17. Hukuk Dairesi 2016/20138 E. , 2017/3683 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalıya zorunlu trafik sigortalı kamyonette yolcu olarak bulunan müvekkillerinin eşi ve babaları olan murisin yolun bozuk olması, zeminde gevşek malzeme kullanılması, bunu gösterir gerekli işaretlemelerin yapılmaması nedeniyle tek taraflı trafik kazası sonucu vefat ettiğini, müvekkillerinin destekten yoksun kaldığını, cenaze, defin gideri, mezar, mevlid gibi harcamalar yapıldığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı eş ... için 100,00 TL maddi, çocukları için ayrı ayrı 100"er TL maddi tazminatın başvuru tarihinden işleyecek en ... avans faizi ile birlikte, 400 TL defin ve taziye giderinin davalıdan tahsilini talep etmiş, bedel artırım dilekçesiyle taleplerini kaza tarihinden yasal faiz işletilmek kaydıyla destekten yoksun kalma tazminatı bakımından davacı eş ... için 128.111 TL, davacı ... için ....127,... TL, davacı ... için ....818,... TL, davacı ... için ....935,58 TL, davacı ... için ....818,... TL, davacı ... için ....140,43 TL olarak 193.951,83 TL"ye, defin ve taziye gideri bakımından ....000 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, davacıların müvekkili şirkete bir başvurusu olmadığını, kusur ve tazminat hesabı için bilirkişiden rapor aldırılmasını, müvekkilinin sigortalısının kusuru ve poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne, 200.951,83 TL tazminatın kaza tarihi olan .../07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...- Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/.... maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/.... maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/... maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-.... maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu ... limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Somut olayda davaya konu tek taraflı trafik kazası ile ilgili olarak ceza dosyasında aldırılan kusur bilirkişi raporuna göre davacıların yolcu murisi taşıt içinde gayrinizami hareket etmekten asli kusurlu, dava dışı sürücü aracın hızını gerekli şartlara uydurmamaktan tali kusurlu bulunmuş, sürücü sanık hakkında taksirle ölüme neden olma suçundan sanık, yolcu murisin eniştesi olduğundan bahisle ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm temyiz edilmeden .../04/2013 tarihinde kesinleşmiştir. Mahkemece ...’dan aldırılan kusur bilirkişi raporuna göre de, davacıların murisi olan yolcu kontrolsüz bir şekilde uyanıp direksiyona sarılarak sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybederek ... çayı içerisine düşmesine sebebiyet vermekten %75 oranında kusurlu, dava dışı sürücü yan taraftaki muris yolcunun direksiyona sarılması sonucu direksiyon hakimiyetini kaybedip yolun sağ tarafından yol dışı kaldığı olayda gereken dikkati gösterip yol içerisinde kalamadığından %... oranında kusurlu bulunmuş, mahkemece murisin kusuru indirim nedeni olamayacağından bahisle yolcu murisin kusuru tenzil edilmeden hüküm kurulmuştur. ... ki yukarıdaki açıklamalar ışığında zorunlu trafik ... şirketi işletene düşen hukuki sorumluluğu üstlenmekte olup, işleten de sürücünün kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur. Somut olayda ise muris işleten ya da sürücü olmayıp, yolcu konumundadır. Nasıl ki bir aracın zorunlu trafik ... şirketi yaya murisin kusurundan değil, sadece işletenin kusurundan sorumlu olup yaya murisin kusuru tazminattan tenzil ediliyorsa, somut olayda da sürücü ya da işleten konumunda olmayan yolcu murisin kusurundan zorunlu trafik ... şirketi sorumlu olmayıp, yolcu murisin kusurunun tazminattan tenzil edilmesi gerekmektedir. O halde mahkemece yolcu murisin bilirkişi raporuyla belirlenen orandaki kusuru tazminattan tenzil edilmeden, yerinde olmayan gerekçeyle davalı ... şirketi aleyhine fazla tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
...- Kabule göre de; 2918 Sayılı ..."nin 99/... maddesi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.....b maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğünün süresi, rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren ... işgünü olarak belirlenmiştir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez. Bu durumda mahkemece, davacı taraftan davalı ... şirketine usulüne uygun olarak başvuru yapılıp yapılmadığının sorulması, başvuru mevcutsa başvurunun tebliğine ilişkin belgelerin istenip ibraz edildiğinde tespit edilecek tarihe ... işgünü eklenmek suretiyle bulunacak tarihten, başvuru yoksa dava tarihinden itibaren davalı ... şirketinin temerrüt faizinden sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmesi isabetli değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 04/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.