10. Hukuk Dairesi 2020/10834 E. , 2021/3379 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
...
Dava, itibari hizmet süresi tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemesince, bozmaya uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın temyizen incelenmesi tüm taraf vekillerince istenmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerekçelere göre davalıların tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- 506 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesi yönünden; basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itibari hizmet süresinden yararlanabilmek için, Yasada öngörülen iki koşulun birlikte gerçekleştiğinin belirlenmesi gereklidir. Bunlardan birinci koşul; sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde çalışmış olmasıdır. Ancak, bu koşulun araştırılıp saptanmasında; işyeri, dar anlamda muhakkak ve sadece gazete basımıyla uğraşan bir basımevi olarak düşünülmeyip, Yasanın açık amacı göz önünde bulundurularak söze değil, öze üstünlük tanıyan bir yorumla sonuca varılmalıdır. İkinci koşul ise, yine, aynı maddenin II. Alt Bendinin “a-f” işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin olayda ayrıca gerçekleşmiş bulunmasıdır.
Eldeki davada, davacı, davalı işveren şirketin plastik üretimi ve üretilen plastik ambalajlara baskı işyerinde, çalıştığı tüm sürede, ekstruder makinası oparatörü olduğunu belirterek, davalı Kuruma bildirilen 15.01.1996-25.06.2013 tarihleri arasındaki 506 sayılı Kanun ve 4/1-a kapsamındaki çalışmalarına itibari hizmet süresi verilmesini istediği, Mahkemesince davacının, 01.03.2005 tarihinden itibaren çalıştığı işyerinde yapılan keşif ve bu keşfe dayanak bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulü ile 01.03.2005-01.10.2008 tarihleri arasındaki bildirimlerin 506 sayılı Kanunun ek 5. maddesi kapsamından olduğunun tespiti ile yazılı şekilde karar verildiği anlaşılmaktadır. Karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Davacının reddedilen 15.01.1996-01.03.2005 tarihleri arasındaki bildirimlerinin de 506 sayılı kanunun Ek 5. maddesi kapsamında olup-olmadığının tespiti açısından Mahkemece, davacının bildirimlerinin yapıldığı ve işin geçtiği işyeri binasının halihazırda matbaa ve basım işyeri olarak kullanılmasa dahi, davacı vekili beyanına göre, büyük oranda fiziki koşullarının değiştirilmeden varlığının söz konusu olması nedeniyle, 01.03.2005 tarihinden önceki çalışmalara ait işin geçtiği yerde, işyeri bordrolarında bulunan çalışanların beyanları alınıp, maruz kalınan etkenlerin oluşturduğu hastalıklar alanında Uzman tıp doktoru, matbaacılık işinden anlayan kimya yüksek mühendisi ve makine yüksek mühendisi, iş güvenliği uzmanlarından oluşacak üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak; davacı işçinin işyerinde yaptığı işin niteliği konusunda, işyerindeki incelemeden elde edilen bulgular esas alınarak, öncelikle, işyerinin basımevi niteliğinde olup olmadığı belirlenmeli bu ön koşulun varlığı belirlendikten sonra, çalışmanın basımevi işyerinin hangi bölümlerinde geçtiği, yapılan işin niteliği, özellikleri ve buna bağlı olarak hangi olumsuz dış etkenlere maruz kalındığı; gürültü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerdeki çalışma düzeniyle, çalışmanın gerçekleştiği saatler, gürültü düzeyi ve kullanılan maddelerin, insan sağlığı için tehlike sınırı ve ölçümleme yöntemiyle davacının itibari hizmet süresinden yararlanması gereken sürenin, primi ödenmiş sigortalılık süresi esas alınarak belirlenmesi gereği gözetilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 16/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
