17. Hukuk Dairesi 2014/25111 E. , 2017/2422 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı ... vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 7.3.2017 Salı günü davalı ... vekili Av. ... ... geldi. Davacı taraftan gelen olmadı. Davalı... Nak. Met. İnş. Petr. Gıda San. Tic. Ltd. Şti tarafından gelen olmadı. Davalı ... (asil) geldi. Davalı... tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ... vekili, davalı asil ... dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı borçlular, hakkında takip başlatıldığını, borçluların alacağı karşılayacak mal varlıkları olmadığını ve alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla adlarına kayıtlı dava konusu taşınmazlarını 29.05.2012 tarihinde davalı ...’e sattığını, belirterek davalılar arasındaki tasarrufların iptalini talep etmiştir.
Davalı borçlular vekili, müvekkillerinin mal varlıklarını mal kaçırma amacı ile değil bir an önce borçlarının ödenmesi amacı ile satıldığını ve sonuçta borçların bir kısmının ödendiğini belirterek haksız açılan davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, davanın görülebilmesi için gerekli aciz belgesinin sunulmadığını, dava konusu taşınmazların raiç bedelleri üzerinden satın alındığını ve ödemelerin çeklerle yapıldığını belirterek davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, davalı ...’in... Alüminyum ve Met. Mam. San ve Tic. Ltd. Şti yetkilisi olup sac (...) işi ile uğraştığı borçlulardan ... Nak. Met.İnş. Pet. Gıda San. Tic. Ltd. Şti"nin de saç(metal) ticareti ile uğraştığı dolayısı ile aynı iş kolunda faaliyet gösterdikleri, davalı ...’in ... da faaliyet gösterdiği halde ...de 5 adet işyeri ve arsa almasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı, yine satın alınan 3 adet taşınmazın ertesi günü borçlu şirkete kiraya verilmesinin yaşam deneyimlerine aykırı olduğu, tapuda satış bedellerinin peşin ödendiği belirtildiği halde daha sonra 12.06.2012 tarihli çekler ile ödeme yapıldığının ileri sürülmesi, tapuda satışlarının daha sonra vergi idaresine beyanla yüksek gösterilmesi, durumu kendi lehlerine çevirme çabası olarak değerlendirildiği, ivazlar arasında fahiş fark olduğu ve İİK’nun 280 .maddesine göre davalı ...’in borçluların aciz halinde olduğunu bildiğinin anlaşıldığından bahisle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere ivazlar arasında fahiş fark bulunmamakla birlikte mahkeme kararının diğer gerekçe ve değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, dava konusu 62 ada 389 parsel 10-11-12 nolu bağımsız bölümlerin borçlu... Nak. Met. İnş. Pet. Gıda San. Tic. Ltd. Şti"nin işyeri olduğu, böyle bir işlem içerisinde olan davalı üçüncü kişi ..."in diğer 2 taşınmaz ile ilgili olarak da borçlunun mali durumu ve alacaklılarını ızrar kastını bildiği ve bilmesi gereken şahıslardan olduğunun anlaşılmış bulunmasına iptal edilen işlem tek olup icra ve satışta ... ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/118 Esas 2014/190 karar ve 2012/176 Esas ve 2014/194 Karar sayılı ilamlarının da dikkate alınması gerekmesine göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddiyle dava konusu 405 ada 973 parsel 87 nolu bağımsız bölümün borçlu .... Nak. Met. İnş. Pet. Gıda San. Tic. Ltd. Şti tarafından davalı ......7e yapılan 29.05.2012 tarihli satışla ilgili mahkemenin kabul kararının ONANMASINA,
2-İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.maddesinde akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir.
Somut olayda, dava konusu taşınmaz borçlulardan... tarafından daval...’e satıldığından,dava dayanağı ... 2012/3873 sayılı takip dosyasından İİK’nun 105.madde niteliğinde anılan borçlu adresinde yapılmış bir haciz olmadığı gibi aciz belgesi de sunulmamıştır
Bu durumda, mahkemece dava konusu 62 ada 389 parsel 10-11-12 nolu bağımsız bölüm ile 1164 parselle ilgili borçlu ... tarafından yapılan 29.5.2012 tarihli satış ile davanın ön koşul yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile dava konusu 405 ada 973 parsel 87 nolu bağımsız bölüm ile ilgili kabul kararının ONANMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile dava konusu 62 ada 389 parsel 10-11-12 nolu bağımsız bölüm ile 1164 parselle ilgili kabul kararının BOZULMASINA, ve 1.480,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ..."e verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 4.431,25 TL fazla alınan harcın temyiz eden davalı ..."e geri verilmesine 7.3.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.