16. Hukuk Dairesi 2015/3550 E. , 2016/2917 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVACILAR : ..., ...
DAVALILAR : HAZİNE, ...
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu.... Köyü çalışma alanında bulunan 103 ada 3 parsel sayılı 138.590,23 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz mera vasfıyla kamu orta malı olarak sınırlandırılarak özel sicile kaydedilmiştir. Davacı ... ve ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak mera sicil kaydının iptali ve tescil istemi ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 103 ada 3 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptaline, 23.05.2014 tarihli teknik bilirkişi raporuna ekli krokide; ekili-1 ile gösterilen 10.151,66 metrekarelik, ekili-2 ile gösterilen 5.955.42 metrekarelik, ekili-3 ile gösterilen 12.418,99 metrekarelik bölümlerin ifrazı ile 103 adanın son parsel numarasını takip eden parsel numaraları verilerek tarla vasfıyla toplam 2 pay kabul edilerek 1 payın davacı ..., 1 payın ... adına tapuya tesciline, ekili-1, ekili-2 ve ekili-3 ile gösterilen bölümlerin yüzölçümleri ifrazen düşüldükten sonra çekişmeli taşınmazın geriye kalan yüzölçümüyle mera vasfı mera özel siciline yazılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastrodan önceki haklara dayanan mera sicil kaydının kısmen iptali ve tescil istemine ilişkindir. Çekişmeli taşınmaz kadim mera olduğu gerekçesiyle mera olarak sınırlandırılmıştır. Mahkemece, fen bilirkişisi raporunda ekili-1, ekili-2 ve ekili-3 ile gösterilen bölümlerde davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Davacılar İsmet ve ...; çekişmeli taşınmaz bölümlerinin murislerinden kaldığını iddia edip adlarına tescil istemiyle dava açmış olmalarına rağmen davacıların murisinin başka mirasçısı olup olmadığı araştırılmamış, başka mirasçılar varsa çekişmeli taşınmaz bölümlerinin davacılara ne şekilde intikal (bağış, taksim, satış vs.) ettiği üzerinde durulmamış, ziraatçı bilirkişinin çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, mera parselinden ne şekilde ayrıldıkları, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldıkları, öncelerinin mera olup olmadığı hususlarında yetersiz olan raporuna ve keşifte dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıkların soyut beyanlarına dayalı olarak karar verilmiştir. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, davalının en az 100 yıldan bu yana kullandıklarını iddia etmiş olmaları nazara alınarak dava konusu yöreye ilişkin en eski tarihli hava fotoğrafı ile öncelikle çekişmeli taşınmaza ait kadastro tespitinden 25-30 yıl öncesine ait üç ayrı hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığı"ndan getirtilerek dosya arasına konulmalı, davacıların murisinin veraset ilamı getirtilerek davacılar dışında başka mirasçısı olup olmadığı belirlenmeli, başka mirasçılar varsa çekişmeli taşınmaz bölümlerinin davacılara ne şekilde intikal ettiği (bağış, taksim, satış vs.) hususunda davacılardan izahat alınmalıdır. Daha sonra komşu köyler halkından seçilecek tarafsız, olabildiğince yaşlı, çekişmeli taşınmazı iyi bilen yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişiden oluşacak ziraatçı bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisi hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte; çekişmeli taşınmaz bölümlerinin murislerinden davacılara ne şekilde intikal ettiği, öncelerinin ne olduğu, mera olup olmadıkları, mera parselinden ne şekilde ayrıldıkları, kim tarafından hangi tarihten beri ne şekilde kullanıldıkları gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından sorulup saptanmalı, beyanları arasında doğabilecek çelişkiler yöntemince giderilmelidir. Keşfe katılacak ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin tarımsal niteliklerini bildiren, öncelerinin mera olup olmadığı ile mera parselinden ne şekilde ayrıldığını açıklayan, komşu parsellerin toprak yapısı ve bitki desenleri yönünden karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, taşınmazların değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak fen bilirkişisinden de keşif ve uygulamayı izleyip denetlemeye olanak veren, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin mera parsellerinden ne şekilde ayrıldığını yan kesit çizelgesi ile açıklayan ayrıntılı rapor alınmalıdır. Hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu bölümler hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerlerin o tarihlerdeki niteliklerinin, mera olup olmadıklarının ya da meradan ne şekilde ayrıldıklarının belirlenmesine yönelik rapor alınmalıdır. Yapılan keşif ve uygulama sonucunda başka mirasçılar olmasına rağmen taşınmazların murislerinden davacılara herhangi bir nedenle intikal ettiğinin belirlenememesi halinde davacıların terekeye ait bir malvarlığı için tek başlarına dava açamayacakları gözetilerek davanın bu nedenle usulden reddinin gerekeceği düşünülmeli, taşınmazların davacılara usulen intikal ettiğinin anlaşılması halinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 21.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
.