11. Hukuk Dairesi 2015/13631 E. , 2016/8105 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 16/04/2015 tarih ve 2014/373-2015/220 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 11.10.2016 günü hazır bulunan davacılardan ... Şti. vekili Av. ... ile davalılardan ... vekili Av. ..., davalı vekilleri Av. ... ile Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacıların dava dışı ... Şti"nin ortakları olduğunu, dava dışı ... Şti"nin 07/05/2007 tarihli 8,2 MW kuruluş güç kapasitesine sahip ... ... projesi ile bu projeye uygun olarak yapılmış olan enerji üretim tesisinin tümünün ve bu şirketin tüm mallarının davalı ...Ş. ye devri hususunda taraflar arasında 20/04/2011 tarihinde karma nitelikli bir sözleşme yapıldığını, davalının yerine getirmesi gereken yükümlülükleri yerine getirmediğini, sözleşmeyi haksız olarak feshettiğini ileri sürerek; sözleşmede kabul edilen cezai şart bedeli 3.760.000,00 TL"nin ve sözleşmenin ifa edilmemesi sonucu davacıların uğradığı zarardan şimdilik 10.000,00 TL"nin sözleşmenin feshi tarihi olan 09/08/2011 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşmenin 3.4.3. maddesine göre ... Bankasından alınacak kredinin sözleşmenin ön koşulu olduğunu, başvuruya rağmen ön koşulun gerçekleşmediğini, davalının üzerine düşen görevini yerine getirdiğini, sözleşmenin 9. maddesi uyarınca cezai şartın taraflardan birinin üzerine düşen görevin kasıtla veya ağır ihmal ile yerine getirmemesi halinde geçerli olduğunu, böyle bir durumun da gerçekleşmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulüne, cezai şarta ilişkin davanın kabulü ile 3.760.000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, sözleşmenin yapılmaması nedeniyle uğranılann zararın tahsili talebiyle açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, limited şirket hisse devri ile ... projesinin, bu projeye uygun olarak yapılmış olan enerji üretim tesisinin devrini konu alan sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiği iddiasına dayalı sözleşmede kabul edilen cezai şart bedelinin ve sözleşmenin ifa edilmemesi sonucu uğranılan zararın tahsili istemlerine ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan 20/04/2011 tarihli “Hisse Devir Sözleşmesi” başlıklı sözleşmenin 4. maddesinde sözleşmenin konusunun davacıların ortakları oldukları ... Enerji Üretim Limited Şirketi üzerinde kayıtlı bulunan 07/05/2007 tarihli EÜ/1197-4/861 lisans numaralı ... projesinin (Çeşmebaşı ...) ve bu projeye uygun olarak yapılmış olan enerji üretim tesisinin tümünün şirket hisseleri ile birlikte devri olduğu açıklanmış; sözleşmenin 3.1.4 maddesinde sözleşmenin imzalanması, ifa edilmesi ve devir işleminin tamamlanabilmesi için ... Bankası ve ... dışında hiçbir resmi kurum veya özel kurumdan izin ve/veya onay alınmasına gerek olmadığı, 3.1.8. maddesinde şirketin yasalara uygun olarak kurulduğu, faaliyetini devam ettirdiği, ... Bankasından ..."in yapımı sırasında kullanılan krediler sebebi ile bu bankaya verilen teminatlar ölçüsünde kısıtlamaların bulunduğu belirtilmiştir. Sözleşmenin 3.4. maddesinde ön koşullar ve devir işleminin tamamlanması hususu düzenlenmiş, ön koşulların yerine getirilmemesi halinde sözleşmenin 6. maddesi