Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki asıl ve birleşen dosya davalıları vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Uyuşmazlık arsa sahibi ... ile yüklenici... Konut Yapı Kooperatifi arasında ... 1. Noterliğinde düzenleme biçiminde imzalanan 03.09.1999 tarih 15324 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır.
Yüklenici kooperatif tarafından açılan, bozma öncesi 2000/517 (yeni 2004/29) Esaslı, bozma sonrası ise 2013/89 Esaslı dava tapu iptâli ve tescil, 2000/915 Esaslı dava tapu devrinin gecikmesi nedeniyle tazminat, 2001/71 Esaslı dava imalât bedeli, tazminat ve inşaatçı ipoteği tesisi, arsa sahibi tarafından açılan 2000/805 ve 2001/318 Esaslı davalar ise gecikme tazminatı ve ecrimisil istemlerine ilişkindir.
Davacı yüklenici kooperatif, davalıların mirasbırakanı ile aralarında ... 1. Noterliği’nin 03.09.1999 tarihli kat karşılığı inşat sözleşmesi imzalandığını, inşaatın belirli seviyeye kadar getirilmesine rağmen arsa sahibinin yapması gereken tapu devirlerini yapmadığını, ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2000/307 D. iş sayılı dosyasında yaptırdıkları tespit ile inşaatlar için yapılan masrafın 1.093.432,56 TL olduğu ve inşaatların
tespit tarihi itibarı ile değerinin 1.300.000,00 TL olduğunun tespit edildiğini, ... 36. Noterliği’nin 18.01.2001 tarihli ihtarnamesi ile davalı ile akdedilen sözleşmenin feshedilerek imalât bedelinin ödenmesini talep ettiklerini ancak ödenmediğini belirterek, imalât bedelinin tahsiline, davalı adına kayıtlı gayrimenkullere yapı alacaklısı olarak lehlerine ipotek tesisini, davalının edimlerini yerine getirmemesi sebebi ile uğradıkları zararın tazminini talep etmiştir.
Davalı ise, davacının sözleşme gereği edimlerini yerine getirmediğini, sözleşmede devir ve temlik yasağı olmasına rağmen inşaat yapımı ile ilgili bilgileri ve muvafakatleri dışında ... Ltd. Şti. ile anlaştığını, yaptırılan tespitler ile davacıdan alacaklı olduklarının belirlendiğini, fiili imkansızlığa sebebiyet veren kusurlu tarafın davacı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Üçüncü kişi ... 01.02.2007 tarihli dilekçesiyle davaya müdahale talebinde bulunmuştur. Müdahale dilekçesinde; sözleşme konusu 871 ada 1 parsele yapılmakta olan inşaatın tüm haklarını yüklenici kooperatiften devir ve temlik aldığını, devir ve temlik bedeline karşılık yüklenici kooperatif tarafından 27.01.2006 günlü, 1.700.000,00 TL bedelli fatura düzenlenip gönderildiğini, fatura bedelini tamamen ödediğini, kooperatifin herhangi bir hak ve alacağının kalmadığını, dolayısıyla kooperatif tarafından açılan davaların konusuz kaldığını, devir ve temlikten sonra arsa sahibiyle düzenleme biçiminde 27.01.2006 tarih, 3663 sayılı sözleşme ve 08.03.2006 tarih, 2040 sayılı ek sözleşme akdederek arsa payı karşılığı kalan inşaatın ikmâlini üstlendiğini, inşaatın bitme aşamasına geldiğini savunarak kooperatif tarafından açılan davaların reddini istemiştir.
Müdahale talebine karşı yüklenici kooperatif, sözleşmeden doğan hakların hiçbir şekilde müdahale talep eden ...’e devredilmediğini, bu şahısla bir devir temlik sözleşmesi de imzalanmadığını, müdahilin arsa sahibinin ikinci yüklenicisi olup yaptığı 1.700.000,00 TL’lik ödemenin arsa sahibince yapılacak ödemelerin dışında kalan şantiye binası, malzemeler ve değer farkına ilişkin olduğunu savunmuştur.
Yerel mahkemece davanın reddine dair verilen ilk hüküm, Dairemizin 30.11.2011 tarihli kararı ile bozulmuş, bozmaya uyan yerel mahkemece 2001/71 Esas sayılı dosya bakımından davanın 1.093.432,56 TL üzerinden kısmen kabulüne, diğer dava dosyaları bakımından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesi artık mümkün olmamasına göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Kat karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri, tapuda pay devrini de içerdiğinden, tarafların tek taraflı irade beyanı ve bunun karşı tarafa ulaşmasıyla feshi mümkün değildir. Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri ancak mahkeme kararıyla ya da tarafların fesih iradelerinin birleşmesi ile feshedilebilir. Davacı yüklenici kooperatif tarafından açılan imalât bedeli ile ilgili 2001/71 Esas sayılı dosyada, davalı arsa sahibi tarafından verilen 20.02.2001 tarihli dilekçe ve ekleri ile sözleşmenin feshedildiği hususunun kabul edildiği belirtilmiş olup, tarafların fesih iradelerinin 20.02.2001 tarihi itibarı ile birleştiği anlaşılmaktadır. Bu durumda sözleşmenin tasfiyesi
gerekecek olup, tarafların karşılıklı olarak verdiklerini iadesi gerekmektedir. Buna bağlı olarak yapılan imalât bedelinin de iradelerin birleştiği tarihdeki sebest piyasa fiyatları ile belirlenmesi (piyasa fiyatları içerisinde KDV ve müteahhit kârı olduğundan ayrıca eklenmeksizin) gerekmektedir. Ayrıca dosya içeriğine göre; 1999/173 D. iş sayılı dosyası içerisinde bulunan ... 5. Noterliği’nin 14.01.1999 tarih, 1115 sayılı ek sözleşmesi (arsa sahibi, kooperatif ve... arasında) gereği, ... 5. Noterliği’nin 14.01.1999 tarih ve 116 yevmiye nolu işlemi ile arsa sahibi...’in yüklenici olan ...’e vekâlet verdiği, buna göre; A-B-C-L-M-N blokları bodrum katında 158/2400 arsa paylı 8 nolu bağımsız bölümün davalı arsa sahibi adına kayıtlı iken 22.06.1999 tarihinde vekil olunan ... tarafından satıldığı, A-B-C zemin asma katında 14/24000 arsa paylı 13 nolu bağımsız bölüm ve A-B-C zemin asma katında 19/2400 arsa paylı 15 nolu bağımsız bölümün dava dışı üçüncü kişilere satıldığı ve tapuda bu kişiler adına tescil edildiği anlaşılmıştır. Anılan tapu devirleri imalât bedeli karşılığında yapılmış olup, bu bağımsız bölümlerin fesih tarihi itibarı ile bedellerinin belirlenerek imalât bedelinden düşülmesi, bu suretle bulunan imalât bedelinden müdahil ..."in imalât bedeline karşılık verilen ve davacı yüklenici kooperatif tarafından da mahsubu kabul edilen 1.700.000 TL"nin düşülerek davacı alacağının belirlenmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle eksik incelemeye dayalı mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin 2. bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 353,20 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan harcın temyiz eden asıl ve birleşen dosya davalılarına iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.