Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/12184 Esas 2020/106 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 16/12/2015 gününde verilen dilekçe ile elbirliği mülkiyetinin paylı mükiyete çevrilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 28/01/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

_ K A R A R _

Dava, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, murisleri ..."ün vefat ettiğini, ... ili, .... ilçesi, ... Mahallesi, 1086 ada 22 parselde kayıtlı taşınmazdaki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, "dava şartı yokluğu nedeniyle" davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
TMK’nin 644. maddesi gereğince bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder.
Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.
Mirasçılara gönderilecek davetiyede "Belirlenen süre içinde elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya paylaşma davası açılmadığı takdirde istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verileceğinin" bildirilmesi zorunludur.
Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davalarını mirasçılar açabilir.
Mirasçılar dışında alacaklılar da İcra İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca icra hakiminden “Yetki belgesi” almak kaydıyla bu davayı açabilirler.
Bu tür davalarda mirasçılık belgesine atıf yapılmakla yetinilmemeli; hüküm sonucunda infazda tereddüte neden olunmayacak şekilde elbirliği halindeki mülkiyetin veya payın mirasçılık belgesindeki paylar oranında paylı mülkiyete çevrilmesine karar verilmelidir.
Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davalarına ilişkin kurulacak hükümde tüm paydaşların paylarının ve paydasının gösterilmesi, paydaşlara verilen payların toplamı ile paydanın birbirine eşit olması gerekir.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında gözönünde bulundurulması gerekir.
Somut olaya gelince; tapu kayıt maliklerinden davalı ... 09/09/2015 tarihinde ölmüştür. Mahkemece davalının ölü olduğu gerekçesiyle dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmişse de; davacılar vekilinin ölü kişi aleyhine dava açması kabul edilebilir bir yanılgıya dayanmaktadır. Bu durumda mahkemece, ölen ... ..."e ait Adana 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/1061 Esas, 2015/1061 Karar sayılı mirasçılık belgesindeki mirasçılarına dahili dava dilekçesi ve açıklamalı tebligat çıkarılarak, savunma ve deliller toplandıktan sonra işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmaksızın yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile; hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 06.01.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.