Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi


Dava, hizmet ile prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, feri müdahil Kurum vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer’i müdahil Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili; davacının, davalıya ait iş yerinde 01.09.2012-13.07.2014 tarihleri arasında 1.200,00 TL ücretle çalıştığının tespitini talep ve dava etmiştir.
II- CEVAP
Davalı ...; davacının iddialarının yersiz olduğunu; asgari ücretle çalışmasına karşın, asgari ücretin 891,00 TL olduğu ve davacının elden fazladan aldığı 309,00 TL ile sigorta primlerini ödeyeceğini belirtmesine karşın, prim karşılığı aldığı parayla sigorta primlerini yatırmadığını; sigorta tescilinin yapılmadığını 13.07.2014 tarihinde öğrendiği iddiasının da, gerçeği yansıtmadığı, zira davacının o tarihten önce 4-5 kez hastaneye gittiği ve bu durumun bilgisi dahilinde olduğunu beyanla, davanın reddi gereğini savunmuştur.
Fer"i müdahil SGK Başkanlığı vekili; salt tanık anlatımlarıyla iddianın ispatının mümkün olmadığını; kamu düzenine ilişkin davada, Yargıtay içtihatlarında öngörülen yönteme uygun inceleme ve araştırmayla sonuca varılması gerektiğini beyanla davanın reddi gereğini savunmuştur.


III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece ‘’Davanın kabulü ile; 50305249918 TC nolu davacı ... in SGK"nın 1602100035 sicil sayılı dosyada işlem gören davalı ..."ya ait işyerinde 01/09/2012-13/07/2014 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak asgari ücretle, sürekli ve kesintisiz 673 gün çalışmasının bulunduğunun, bu çalışmanın SGK na bildirilmediğinin tespitine, ” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Dikili Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi"nin, 05.07.2018 tarihli, 2017/139 E, 2018/210 K. sayılı kararına yönelik SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanun"unun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Fer’i Müdahil Kurum vekili; yazılı delil bulunmadığı halde, salt çelişkili tanık anlatımlarına dayalı olarak davanın kabulüne karar verildiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Tanık beyanları değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren, işçi ve işyeriyle ilişkileri düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenilmeli, re’sen araştırma kapsamında sadece taraf tanıkları ile yetinilmeyip mümkün oldukça komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar da dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmelidir.
Somut olayda, davacının açmış olduğu işçilik alacakları davasında 4 tane kamu tanığı, 3 davacı tanığı olmak üzere toplam 7 tane tanık dinlenmiş, işbu davada işçilik alacakları dosyasından dinlenen tanık beyanları ile yetinilerek yeniden tanık araştırması yapılmadan ve tanık dinlenmeden karar verilmiştir. İşçilik alacaklarına ilişkin davada yapılan araştırmaların,dinlenen tanıkların ve bunun sonucunda verilen kararın, bu dava bakımından kesin delil niteliğinde olmadığı, ancak kuvvetli delil sayılacağı gözardı edilmemelidir. Yapılacak iş, dava konusu dönemi kapsayacak şekilde dönem bordroları eksiksiz olarak celp edilip, kanaat edinmeye yetecek kadar bordro tanıkları re"sen belirlenerek dinlenmeli, beyanlar arasında çelişki var ise giderilmeli, çalışmanın geçtiği iddia edilen işyerine komşu işyerleri ile bunların bordrolu tanıkları tespit edilip beyanlarına başvurulmalı, çalışmanın varlığı hiçbir kuşkuya mahal verilmeksizin belirlenip sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, fer-i müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20.05.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.