MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 184 ada 7, 8 ve 9, 205 ada 2 ve 3, 206 ada 111, 112, 113 ve 114, 264 ada 1 parsel sayılı sırasıyla 10375, 28125, 48854, 19125, 14125, 5515, 6759, 29351, 18313 ve 9348 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar tapu kaydı nedeniyle kamu orta malı harman yeri vasfıyla, 206 ada 7, 20, 28, 50, 53, 54, 92, 102 ve 106 parsel sayılı sırasıyla 3384, 1235, 2532, 3133, 1389, 1305, 2132, 1421 ve 888 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar bahçe vasfıyla, 107 ada 1 parsel sayılı 33697 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz tapu kaydı nedeniyle harman yeri vasfıyla sınırlandırıldıktan sonra toplulaştırma sonucunda 289 ada 8 parsel sayısı ve 18824 metrekare yüzölçümü ile, 296 ada 1 parsel sayısı ve 11017 metrekare yüzölçümü ile tarla vasfıyla, 199 ada 29 parsel sayılı 882.493,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz mera vasfıyla sınırlandırıldıktan sonra ifraz ve toplulaştırma sonunda 199 ada 38 parsel sayısı ve 858.814,00 metrekare yüzölçümü ile mera vasfıyla sınırlandırılıp özel siciline kaydedilmiş, 316 ada 11, 318 ada 2, 319 ada 3, 320 ada 1 parsel sayılı sırasıyla 2648, 6548, 10312 ve 2700 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar tarla vasfıyla, 197 ada 13 parsel sayılı 15976 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla tespit edildikten sonra toplulaştırma sonunda 312 ada 7 parsel sayısı ve 21092 metrekare yüzölçümü ile tarla vasfıyla, 199 ada 23 parsel sayılı 19315 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla tespit edildikten sonra 184 ada 7 parsel sayılı taşınmaz ile birlikte toplulaştırma sonunda 294 ada 1 parsel sayısı ve 20631 metrekare yüzölçümü ile tarla vasfıyla ... adına ayrı ayrı tespit ve tescil edilmişlerdir. Davacı Hazine, 199 ada 38, 316 ada 11, 318 ada 2, 319 ada 3 ve 320 ada 1 parsel sayılı taşınmazların ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile mera vasfıyla sınırlandırılması, 184 ada 7, 8, 9, 205 ada 2 ve 3, 206 ada 7, 20, 28, 50, 53, 54, 92, 102, 106, 111, 112, 113, 114, 264 ada 1, 289 ada 8, 294 ada 1, 296 ada 1 ve 312 ada 7 parsel sayılı taşınmazların ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile harman yeri vasfıyla Hazine adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulü ile davacı Hazine"nin çekişmeli 199 ada 38, 316 ada 11, 318 ada 2, 319 ada 3 ve 320 ada 1, 184 ada 7, 8, 9, 205 ada 2 ve 3, 206 ada 7, 20, 50, 53, 54, 92, 102, 106, 111, 112, 113, 114, 264 ada 1, 289 ada 8, 294 ada 1, 296 ada 1 ve 312 ada 7 parsel sayılı taşınmazlara yönelik davasının reddine, çekişmeli 206 ada 28 parsel sayılı taşınmazın ise davalı Köy Tüzel Kişiliği adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın dere yatağı olduğunun tespitine, tescil harici yerlerden olması sebebi ile haritasında gösterilmesine, karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; çekişmeli 206 ada 28 parsel sayılı taşınmazın dere yatağı vasfında olduğu, diğer çekişmeli taşınmazların ise gerek tapu kaydı, gerek mera kaydı, gerek diğer resmi kayıtlardaki durumu ile keşfen belirlenen durumlarının birbiriyle uyumlu olduğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Taşınmazlara komşu bulunan tüm taşınmazların kadastro tespit tutanakları ve varsa dayanakları olan kayıtlar getirtilip uygulanmamış, çekişmeli taşınmazlar yönünü ne olarak okuduğu denetlenmemiştir. Fen bilirkişi tarafından 12.10.1971 tarihli 46 No.lu Toprak Komisyonu mer"a norm kararı ve haritası yöntemince uygulanmamış, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kadim mera olup olmadığı tam olarak saptanmamıştır. Eksik araştırma, inceleme ve uygulama ile karar verilemez. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; öncelikle çekişmeli taşınmazlara bütün yönlerden sınır bulunan, komşu taşınmazlar ile komşu yol ve derelerden sonra gelen taşınmazlar da dahil olmak üzere, tüm komşu parsellerin kadastro tespit tutanaklarının onaylı örnekleri ve varsa uygulanan kayıtları ve bu kayıtların oluşum belgeleri Toprak Komisyonunca düzenlenen mera norm kararı ve haritaları getirtildikten sonra mahallinde tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yönteme göre bildirilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri, 3 kişilik fen bilirkişi ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte çekişmeli taşınmazlara komşu olan bütün parsellerin tutanak ve dayanakları kayıtlar uygulanarak taşınmazlar yönünü ne gösterdiği belirlenmeli, Toprak Komisyonunca düzenlenen mera norm tutanağı ve haritası kadastro paftası ile çakıştırılmak suretiyle yerel bilirkişiler yardımı ve fen bilirkişiler eli ile uygulanmalı, dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, öncelerinin ne olduğu, hangi tarihten beri ve ne şekilde, kim veya kimler tarafından kullanıldığı, taşınmazların kadim mera olup olmadığı, hususları etraflıca sorulup saptanmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsellerin tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli, tespit bilirkişileri dinlenerek taşınmazların öncesinin ne olduğu hususunda bilgileri alınmalıdır. Keşfe katılacak 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulundan, önceki keşifler sonucu dosyaya ibraz edilen ziraatçı bilirkişi raporlarındaki bulgular da değerlendirilerek çekişmeli taşınmazların geneli ile her bir çekişmeli taşınmazın niteliği, toprak yapısı, komşu taşınmazlara göre arz ettiği özellikler, mera niteliğinde bulunup bulunmadığı, mera oldukları bildirilecek yerlerden nasıl ayrıldıkları ve aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı konularını açıklar, bilimsel verilere dayalı, ayrıntılı ve çekişmeli taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak uzman 3 kişilik fen bilirkişi heyetinden keşif ve uygulamayı izlemeye ve denetlemeye imkan verir, mera norm kararı ve mera haritaları (18.8.1971 tarihli 1/5000 ölçekli harita) ile kadastro paftasını çakıştırmalı şekilde gösterir, ayrıntılı rapor alınmalıdır. Bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek; çekişmeli taşınmazların kadim mera olup olmadıkları kesin olarak tespit edilmeli, toplanan deliller de gözetilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 15.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.