19. Ceza Dairesi 2018/7622 E. , 2019/9886 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : 1447 Sayılı Kanuna Aykırılık
HÜKÜM : Beraat
Yerel Mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; başvurunun süresi, kararın niteliği ve suç tarihine göre dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;
Sanığın üzerine atılı "ticari işlemlerde taşınır rehni yükümlülüğüne aykırılık" suçu nedeniyle açılan kamu davasında; gerek (mülga) 1447 sayılı Kanun"un 12. maddesinde, gerekse 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6750 sayılı Kanun"un 16. maddesinde düzenlenen suçun şikayete tabi olması, her iki kanunda da uzlaştırma hükümlerinin uygulanmayacağına dair özel bir hüküm bulunmaması karşısında;
Soruşturması ve kovuşturması şikayete bağlı olan suçun gerek hüküm tarihinde gerekse temyiz incelemesi aşamasında yürürlüğe giren 6750 sayılı Kanun döneminde uzlaştırma hükümlerine tabi olduğu anlaşılmakla, mahkemece soruşturma ve kovuşturma şartı olan ve 5271 sayılı CMK"nin 253 v.d. hükümlerinde düzenlenen "uzlaştırma" hükümleri usulüne uygun şekilde yerine getirilmeksizin yargılamaya devamla hüküm kurulması,
Kabule göre ise;
Somut uyuşmazlıkta, sanığın yetkilisi olduğu kooperatifin ticari işletme rehni sözleşmesi kapsamında kabul ettiği 2 adet makinenin rehin yükümlülüğüne aykırı şekilde davranılmasıyla aslıyla değiştirilmesi şeklindeki eyleminin, gerek 1447 sayılı Kanun"un 12. maddesi, gerekse 6750 sayılı Kanun"un 16. maddesinde unsurları yazılı suçu oluşturup oluşturmadığının tespiti bakımından;
Öncelikle suça konu makinenin 10.06.2010 tarihindeki sevk irsaliyesiyle kooperatiften sökülerek tamir ve bakımı yapıldığını kabul eden IMS İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. yetkilisi, teslim eden servis çalışanı ve makineleri bakım sonrası kooperatif adına teslim adlığı iddia edilen (ve irsaliyeden okunduğu kadarıyla) ... (...) isimli kişinin, muhtarlık ve kolluk vasıtasıyla kimlik bilgilerinin tespitinin yapılarak tanık olarak huzurda dinlenmesiyle;
- Makinelerin üretici ve yetkili servisi şirket ile kooperatif arasında suç tarihinden önce başkaca bir alış veriş olup olmadığının, varsa bu alışverişten kaynaklı ödemelerin ne şekilde gerçekleştiğinin sorulması,
- Katılan banka tarafından hukuk mahkemesinden yaptırılan keşifle bilirkişi raporunda seri numaraları farklı çıkan makinelerin kim/ler tarafından kooperatifin tesislerine montajının yapıldığının sorulması,
- Seri numaraları farklı çıkan makinelerin ödeme belgeleri veya teslim belgelerinin olup olmadığıyla, kooperatifin bu makineleri ne zaman aldığının, yetkili şirkete sorulmasıyla belgelerinin istenilmesi,
- Kimlik bilgileri tespit edilmesi halinde makineleri teslim aldığı iddia edilen gerçek kişi tanığın makineleri teslim aldığı sırada seri numaralarını kontrol edip etmediğinin sorulması,
- Kooperatif tarafından suça konu makinelerin tamiri sonucu teslim edilmediğine dair 19.01.2011 tarihli ihtarnameye cevap verilip verilmediğiyle, rehin sözleşmesinde seri numaraları açıkça yazılı olan suça konu makinelerin bakım ve onarımının yapıldıktan sonraki akıbetinin ne olduğunun sorulması,
Devamla, kooperatif yöneticisi sanığın, bakım onarım yapan dava dışı yetkili servis şirketi ile muvazaalı bir iş/işlemi olduğu kanaati hasıl olursa bu kez;
Mahkemece tarım alet ve makineleri konusunda uzman bir makine mühendisi, bir mali müşavir ve bir bankacı (veya hesap uzmanı) oluşan bilirkişi heyeti marifetiyle, rehinle teminat altına alınan borç ve geri ödeme miktarının, rehnedilen makinelerin gerek rehin sözleşmesi tarihindeki gerekse suç tarihindeki rayiç değerlerinin ne kadar olduğunun, suç tarihinde işyerinde yapılan keşif sırasında bulunamayan 2 adet makinenin rehin sözleşmesi ve taşınır rehni sicili kapsamında bulunup bulunmadığının, bankadan alınan kredinin anaparası karşısında rehnedilen tüm makine techizatının değerinin, kredinin geri ödemesinin ne kadarının yapıldığı ve sanık tarafından değiştirildiği iddia edilen suça konu 2 adet makinenin tüm makine techizatının (13 adet) rayiç değerine oranının, eski Kanun"a göre "zararın fahiş olup olmadığı"nın, yeni Kanun"a göre "güvence altına alınan borç" miktarının tespitiyle, rapor sonucuna göre,
Sanığın suç tarihinde ticari işletmenin yetkili temsilcisi olup olmadığıyla rehinli malların muhafazası ve idaresi hususunda şirket kayıtlarında yetkili olarak başkaca kişilerin atanıp atanmadığının ayrıntılı olarak tespit edilmesi ve nihayet (mülga) 1447 sayılı Kanun"da ve 6750 sayılı Kanun"da unsurları yazılı suçun işlenip işlenmediğinin, şayet mahkumiyet cihetine gidilecek ise eski ve yeni Kanun"da sanığın lehine olan hükümlere göre verilecek cezanın gerekçeli bir şekilde belirlenmesi gerekirken,
Sanığın rehin sözleşmesine konu asıl makinelerin kooperatife teslim edilmediğine dair savunmaları yeterince araştırılmaksızın, suça konu makinelerin bedelini karşılayacak kadar icra takibi yapıldığından ve alacağa yeter malvarlığının haciz altına alındığından bahisle beraat kararı verilmesi,
Kanuna aykırı ve katılan vekilinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden, tebliğnameye aykırı olarak, HÜKMÜN 5320 sayılı Kanun"un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK"nin 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine, 24.06.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.