaklarının ödenmesini talep ettiklerini, düşük kur yüksek faiz uygulamasının davacı şirketi ekonomik yönden borca batık hale getirdiğini, sunulan iyileştirme projesinin uygulanması halinde borca batıklıktan kurtulabileceğini ileri sürerek, davacının iflasının bir yıl ertelenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Alacaklı konumunda buluna feri müdahil ... Bankası vekili şartları oluşmayan davanın reddini istemiş, diğer müdahil kooperatif vekili ise, beyanda bulunmamıştır.
Mahkemece, davacının iflasının bir yıl ertelenmesine ilişkin verilen 03.7.2007 tarihli karar, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2008/240 Esas ve 3742 Karar sayılı ilamıyla, kayyım ve ücreti hususunda gerekçeli karar ile kısa karar arasında çelişki olması ve tedbirlerin maddi hukuka dayanan işlem, hak ve def"ileri ile hukuki sonuçlarının durdurulması yönünde olamayacağı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece dosya kapsamı ve uyulan bozma ilamı uyarınca davacının iflasının bir yıl süre ile ertelenmesine ilişkin verilen 05.05.2009 tarihli karar Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2009/10613 Esas-11585 Karar sayılı ilamıyla, bilirkişi raporununun, iyileştirme tedbirleri yönünden açıklamalı ve borca batıklığın tesbiti yönünden ise yeterli olmadığı, ayrıca kararın 7. bendinde maddi hukuku etkileyecek şekilde tedbir hükmü verilmesinin de isabetsiz olduğu gerekçesiyle tekrar bozulmuştur.
Mahkemece bu kez uyulan bozma ilamı ve mali müşavir bilirkişi raporu ve kayyım raporlarına göre, borca batıklığı devam eden davacı şirketin bu durumdan kurtulmak için iyileştirme tedbirlerinin mevcut olduğu, 6111 sayılı kanunla davacı şirketin bir takım borçlarından kurtulduğu ve bu durumun borca batıklıktan kurtulmasına yardımcı olacağı, erteleme kararının alacaklıların ve ülke ekonomisinin yararına olacağı gerekçesiyle, davanın kabulune, davacı şirketin iflasının bir yıl ertelenmesine karar verilmiştir.
Kararı, müdahil ... Bankası vekili temyiz etmiştir.
Dava,borca batıklık nedeniyle iflas ertelenmesi istemine ilişkindir.
İflasın ertelenmesini isteyen davacı şirketin borca batık durumda bulunması (bir diğer ifade ile varlıklarının rayiç değerlerinin borçlarını karşılayamaması), fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacakları iyileştirme projesi kapsamında mali durumlarının ıslahının imkân dâhilinde görülmesi gerekir (İİK.m.179). Gerek borca batıklığın ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tesbiti özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu değerlendirmelerin yapılması için bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266). Hâkim de bu raporla o konudaki özel ve teknik bilgi ihtiyacını giderebilmeli ve raporun hukuka uygunluğunu denetlemelidir. Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya kârlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tesbit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir.
Her nekadar mahkemece mali müşavir bilirkişi ...nin raporuna istinaden iflasın bir yıl ertelenmesine karar verilmiş ise de, dayanılan rapor Yargıtay 19. Hukuk Dairesi"nin 2009/10613 Esas-11585 Karar sayılı ilamında istenilen hususları karşılamaktan uzak olduğu gibi denetime ve hüküm kurmaya elverişli de değildir.
Bu durumda mahkemece davacı şirketin borca batıklık durumunun tereddüde yer bırakmayacak biçimde belirlenmesi ve projenin ciddi ve inandırıcı olup olmadığı ve süreç içindeki uygulamaların projede gösterilen iyileştirme unsurlarına uygun bulunup bulunmadığı, iflasın ertelenme şartlarının oluşup oluşmadığı yönünden bozma ilamında belirtilen hususlar da göz önünde bulundurularak, somut verilere dayalı, teknik, denetime elverişli ve detaylı bir inceleme için, dosyanın oluşturulacak uzman bir heyete tevdii ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve varılacak uygun sonuca göre bir karar verilmek gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak eksik inceleme ve hatalı değerlendirmelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, müdahil ... Bankası vekilinin temyiz itirazlarının kabulu ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 25.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.