hükümlerinin uygulanacağı, “Devir İşleminin Tamamlanması İçin Taraflar Tarafından Yerine Getirilmesi Gereken Ön Koşullar” başlıklı 3.4.1. maddesinde hisse devrinin maddede sayılan koşulların yerine getirilmesine tabi olduğu ifade edilerek; 3.4.2. maddesinde de alıcılar tarafından şirket ile ... Bankası arasında yürürlükte olan kredi sözleşmesinde, alıcılar tarafından talep edilecek değişikliklerin yapılması, kredi sözleşmesi uyarınca,devre ve bu maddede belirtilen değişikliklere dair alınması gereken onay ve izinlerin alınması, mutabakatların sağlanması veya alıcıların terchinde bulunmak üzere borcun defaten kapatılması ön koşul olarak hüküm altına alınmıştır. Sözleşmenin “Kapanışın Gerçekleşmesi” başlıklı 6. maddesinde kapanış işleminin tüm izin ve işlemlerin tamamlanmasını müteakip 10 iş günü içerisinde, ancak 30/06/2011 ile 30/07/2011 tarihleri arasında yapılacağı; “Fesih ve Sona Erme” başlıklı 8. maddesinde sözleşmenin tarafların yazılı mutabakatı ile ya da hiç bir şüpheye mahal vermemek adına tarafların iyi niyetle gösterdikleri çabaya rağmen, kendilerine atfedilecek kusur olmaksızın devir işleminin resmi makamlar tarafından onaylanmaması halinde feshedilmiş olacağı, cezai şartın düzenlediği sözleşmenin 9. maddesinde ise taraflardan birinin sözleşmeyi belirtilen sebepler dışında tek taraflı olarak fesheder ya da üzerine düşen görevi kasıtla ya da ağır ihmalle yerine getirmeyerek sözleşmenin ifasını imkansız hale getirirse diğer tarafa sözleşme bedelinin %5 oranında cezai şart bedeli ödeyeceği düzenlenmiştir
Davalı tarafından davacı şirkete hitaben gönderilen 09/08/2011 tarihli ihtarname ile, ve Kalkınma Bankası A.Ş. tarafından şirket hisselerinin devralınması kapsamında yapılan başvuruya olumsuz cevap verildiği, sözleşmenin 3.4. maddesindeki devre dair ön koşulların sağlanamamış olması dolayısıyla sözleşmenin devam etmesinin mümkün olmadığı ve bu sebeple uzatılması konusunda herhangi bir tadil talebinin bulunmadığı beyan edilmiştir.
Cevap dilekçesiyle, davalı şirket tarafından Bankası A.Ş. den kredi sözleşmesi ile ilgili değişiklik taleplerinin uygun bulunmadığı, yapılan başvurunun davalı şirketin devam eden yenilenebilir enerji yatırımları ile aynı kapsama bu projenin de dahil edilmesi ve aynı teminat yapısının kurulması esasına dayandığı, ... Bankası A.Ş. den fazla miktarda kredi istenmesinin, bankanın talebi kabul etmesini zorlaştırıcı taleplerde bulunulmasının söz konusu olmadığı, kredi sözleşmesindeki değişiklik önerilerinin ... Bankası A.Ş. tafından kabul edilmemesi nedeniyle sözleşme ön koşulunun sağlanamadığı savunulmuş, 11/02/2014 tarihli dilekçe ve yargılama sırasında ibraz edilen dilekçelerde davalı tarafından ... Bankası A.Ş. den yeni bir kredi
talebinde bulunulmadığı, kredinin devralınması talebinde bulunulduğu ifade edilerek, ... Bankası A.Ş. Krediler Ve Proje Finansmanı Bölümüne ...nin ... Enerji Üretim Limited Şirketinin Çeşmebaşı ... ile ilgili kredisinin revize edilmesi ve devir alınması ile ilgili talebinin bulunup bulunmadığının, sözkonusu başvurunun ... Bankası A.Ş. nin proje finansmanı tarafından değerlendirilip değerlendirilmediğinin, talebin uygun bulunup bulunmadığının sorulması istenmiştir.
