MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 10.12.2019 tarih ve 2019/291-2019/1170 sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesinin davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirkete nakliyat emtia sigorta sözleşmesi ile Samir Metal San. ve Tic. A.Ş."ye ait 60 palet, brüt 102.116 kg bakır katot emtiansının sigortalandığını, sigortalı malların Tunet Lojistik Uluslararası Taşımacılık Gıda Pet. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti."nin organizasyonu altında, diğer davalı-taşıyıcılar Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Malkoçoğlu Ulus. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin fiili taşıması altında Kazakistan"dan Türkiye’ye taşınmak üzere 28.07.2011 tarihinde tam ve sağlam olarak teslim edildiğini, ancak 34 ... plakalı araca yüklenen 12 palet 20.516 kg bakır emtiadan 8 palet 13.897 kg bakır emtianın eksik teslim edildiğini, bunun karşılığında 125.277,41 USD emtia bedeli, 1.965,98 USD navlun bedeli olmak üzere toplam 127.243,39 USD sigorta tazminatının 23.11.2011 tarihinde sigortalıya ödendiğini, davalı ... Lutz Assekurranz-Makler GMBH"nin davalı- fiili taşıyıcı Malkoçoğlu Uluslararası Nak. Pet. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti."nin uluslararası taşımalardan kaynaklanan sorumluluğunu sigorta teminatına alan CMR sigortacısı olduğunu, davalı ... şirketinin poliçe teminat limiti ve kapsamıyla sınırlı olmak üzere zarardan sorumlu olduğunu ileri sürerek CMR Konvansiyon hükümleri uyarınca 127.243,39-USD sigorta tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilsen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Malkoçoğlu Ulus. Nak. Pet. İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin dava konusu taşıma işleminde alt taşıyıcı olduğunu, ana firmanın diğer davalı Tunet Lojistik Uluslararası Taşımacılık Gıda Pet. İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğunu, dava konusu emtianın taşınması işi için Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile taşıma kira sözleşmesi yapıldığını, bu şirkete ait araçlarla taşıma işinin gerçekleştiğini, müvekkilinin taşıma işinde kusurunun bulunmadığı savunarak müvekkili yönünden davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Lutz Assekurranz-Makler vekili, CMR hükümlerinin uygulanması gerektiğini, CMR sigortacısının durumu ile taşımayı yapan şirketlerin durumunun ayrı ayrı incelenmesinin gerektiğini ve tüm davalıların müteselsil sorumluluklarının kabul edilemeyeceğini, davacının ispat vasıtasını yerine getirmediğini, sigorta sözleşmesinin 12. maddesine göre uygulanacak hukukun Alman hukuku olduğunu, davacı sigortalısının TTK ve CMR hükümlerine göre hasar ihbarını süresinde yapmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Raysa Transport..Ltd Şti. vekili, dava dilekçesinin usulüne uygun davalı müvekkil şirkete tebliğ edilmediğinden taraf teşkili sağlanmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, dava dışı SAMİR METAL ... A.Ş. tarafından Kazakistan"da yerleşik Castıng Llp firmasından 28.07.2011 tarih, 569, 570, 571, 572, 573 nolu mal faturaları muhteviyatı olarak satın alınan 60 bağ, brüt; 102.116 kg, net; 101.996 kg bakır katot emtia 5 adet tır ile Kazakistan"dan Türkiye/Kocaeli/Gebze’ye sevk edilmek üzere, davalı ve dava dışı taşıyıcıların taahhüdü altında Kazakistan/Almaata"da tam ve hasarsız teslim alındığı, tırlardan 12 bağ, 20.516 kg, bakır katot emtiası yüklü ... plakalı aracın Samir Metal deposuna ulaşmadığı, yapılan araştırmalarda aracın Rusya’da terk edilmiş olarak bulunduğu, nakliyeci firmanın başka bir şoför göndererek aracı teslim alarak sevkiyata devam ettiği, Novorosiysk limanında yapılan gümrük kontrol ve aramada dorse kasa brandasının çekici arkasına denk gelen baş kısmından halatının kesilerek buradan brüt: 13.897 kg’nın alınmış/çalınmış olduğunun tespit edildiği, zayi olan emtianın sigorta tarafından tespit edilen bedelinin 127.243,00 USD olduğu ve dava dışı sigortalıya ödendiği, dava konusu olay uluslararası karayolu eşya taşımasına ilişkin olduğundan CMR konvansiyonunun uygulanması gerektiği, CMR konvansiyonu hükümleri çerçevesinde davalı ve dava dışı taşıyıcılarca sorumsuzluğu gerektirir bir halin varlığının ispat edilemediği, dava konusu taşıma işini üst/akdi taşıyıcısı dava dışı TUNET ... LTD. ŞTİ., alt ve fiili taşıyıcısının MALKOÇOĞLU ... LTD. ŞTİ ile davalı RAYSA ... LTD. ŞTİ. olduğu, davalı ve dava dışı taşıyıcıların meydana gelen zarardan müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu, CMR md. 34-36 hükümleri uyarınca zarar görenin zararını tazmin eden davacı ... şirketinin rücu yolu ile davasını taşıyıcıların tümüne yöneltebileceği gerekçesiyle davanın kabulü ile tahsilde mükerrerlik olmamak üzere 127.243,39 USD"nin dava tarihi olan 22.03.2012 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa"nın 4/a maddesine göre devlet bankalarının USD döviz cinsi üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TCMB"nın döviz satış kuru üzerinden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karar, davalı Raysa Transport..Ltd Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir
Dava, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesine dayalı rucuen tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece bozma ilamına uyularak akdi taşıyıcının dava dışı Tunet Lojistik Uluslararası Taşımacılık Gıda Pet. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti., alt ve fiili taşıyıcısının ise davalı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, davalılar ve dava dışı bu akdi taşıtanın meydana gelen zayi olayından müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak dosya kapsamında bulunan davalı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti ile diğer davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan taşit kira sözleşmesinde temyiz eden davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. taşımada kullanılan ... plakalı aracı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti"ye kiralamış bulunmaktadır. Taşıt kira sözleşmesi, ödenmesi üstlenilen bedel karşılığı, bir taşıtı çıplak olarak ya da şoförü ile birlikte ""kira""ya vermeyi taahhüt etmesi halinde, borçlanılan edim, taşımadan ziyade, kiralama olduğundan CMR"ye tabi olmayacaktır. Kira sözleşmesinin konusu taşıtın kendisidir. Kiralama ve taşıma, aynı sözleşmede fiilen taahhüt olunması mümkün olmayan iki farklı edimdir. Kira sözleşmesinin konusu, kiralanması taahhüt olunan taşıt iken, taşıma sözleşmesinin konusu taşınması taahhüt olunan eşyadır. (... , ..., İ; CMR ŞERHİ, Ankara, 2020, s. 25-26.) Somut olayda; davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti."nin CMR hükümleri kapsamında kendi nam ve hesabına taşıma yaptığı hususunda herhangi bir delil dosyada bulunmadığı görülmektedir. Davalı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti ile temyiz eden davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan taşıt kira sözleşmesindeki müteselsil sorumluluk hükümleri sadece taşıt kirası sözleşmesinin tarafları olan davalı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti ile temyiz eden davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki hukuki ilişkilerde sonuç doğuracaktır. Diğer taraftan, dava dışı sigortalı Samir Metal San. ve Tic. A.Ş. ile davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında veya davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı Malkoçoğlu Ulus Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti arasında bir taşıma ilişkisi bulunmadığı gözetilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle temyiz eden davalı davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı Raysa Transport Otomotiv Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti."ye iadesine,
09.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.