Faiz - Yabancı Para Borcu - Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/16838 Esas 2008/9610 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi 2007/16838 E., 2008/9610 K.

21. Hukuk Dairesi 2007/16838 E., 2008/9610 K.

• FAİZ
• YABANCI PARA BORCU

• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 83 ]

"İçtihat Metni"

Davacı, 3201 sayılı Yasa"ya göre talep tarihi dikkate alınarak günlük 2 dolar üzerinden borçlanması gerekirken, Kurum tarafından 3,5 dolar üzerinden borçlandırdığını belirterek fark borçlanma bedeli olan 4.944 doların yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Davacı, 3201 sayılı Yasa"ya göre talep tarihi dikkate alınarak günlük 2 USD üzerinden borçlanması gerekirken, Kurum tarafından 3,5 USD üzerinden borçlandırıldığını belirterek fark borçlanma bedeli 4.944 USD"nin yasal faizi ile Kurumdan tahsilini istemiştir.

Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.

Somut olayda, davacının 3201 sayılı Yasa"ya göre yurt dışında geçen hizmetlerini borçlanma için 19.02.2004 tarihinde Kuruma başvurduğu, bu talebinin yurda kesin dönüş tarihinden itibaren 2 yıl içinde yapılmadığı gerekçesi İle reddedildiği, davacının İstanbul Sekizinci İş Mahkemesi"ne açtığı dava ile borçlanma talebinin geçerli sayılıp. Kurum red kararının iptaline dair verilen kararın Dairemizin 03.03.2005 günlü kararı ile onanarak kesinleştiği uyuşmazlık konusu değildir. Davadaki sorun, davacının Kurumun 29.12.2005 günlü borç tahakkuk cetveline dayalı 3296 günlük yurtdışı hizmetinin o tarihte yürürlükte olan günlük 3,5 USD üzerinden mi, yoksa talep tarihinde geçerli olan 2 USD üzerinden mi borçlandıracağına ve fark bedel bulunduğu takdirde bunun ne şekilde tahsiline karar verilmesi gerektiğine ilişkindir.

Mahkemenin günlük 2 USD üzerinden borçlanmanın yapılmasına ve fark borçlanma bedelinin tahsiline ilişkin kararında davacının talep tarihi olan tarihinde borçlanma bedelinin günlük 2 USD olması nedenine dayalı değil, ancak konu ile ilgili Yargıtay onama kararının kuruma intikal tarihi olan 14.04.2005 halen günlük borçlanma bedelinin 2 USD üzerinden tahakkuku yapılabilecek iken bunun geciktirmesi nedeni ile borçlanmanın günlük 2 USD üzerinden yapılması gerektiğinin kabulü doğrudur. Bilindiği üzere, 3210 sayılı Yasa"ya göre yapılan borçlanma gün karşılığı ödemeler 10.05.2005 tarihine kadar günlük 2 USD karşılığı iken, 22.04.2005 günlü KHK ile tarihinden itibaren 5 USD"ye çıkartılmış ise de, 15.11.2005 tarihli KHK ile borçlanma bedeli 10.05.2005 tarihinden başlamak üzere günlük 3,5 USD karşılığı olarak belirlenmiştir.

Yukarıda açıklanan nedene dayalı olarak fark borçlanma bedeli olan 4.944 USD"nin Kurumdan tahsili doğrudur. Ancak mahkemece 4.944 USD"nin davacının Kuruma ödediği 20.01.2006 tarihindeki Türk Lirası karşılığının bu tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmesi gerekirken, 4.944 USD"nin 28.06.2005 tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmesi BK"nın 83. maddesine aykırıdır. BK"nın 83/1. maddesinde "mevzuu para olan borç memleket parasıyla ödenir." denilmiş olup, aynı Yasa"nın 3678 sayılı Yasa"nın 29. maddesi ile değişik 83/3. fıkrasında da "yabancı para borcunun vadesinde ödenmemesi halinde alacaklı, bu borcu vade veya fiili ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödenmesini isteyebilir" düzenlemeleri karşısında, olayda her ne kadar borçlanma USD üzerinden tahakkuk ettirilmiş ise de, davacı bu miktarı "TL" karşılığı olarak Kuruma yatırdığına göre, 4.944 USD"nin fiili ödeme tarihi olan 20.01.2006 tarihindeki kur karşılığı TL"nin bu tarihten işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

Yapılacak iş; dava konusu 4.944 USD"nin 20.01.2006 tarihindeki kur karşılığı Türk parasının yöntemince tespitinden sonra, bu miktarın 20.01.2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar vermektir.

Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmektedir.

O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 23.06.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.