16. Hukuk Dairesi 2015/11160 E. , 2016/2713 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVALILAR : HAZİNE, ...
... BELEDİYESİ TÜZEL KİŞİLİĞİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Beldesi kadastro çalışma alanında bulunan sınırlarını belirttiği taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, tescile konu taşınmazın bulunduğu yerde kadastro tespitlerinin 25.04.1994 tarihinde kesinleştiği, kesinleşme tarihi ile dava tarihi arasında zilyetlikle taşınmaz edinmek için gerekli 20 yıllık sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç yasal düzenlemelere uygun düşmediği gibi yapılan araştırma dahi karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle hem tespitten önceki hem de tespitten sonraki sebeplere dayalı olarak dava açmıştır. Taşınmazın tespit sırasında hakkında kadastro tespit tutanağının düzenlenmemiş olması öncesinde var olan zilyetliği kesmez. Kanunlarımızda tescil harici bırakılan yerler hakkında kadastro öncesi sebeplere dayanarak dava açma hakkını sınırlayan bir süre de öngörülmediğine göre mahkemece işin esası hakkında karar verilmesi gerekir. Her ne kadar; taşınmaz başında yapılan keşifte dinlenilen mahalli bilirkişi ve tanıklar taşınmazın en az 50 yıldır davacı tarafından tarla olarak kullanıldığını söylemişlersede ekonomik amaca uygun zilyetliğin ne zaman başladığının belirlenmesi amacıyla hava fotoğraflarından yararlanılması düşünülmemiş, taşınmazın bulunduğu bölgede baraj, sulama kanalı yapımından dolayı kamulaştırma işlemlerine başlandığı, ...tarafından Sulh Hukuk Mahkemesinde davacı ... hakkında tespit yaptırıldığı, dosyaya sunulan belgelerden anlaşıldığı halde ...den bu bölgede baraj vb. nedenlerle kamulaştırma yapılıp yapılmadığı, davacıya çekişmeli taşınmaz hakkında kamulaştırma bedelinin ödenip ödenmediği sorulmamış, varsa kamulaştırma haritasının gönderilmesi istenilmemiştir. Diğer yandan; dava, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak açılan TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. TMK"nın 713. maddesinin 3. fıkrasında tescil davasının, Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine veya varsa tapuda malik gözüken kişinin mirasçılarına karşı açılacağı düzenlenmiştir. Diğer bir anlatımla tescil davasının Hazine ve taşınmazın bulunduğu Köy ya da Belediye Tüzel Kişiliğini hasım göstermek suretiyle açılması gerekir. Davacı tarafından dava tarihi itibariyle yalnızca Hazine hasım gösterildiği için yargılama sırasında taşınmazın bulunduğu ... Belediyesi davaya dahil
edilmiş, ve 6360 sayılı Kanun uyarınca ... Belediyesinin Tüzel Kişiliğinin kaldırılmış olmasından dolayı bilahare ... Belediyesi Tüzel Kişiliği davaya dahil edilmiş ise de; karar tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu...Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları İlçenin belediyesine katılmıştır. Taraf teşkilinin yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilmesi gerekir. O halde; öncelikle davacıya...Büyükşehir Belediyesi Tüzel Kişiliğini davaya dahil etmesi için usulüne uygun süre verilmeli, daha sonra dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait (1992-1980 yılları arası) stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli, çekişmeli taşınmaz hakkında fen bilirkişisi tarafından düzenlenen rapor ve haritanın bir örneği de gönderilerek ..."den taşınmazın bulunduğu bölgede baraj, sulama kanalı ve benzeri nedenlerle kamulaştırma çalışmalarının yapılıp yapılmadığı, kamulaştırma haritasının düzenlenip düzenlenmediği, davacıya çekişmeli taşınmaz hakkında kamulaştırma bedelinin ödenip ödenmediğine dair kayıt, belge ve haritalar getirtilip dosyaya konulduktan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; davacı tarafın bildirmiş olduğu tanıklar ile 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, ekonomik amaca uygun zilyetliğin ne zaman başladığı, etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; 3 kişilik uzman ziraat mühendisleri kurulundan; çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu parsellerin toprak yapısı mukayese edilmek suretiyle ve taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; rapor ekinde taşınmazı değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli; belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazın hava fotoğraflarında gösterilmesi, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi ayrıca temin edilebilecek en eski uydu fotoğrafı ile kadastro paftası ve çekişmeli taşınmaz ile ve varsa kamulaştırma haritası ile çakıştırarak raporunda göstermesi istenilmeli; bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, 16.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
.