Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/18123 Esas 2008/10046 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Giresun 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 08/05/2007
NUMARASI : 2007/88-2007/325
                       
Davacı,  yaşlılık aylığından yapılan Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintilerinin iptali ile iadesine    karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin  kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
 Davacı yaşlılık  aylıklarından yapılan Sosyal Güvenlik  destek  pirimi kesintilerinin iptalini ve yapılan kesintilerin  yasal faizi ile iadesine istemiştir.
Mahkemece istemin kabulüne karar verilmesi aşağıdaki  gerekçelerle doğru görülmemiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 28.05.1985 tarihinde emekli olduğu, emekli olduktan sonra da ticari faaliyetine devam ettiği, 20.12.2000 tarihinde vergi kaydının, 20.03.2007  tarihinde oda kaydının, 21.03.2007 tarihinde sicil kaydının sona erdiği, davalı Kurumca mesleki faaliyetinin devam etmesi nedeniyle davacının yaşlılık aylıklarından 01.10.1999 tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Destek Primi kesildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu olayda, davacının vergi kaydı 20.12.2000 tarihinde sona erdiğinden davalı Kurumca davacının yaşlılık aylığından bu tarihe kadar Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisi yapılmasına ilişkin işlem doğrudur. Bu nedenle mahkemece davacının ticari faaliyetinin vergi kaydının sona erdiği 20.12.2000 tarihinde son bulduğu kabul edilmesine rağmen davacının aylığından sosyal güvenlik primi kesilmesine ilişkin işlemin başlangıçtan itibaren iptaline ve kesilen tüm primin yasal faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine ilişkin hüküm çelişki yaratmıştır.
20.12.2000 ile dava tarihi olan 19.02.2007 tarihleri arasındaki döneme gelince; davacının oda ve esnaf sicil kaydı 21.03.2007 tarihine kadar devam etmiştir.
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu’nun 5. ve 119. maddeleri gereğince esnaf ve sanatkar sicili bağımsız çalışma yönünden yasal karine teşkil etmektedir. Öte yandan, 3165 sayılı yasa ile değişik 1479 sayılı yasanın 24. maddesinde, kendi adına ve hesabına çalışmaya (sigortalılığa) karine yönünden vergi kaydının, bu kaydın bulunmaması veya vergiden muaf olunması halinde, esnaf ve sanatkar sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kayıtlarının esas alınacağı belirlenmiştir.
Yapılacak iş; davacının 1479 sayılı Yasa"nın yürürlüğe girdiği 1.10.1999 tarihinden itibaren  bağımsız çalışmasına  esas " fotoğrafçılık"  işine devam edip etmediği  emniyet ve zabıta memurluğu aracılığıyla araştırılmalı kayıtlara geçmiş  komşu işyerleri  işletenlerinin tanık olarak  beyanları alınmalı oda kayıtları ve  oda hazirun cetvelleri istenerek oda aidatlarını ödeyip ödemediği, oda seçimlerine katılıp katılmadığı araştırılarak mesleki faaliyetinin 21.03.2007 tarihine kadar devam edip etmediği tesbit edildikten sonra vergi  kaydının bittiği tarihte özellikle dikkate alınarak sonucuna  göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece  bu maddi ve hukuki olgular dikkate  alınmaksızın eksik inceleme ve araştırmaya  dayalı  çelişkili şekilde hüküm kurulması  usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmektedir.
O halde, davalı kurumun  bu yönleri amaçlayan  temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.6.2008  gününde oybirliğiyle karar verildi.