Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/19830 Esas 2008/16293 Karar Sayılı İlamı

Davacı,  murisinin 15.3.2001 tarihinde  geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tesbitine  karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin  kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacılar vekilleri tarafından  temyiz edilmesi ve davalılardan E. İnş.Tic.Ltd.Şti vekili tarafından duruşma talep edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz konusu hükme ilişkin dava, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından Yargıtay incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara ,toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı iş veren E.İnşaat Proje  Sanayi Ticaret  Ltd. Şirketinin tüm  temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalı SGK’nun temyizine gelince;
Dava, nitelikçe davacıların miras bırakını G.K.’ın davalı E.Firmasının işcisi olarak Rusya Federasyonunda  istihdam edilmek üzere Moskovaya götürülmekte iken yolculuk sırasında terörist saldırı sonucu 15.3.2001 tarihinde gerçekleşen ölümünün iş kazası olduğunun tesbiti istemine ilişkindir..
İddia, savunma dosyadaki bilgi ve belgelerle dinlenen tanık beyanlarından  davacıların miras bırakanı G.K.ın  davalı şirketin Rusya’daki   işyerinde   çalışmak üzere 21 arkadaşı ile birlikte Moskovaya gitmek üzere Vnkovo Hava yollarına ait yolcu uçağı ile İstanbuldan hareket edildiği ancak yolculuk sırasında 3 hava korsanınca uçak kaçırılarak Suudi Arabiskan’ın Medine Hava Limanına indirildiği bu arada Suudi Güvenlik Güçlerince yapılan  operasyon sonucu murisin öldüğü, gerçekleşen olayın  davalı işveren  yönünden  “ iş kazası” olduğu tartışmasızdır.  Eldeki davada uyuşmazlık  olayın  SGK yönünden 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesine  göre “ iş kazası”  sayılıp sayılmayacağı  ve SGK’nun davacılara 506  sayılıYasada iş kazası sigorta kolundan  öngörülen  yardımları yapmakla yükümlü olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosya içeriğinden    yurt  dışında çalışmak üzere götürülmekte iken  kazaya maruz kalan işçinin iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı  topluluk sigortası yapılmadığı  anlaşılmaktadır.
Kamu hukuku alanına giren  Sosyal Güvenlik Hukuku"nun hizmet akdiyle  çalışanlar yönünden başlıca kaynağını oluşturan 506 sayılı  Yasa SGK’na yükümlülükler getiren bir sosyal güvenlik sözleşmesi veya topluluk sigortası bulunmadığı takdirde  kural olarak Türk Milli sınırları içerisinde ve Türkiye’de tescilli  işyerleri ve işverenler ile kanun  kapsamındaki işçiler için uygulanabilir.
Başka bir anlatımla 506 sayılı Yasa"nın  uygulama alanı devletin hükümranlık  sahası ile sınırlı olup ülke  sınırları dışında  uygulanamaz.  506 sayılı Yasa"nın ülke  dışında meydana gelen sigorta  olaylarında uygulanabilmesi SGK’na yükümlülükler getiren  sosyal güvenlik sözleşmesi veya kısa vadeli sigorta kollarını da kapsayan  topluluk sigortaları bulunması halinde mümkün olabilir.  Somut olayda, davacı murisinin  davalı işverenin yurtdışında  Rusya’da bulunan işyerine çalışmaya giderken  zararlandırıcı olaya maruz kaldığına  ve Rusya  ile Türkiye arasında  SGK’yı  yükümlülükler  altına sokan  sosyal güvenlik sözleşmesi  bulunmadığına ve Topluluk sigortası iş kazasını kapsamadığına göre olayın SGK yönünden iş kazası  sayılması  ve giderek  SGK’nun  506 sayılı Yasa gereğince  sorumlu olduğundan söz edilmesi mümkün değildir.  
Mahkemece yukarıda belirtilen  maddi ve hukuki olgular gözetilmeden dava konusu olayın SGK yönünden de iş kazası sayılmasına karar verilerek “iş kazasından” SGK’da 506 sayılı Yasa gereğince sorumlu olma  sonucunu doğuracak biçimde yazılı  şekilde karar  verilmesi   usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum"un  temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,  aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden davalı E. İnş.Tic.Ltd.Şti"ne yükletilmesine,  21.10.2008  gününde oybirliğiyle karar verildi.