Mahkemece yazılan müzekkerelerle davalının ... Bankası A.Ş"den dava dışı ... Enerji Üretim Ltd. Şti.nin işleticisi bulunduğu Çeşmebaşı ... Projesi ve tesislerinin satın alınmasında kullanılmak üzere kredi başvurusunun bulunup bulunmadığı ve bu kapsamda bir başvurusu varsa kredi talep miktarının ne olduğu sorulmuş; cevabi müzekkerelerle adı geçen ...nin, mahkeme yazısında belirtilen şekilde Bankaya yazılı bir kredi başvurusunun bulunmadığı, ... Holding A.Ş. ile pazarlama faaliyetleri kapsamında görüşmeler yapıldığı bildirilmiştir. ... Bankası A.Ş. tarafından davalıya hitaben düzenlenen 18/06/2014 tarihli yazıyla ise, söz konusu proje ve tesisin satın alma finansmanına yönelik olarak davalı tarafından kullanılması düşünülen kredi için yapılan ön görüşmelerin akabinde, ilgili proje ve tesis için tahmin edilen üretim miktarı ve elektrik satış fiyatına dayanılarak bir ön çalışma yapıldığı ancak ortaya çıkan nakit akışının talep edilen kredi tutarını karşılamaktan oldukça uzak olduğu, bu nedenle kredinin teminat koşulları, faiz oranı ve benzeri hususlarının müzakere edilmesi aşamasına dahi geçilemeyerek, talep edilen kredinin projenin kendi yaratacağı gelirle geri ödenemeyeceği dolayısıyla Bankaca bu tutarda bir kredinin tahsisinin mümkün olamayacağının anlaşıldığı, kredi ve özkaynak tutarlarında bir mutabakat sağlanamadığı için davalı şirketle yapılan ön görüşmelerin bu aşamada sonlanmış ve kredi tahsisi için davalı şirketçe resmi bir başvuru yapılmadığı, bankaların tabi oldukları mevzuat gereği yapmak durumunda olduğu detaylı teknik ve mali analiz aşaması ve kredi tahsis sürecinin gerçekleşmediği, dolayısıyla mahkemeye bu çerçevede davalı şirketle görüşmeler yapıldığı ancak resmi kredi başvurusu süreçlerinin bulunmadığının bildirildiği ifade edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 3.4.2. maddesinde alıcılar tarafından ... Enerji Üretim Limited Şirketi ile ... Bankası arasında yürürlükte olan kredi sözleşmesinde, alıcı olan davalı tarafından talep edilecek değişikliklerin yapılması, kredi sözleşmesi uyarınca, devre ve bu maddede belirtilen değişikliklere dair alınması gereken onay ve izinlerin alınması, mutabakatların sağlanması veya alıcıların tercihinde bulunmak üzere borcun defaten kapatılması ön koşul olarak hüküm altına alınmıştır. Mahkemece ise, ... Enerji Üretim Limited Şirketi ile ... Bankası arasında yürürlükte olan kredi sözleşmesine yönelik davalının değişilik talebinde bulunup bulunulmadığı değil davalının ... Bankası A.Ş.den dava dışı ... Enerji Üretim Ltd. Şti.nin işleticisi bulunduğu ... Projesi ve tesislerinin satın alınmasında kullanılmak üzere kredi başvurusunun bulunup bulunmadığı araştırılmış; belirtilen şekilde Bankaya yazılı bir kredi başvurusunun bulunmadığı, ... Holding A.Ş. ile pazarlama faaliyetleri kapsamında görüşmeler yapıldığı bildirilmiştir. Dolayısıyla, sözleşmenin davalı savunmasında yer verilen ön koşulla ilgili bulunmayan davalının ... Projesi ve tesislerinin satın alınmasında kullanılmak üzere kredi başvurusunun olup olmadığı araştırılmak suretiyle, davalının savunmasına uygun ... Enerji Üretim Limited Şirketi ile ... Bankası arasında yürürlükte olan kredi sözleşmesine yönelik davalının talepte bulunup bulunulmadığı belirlenememiştir. Bu suretle; taraf iddia ve savunmaları nazara alınarak, ... Enerji Üretim Limited Şirketi ile ... Bankası arasında yürürlükte olan kredi sözleşmesi ve ilgili dosyası ile davalı tarafından ... Bankasına yapılan tüm başvuruların, revizyonlara dair tüm belgelerin bankadan istenmesi, delillerin toplanarak, bilirkişi raporuna itirazlar da göz önünde bulundurulmak suretiyle bilirkişi incelemesi yaptırılması; böylece sözleşmenin 3.4.2. maddesinde düzenlenen ön koşulun yerine getirlip getirilmediği, davalıya yüklenebilecek bir kusurun bulunup
bulunmadığı, davalının sözleşmeyi feshinin haklı olup olmadığı ve sözleşmede belirlenen cezaişartın istenebilip istenemeyeceğinin belirlenmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bu nedenlerle davalı lehine bozulması gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 13/10/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.