21. Hukuk Dairesi 2008/6480 E. , 2008/15186 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05/02/2008
NUMARASI : 2007/236-2008/16
Davacı, 01.06.1988 - 30.12.2005 tarihleri arası tarım sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davacının 01.08.1988-30.12.2005 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine ilişkindir.
Mahkemece istemin reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan fındık ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, Çay Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Davacının 01.05.1988 tarihi itibariyle tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 06.10.1994 tarihinde başlayan ve devam eden Tarım Kredi Kooperatifi kaydının, 1988 yılında alınan 10,000 m² 3/28 hisseli fındık bahçesinin bulunduğu, 01.01.1988-31.07.1988 ve 20.08.1991-01.07.1992 ve 01.09.1993-30.09.1993 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa"ya tabi zorunlu sigortalı çalışmalarının bulunduğu davalı Kurumca 01.01.1988 tarihinden 31.07.1988 tarihine kadar 506 sayılı Yasa"ya tabi çalışması nedeniyle tarım Bağ-Kur sigortalılığının tescil tarihinden itibaren iptal edildiği görülmektedir.
Hukukumuzda çifte sigortalılığa yer verilmemiştir.2926 sayılı Yasa"nın 5. maddesinde sigortalılığın başlangıcı ve zorunlu oluşu, 6. maddesinde ise sigortalılığın sona erme koşulları düzenlenmiştir. Maddeye göre, diğer Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihten bir gün önce sigortalılıkları sona erdirilecektir.Bu yönüyle Kurumun yaptığı işlemde uygunsuzluk olmamakla beraber, tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescilin 506 sayılı Yasa"ya tabi çalışma bittikten sonra başlatılacağı unutulmamalıdır. Zira davacının 2926 sayılı Yasa"nın 10. maddesinde sözü edilen koşulları taşıdığı açıktır.
Mahkemece, davacının 506 sayılı Yasa"ya tabi çalışmasının bittiği 01.08.1988 tarihinden 30.12.2005 tarihine kadar çakışan 506 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı çalışmaları dışında kalan sürede tarım Bağ-Kur sigortalılısı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 06.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.