BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/1064 Esas 2020/1220 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1064 Esas
KARAR NO : 2020/1220 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/12/2019
NUMARASI : 2019/280 E. - 2019/1386 K.
DAVANIN KONU: Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
KARAR TARİHİ: 07/07/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : DAVA; Davacı vekilinin dava dilekçesinde ; davacı şirket ile davalının ortağı olduğu .... San. ve Ltd. A.Ş. arasında ticari bir ilişki olduğunu, bu ticari ilişki çerçevesinde dava dışı şirkete 27/07/2011 keşide tarihli, ... çek numaralı ...Bankası Beylikdüzü Şubesine ait bir çek keşide edilerek verildiğini, çekin ödemesinin zamanında yapılmadığını, ancak 06/02/2012 tarihinde davalının ...Bankasında bulunan hesabına davacı şirketin muhasebe müdürü ... tarafından açıklama kısmına çeke dair bilgileri yazılarak ödeme yapıldığını, ancak dava dışı şirketin cari hesabına yansıtılarak çek borcundan mahsup edilmediğini, davalı uhdesinde kaldığını, ... söz konusu EFT'den kaynaklanan talep hakkını müvekkiline temlik ettiğini, temlik belgesini dava dilekçesi ekinde sunduklarını beyanla, ortağı olduğu şirket adına davaya konu ödemeyi alan ancak bu ödemeyi şirket kayıtlarına yansıtmayarak şahsi mal varlığına dahil eden davalıdan bu ödemenin 06/02/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde ; davacı tarafın dava dilekçesinde davasına konu etmiş olduğu parayı müvekkilinin hesabına havale etmiş olan kişinin ... adlı bir şahıs olduğunu, bu şahsın dava açma hakkını kendisine temlik ettiğini beyan etmiş olduğunu, ancak davacı tarafın dosyaya herhangi bir belge sunmamış olduğunu, davaya konu edilmiş olan bedeli ödediğini iddia edenin davacı olmadığını, bu durumda davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davacının haksız ve dayanaksız davasının husumet nedeni ile reddi gerektiğini, davacı tarafın dava konusu ettiği bedeli, muhasebe çalışanı eli ile 06.02.2012 tarihinde ödemiş olduğunu iddia etmekte olduğunu, davasını ise 06.11.2017 tarihinde açmış olduğunu, TBK. 82 maddesi gereğince sebepsiz zenginleşmeye ilişkin davaların 2 yıl içerisinde açılması gerektiğinin belirtildiğini, bu durumda davacının açmış olduğu işbu dava bakımından zamanaşımı gerçekleşmiş bulunduğunu, bu nedenle davanın zamanaşımı nedeni ile reddini talep ettiklerini, davacı şirketin dava dışı .... A.Ş. şirketine 27.07.2011 tarihli bir çek vermiş olduğunu iddia etmekle birlikte bu çekin verilmiş olduğuna ilişkin olarak hiçbir kayıt ibraz etmemiş olduklarını, söz konusu çekin dava dışı şirket kayıtlarına hiç bir zaman girmemiş olduğunu, davacı tarafın davasına dayanak yapmış olduğu dekontu dosyaya sunmamış olduğunu, dekont aslının ilgili bankadan celbi ve yine ilgili banka kayıtları ile doğrulanmasının şart olduğunu aksi halde bu dekont suretinin eğer varsa hiç bir delil değeri olmayacağını belirterek; davanın zamanaşımına uğramış olması nedeni ile reddine, usuli itirazlar kabul edilmediği takdirde davanın esastan reddine, karar verilmiştir.
MAHKEME KARARI; Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 17/12/2019 tarihli 2019/280 Esas- 2019/1386 Karar sayılı kararıyla; " davanın, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağın tahsili istemine ilişkin olduğu, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 66. Maddesinde; sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının, hak sahibinin geri isteme hakkının olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yılın geçmesi ile ; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 82. maddesinde ise, iki yılın ve her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten başlayarak on yılın geçmesi ile zamanaşımına uğrayacağının düzenlendiği, her ne kadar davacı Bakırköy 3 ATM dosyasındaki bilirkişi incelemesinden sonra sebepsiz zenginleşmeyi öğrendiğini iddia etmiş ise de, celse arası Bakırköy 3. ATM dosyası üzerinde yapılan incelemede, Bakırköy 3. ATM dosyasındaki davanın dava açılma tarihi ile, mahkemede açılan dava tarihinin aynı tarih olduğu, öğrenmenin bilirkişi incelemesi ile olmadığının sabit olduğu, davacının beyanlarında 3. ATM dosyasındaki bilirkişi incelemesi neticesinde dava konusu çek nedeniyle borçlu olmadıklarını öğrendiklerine yönelik savunmasının, dava açılma tarihlerinin aynı olması nedeniyle öğrenme tarihi olarak dikkate alınamayacağı, ayrıca ödeme yapılan kişi ve sebebinin de belli olması nedeniyle basiretli tacir vasfında olan davacının bu ödemeyi kim ve ne için yaptığının ödeme tarihi ile belirlenebilir olduğu" gerekçesiyle; davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davadaki hukuksal durumun sebepsiz zenginleşme değil, haksız fiil sorumluluğu olduğunu, davalı fiilinin güveni kötüye kullanma suçu oluşturduğunu, 5237 Sayılı TCK 155. Madde gereğince güveni kötüye kullanma suçunun 10 yıllık zaman aşımına tabi olduğunu,-kabul anlamına gelmemekle birlikte TBK 82. Madde uyarınca iki yıllık zaman aşımı süresinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başladığını, mahkemenin havale tarihini geri isteme hakkı olduğunu öğrenme tarihi olarak kabul etmesinin hukuka uygun olmadığını, varsayımlara dayalı olarak karar verildiğini, davalının öğrenme tarihinin, dava tarihinden geriye doğru 2 yıldan fazla bir zamana tekabül ettiğini ıspatlaması gerektiğini, beyanla mahkeme kararının kaldırılarak, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekilinin istinafa cevabında; sebepsiz zenginleşmeye ilişkin davaların 2 yıl içerisinde açılması gerektiğini, davacının basiretli tacir gibi hareket ederek dava dışı şirketten araştırıp sorması gerektiğini, hayatın olağan akışına göre cari hesap durumunun 5,5 yıl sonra öğrenilmesinin mümkün bulunmadığını, davacının Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/956 Esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile öğrendiğini beyan etmişse de, her iki davanın aynı tarihte açıldığının tespit edildiğini, zaman aşımının gerçekleşmediğini, davacının ispatla yükümlü olduğunu, müvekkiline suç isnadının haksız olduğunu, kesinlikle şikayet edilmediğini, zaman aşımının gerçekleştiğini beyanla başvurunun reddine talep etmiştir. .... Bankası'nın 17/10/2019 tarihli yazısı ekinde gönderilen ve ... hesabından keşide edildiği anlaşılan .. çek numaralı 236.000,00 TL bedelli çekin ... lehine düzenlendiği, ... çeki ... ciro ettiği ve bu şahıs tarafından bankaya ibraz edilerek karşılıksız kaşesi verildiği görülmüştür. Davacı vekilinin dava dilekçesinde ... söz konusu EFT'den kaynaklanan talep hakkını müvekkiline temlik ettiğini, temliknamenin dilekçe ekinde olduğunu beyan etmişse de temlikname sunulmadığı görülmüştür.
G E R E K Ç E : Davacı vekilinin dava dilekçesinde, dava dışı .... San. ve Ltd. A.Ş. İle davacı şirket arasındaki ticari ilişki çerçevesinde, 27/07/2011 keşide tarihli, ... çek numaralı .... Bankası Beylikdüzü Şubesine ait bir adet çek keşide edilerek verildiğini, keşide tarihinde ödenemediğini daha sonra davalının şahsi hesabına, şirketin muhasebe müdürü tarafından, 86.000,00 TL havale edildiğini, şirket kayıtlarına intikal ettirilmediğini beyanla, bu miktarın tahsilini talep etmiş, ilk derece mahkemesince davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.Davacı vekilinin dava dilekçesinde muhasebe müdürü ... söz konusu EFT'den kaynaklanan talep hakkını müvekkiline temlik ettiğini, temliknamenin dilekçe ekinde olduğunu beyan etmişse de; temliknamenin fiziken ve Uyap kaydı üzerinden sunulmadığı görülmüştür. .... Bankası'nın 17/10/2019 tarihli yazısı ekinde gönderilen ve ... hesabından keşide edildiği anlaşılan 1172428 çek numaralı 236.000,00 TL bedelli çekin ... lehine düzenlendiği, ... çeki ... ciro ettiği ve bu şahıs tarafından bankaya ibraz edilerek karşılıksız kaşesi verildiği, dava dışı şirkete ticari ilişki çerçevesinde verildiği iddia edilen çekin davacı şirket tarafından değil dava dışı ... tarafından keşide edildiği, çekin lehdarının da yine dava dışı .... San. ve Ltd. A.Ş. Değil .... olduğu, davacının davaya konu paranın da üçüncü bir kişi tarafından havale edildiğini ileri sürdüğü ancak temlikname ibraz edilmediği göz önüne alınarak, ilk derece mahkemesince 6100 Sayılı HMK 114. Madde gereğince öncelikle dava şartlarının bulunup bulunmadığının resen incelenerek, davacı sıfatı yokluğundan davanın reddi gerekirken, dava şartlarından sonra incelenmesi gereken, zamanaşımı ilk itirazını inceleyerek davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş, HMK 355. Madde gereğince kamu düzeni ile ilgili olan bu husus resen dikkate alınarak , mahkeme kararının HMK 355. Madde ve HMK 353/1-a-4 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın davacı şirketin davacı sıfatı bulunmadığından, dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:1-Resen gözetilen sebeplerle, HMK 355. Madde ve HMK 353/1-a-4 ve 353/1-b-2 maddesi gereğince, Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 17/12/2019 tarihli 2019/280 Esas- 2019/1386 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Davanın davacı şirketin davacı sıfatı bulunmadığından, dava şartı yokluğundan REDDİNE ,3- İlk derece yargılaması yönünden;-Alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 1.468,67 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.414,27 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, -Davacı tarafça yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, -Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden davalı yararına .... gereğince takdir edilen 3.400,00 TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, -Davalı tarafça sarf edilen 32,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, -Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine, 4-İstinaf yargılaması yönünden; -Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, -İstinaf yargılama giderleri olarak; davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu işbu kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde Temyiz yolu açık olmak üzere 07/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.