Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2009/7036 Esas 2010/645 Karar Sayılı İlamı

......

Dava, Kurum işleminin iptaline, borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 21.01.2009 tarih ve 2008/21-805 Esas, 2009/12 Karar no’lu kararında ayrıntıları açıklandığı üzere; davanın, yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 130 ve 79. maddeleri olup, re’sen prim ve gecikme zammı tahakkuku yapılan Kurum işleminin iptaline yönelik “menfi tespit” davası niteliğindedir. Tespit davaları bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının saptanmasına ilişkin davalardır. Bu tespit işlemi eda davalarında da vardır. Bundan başka eda davalarının ikinci bir eda bölümü vardır ki, bu bölüm tespit davalarında yoktur. Bu nedenle eda davası, aynı konudaki tespit davasını (talebini) da içeren daha geniş kapsamlı bir davadır (B.Kuru Hukuk Muhakemeleri Usulü, 2001-6. Baskı, 2.Cilt, Sayfa 1412-1417). Bundan dolayı “...Tespit davası eda davasının öncüsü durumundadır...” (07.07.1965 gün 1965/5 Esas, 1965/5 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı). Öncüsü olduğu eda davası gibi konusu malvarlığı (mamelek) hakkıdır ve belli bir değer (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ile ilgili bir dava niteliğini taşıdığından 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 16. maddesi uyarınca “Değer ölçüsüne göre harca tabi” işlemlerdendir, (1) sayılı tarife uyarınca nispi harç alınması gerekmektedir. Bu nedenle dava konusu yapılan gecikme zammı 59.902,75 TL. üzerinden %0,54 oranında hesaplanacak nispi karar ve ilam harcının 1/4"ü anılan Kanunun 28. maddesi uyarınca peşin olarak alındıktan sonra yargılamaya devam olunması gerekirken yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe sonraki işlemlerin yapılamayacağını öngören 32. maddeye aykırı olarak kısmen alınan harçla yetinilerek yargılamanın eksik harçla sonuçlandırılmış olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
./..
-2-


O hâlde, davalı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozmanın niteliğine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 25.01.2010 gününde oybirligiyle karar verildi.



.......