MAHKEMESİ : İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 09/12/2013
NUMARASI : 2012/188-2013/269

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince duruşmasız, davalı Y.Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir. 5219 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu HUMK"nın 438/I. maddesindeki parasal sınır, 5236 sayılı Kanun"un 19. maddesiyle HUMK’na eklenen Ek-Madde 4’te öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2013 yılı için 18.563,00 TL’dir.
Temyize konu 09.12.2013 tarihli kararda dava değerinin 6.844,19 TL olması nedeniyle, duruşma isteğinin miktar yönünden reddine karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili ile davalı Y. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. arasında yapılan sözleşme uyarınca, müvekkilinin davalı şirkete temizlik hizmeti verdiğini, davalının hizmet bedelinin %50"sine karşılık barter çekleri verdiğini, ancak çeklerin vadesinde ödenmediğini, barter çeklerini düzenleyerek piyasaya sunan diğer davalı şirketin de garantör olarak sorumlu olduğunu, davalılar hakkında başlattıkları ilamsız icra takibinin davalıların haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek, davalıların itirazının iptali ile icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Y.Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekili, davacının kabulü doğrultusunda hizmet bedelinin %50"sinin barter çekleri ile ödendiğini ve karşılığında ödeme makbuzlarının alındığını, müvekkilinin edimini yerine getirdiğini, davacıya herhangi bir borcunun olmadığını, davacının bu çekleri diğer davalı şirkete götürdüğünde oradan istediği malları alabileceğini, söz konusu çeklerin hiç bir yere ibraz edilmediğini, müvekkilinin barter çeklerinin karşılığını da diğer davalıya daire vererek ödediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı K.Barter A.Ş. vekili, davacı ve diğer davalının müvekkilinin üyeleri olduklarını, barter sisteminin üyesi olan firmaların ellerindeki barter çeklerini başka bir barter üyesi olan firmaya verebileceği gibi, barter kurumuna giderek oradan başka bir mal veya hizmet de alabileceğini, davacının da elindeki çekler ile barter sisteminden mal ve hizmet alması gerekirken, müvekkili şirketten ya da sistemdeki diğer firmalardan hiç bir talepte bulunmadığını ancak davacının bu çeklerin karşılığı olan malları halen barter sisteminden mal ve hizmet olarak alabileceğini, bu çeklere dayalı olarak takip başlatılmasının haksız olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; sözleşmeye uygun olarak hizmetin ifa edildiği konusunda taraflar arasında herhangi bir çekişme olmadığı, hizmet bedelinin %50"sinin barter çeki ile ödeneceği kararlaştırıldığından hizmet bedeline karşılık takibe konu barter çeklerinin davacıya verildiği ancak bu çeklerin barter sistemi içerisinde tahsil ettirilemediği, zira davacının barter üyesi olmadığı, barter çekinin de yanlızca barter üyeleri arasında kullanıldığı, üyeler dışında kullanımının mümkün olmadığı, bu hali ile davacının bakiye alacağının tahsil imkânının olmadığı, sözleşme serbestliği ilkesi gözönünde bulundurulduğunda davacıyı barter üyesi olmaya zorlamanın hukuka ve ahlaka uygun olmadığı, edimini yerine getiren davacının çeklere konu asıl alacağını tahsil edemediğini, ancak davalının takip öncesinde ihtar veya ihbarla temerrüde düşürülmemesi nedeniyle işlemiş faiz talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davalıların 6.844,19 TL asıl alacağa yönelik itirazının iptaline, işlemiş faiz yönünden talebin reddine, takip tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına, birlikte ifa kuralı gereği davacının elinde bulunan dava konusu barter çeklerinin davalıya iadesine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ve davalı Y. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
1) Davacı vekilinin temyiz istemi yönünden;
5219 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu HUMK"nın 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 5236 sayılı Kanun"un 19. maddesiyle HUMK’na eklenen Ek-Madde 4’te öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2013 yılı için 1.820,00 TL"dir.
HUMK"nın, 21.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5219 sayılı Kanun ile değişik 427/4. madde hükmüne göre alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde, asıl istemin kabul edilmeyen bölümü, anılan kesinlik sınırını geçmeyen davacı tarafın, temyiz hakkı bulunmamakta ise de, davalı tarafça, kesinlik sınırı üzerinde kalan miktara yönelik temyiz yoluna başvurulması halinde, davacı tarafın katılma yolu ile temyiz hakkı saklıdır. Somut olayda, dava dilekçesinde, 8.115,75 TL alacağa yapılan itirazın iptali istenilmiş olup, mahkemece, 6.844,19 TL alacağa yapılan itirazın iptaline dair verilen karar, reddedilen miktar yönünden davacı vekilince temyiz edilmiştir. İstemin reddedilen kısmı, yukarıda anılan madde hükmüne göre temyiz sınırının altında kaldığı gibi, temyizin katılma yolu ile temyiz de olmamasına göre, davacı vekilinin temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2) Davalı Y.Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
a) Dava, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi uyarınca, barter çekleri ile ödenecek hizmet bedelinin tahsil edilememesi nedeniyle başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali sitemine ilişkindir.
Dosya kapsamından, davalı K.B. A.Ş. tarafından davacının üyesi olduğu belirtilerek cevap dilekçesinin deliller kısmında yazılı davacı ve diğer davalının üyesi olduğuna ilişkin üyelik sözleşmelerinin sunulduğu belirtilmiş ve sözleşmelerin kasaya alındığı anlaşılmıştır. Daha sonra davalı K. B. A.Ş. vekili tarafından 16.12.2013 ve 18.12.2013 havale tarihli dilekçeleri ile başka mahkemelerdeki dava dosyalarına sunulacağı gerekçesiyle sözleşmelerin iadesinin istendiği ancak mahkemece iade edildiğine ilişkin bir açıklama bulunmadığı anlaşılmış, bilirkişi tarafından, sözleşmelerin dosyaya sunulamadığından incelenemediğinin belirtildiği görülmüştür.
Mahkemece, davacının barter üyesi olmadığı sonucuna varılmış ise de, bu konuda bir inceleme ve araştırma yapılmadığı ve dosyada sözleşme örnekleri olmadığından bu sonuca hangi gerekçe ile varıldığı denetlenememiştir. Bu durumda mahkemece, davacının davalı K.B. A.Ş. üyesi olup olmadığının ya da üyesi olup da sonradan üyelikten ayrılıp ayrılmadığı hususlarında üyelik sözleşmeleri ile tarafların delilleri değerlendirilip gerekirse bilirkişiden denetime uygun rapor alınması, barter üyesi olmadığının tespiti halinde şimdiki gibi hüküm kurulması, üyesi olduğunun ya da üyesi olup da sonradan üyelikten ayrılması halinde bu çekleri tahsil imkânı olup olmadığı araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Öte yandan gerekçeli karar başlığında, davalı " Y.Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.""nin unvanının yanlış yazılması da HMK"nın 297/1-b maddesi hükmüne aykırı olmuştur.
b)Bozma nedenine göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
3-Kabule göre de, hükümle birlikte barter çeklerinin davalıya iadesine karar verilmiş ise de birden fazla davalı bulunmakla hangi davalıya iade edileceğinin açıklanmaması HMK"nın 297/son maddesi hükmüne aykırı olmuştur.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle reddine, (2a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, (2b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadelerine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 19.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.