Davacı, 29.03.1996-dava tarihleri arası tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 1.1.1978-26.12.1988 tarihleri arasındaki ticari faaliyeti nedeniyle Bağ Kur sigorta başlangıcının 1.1.1978 tarihi olarak tespiti ile devamında kendi nam ve hesabına tarım faaliyeti bulunduğundan Bağ-Kur sigortalılık süresinin 28 yıl 3 ay 27 gün olarak tespiti, bunun kabul edilmemesi durumunda ise ilk prim kesintisinin yapıldığı 29.3.1996 tarihinin sigorta başlangıcı kabulü ile dava tarihine kadar tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin reddine karar verilmiştir
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 01.01.1978-26.12.1988 tarihleri arasında vergi kaydının bulunduğu anlaşılmaktadır.
1479 sayılı Yasada 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesine koşut geçmiş Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut olmayıp davacının önceden sigortalı olarak tescili bulunmadığından ve zaman içinde 1479 sayılı Yasa"da yapılan değişikliklerle getirilen aflardan süresi içinde müracaatta bulunup prim ödemediğinden mahkemece davacının sigorta başlangıç tarihin 01.01.1978 tarihi olduğu ve 01.01.1978-26.12.1988 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalı olduğunun tespitine ilişkin isteminin reddine karar verilmiş olması doğrudur.
Davacının 27.12.1988 ile dava tarihi olan 28.04.2006 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa"ya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine gelince;
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir.
2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre, kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede, davacının sattığı ürün bedelinden tevkifat yoluyla tarım Bağ-Kur prim kesintilerinin Mart-1996, Ekim-1996 tarihlerinde yapıldığı, diğer yıllara ait prim kesintilerinin araştırılmadığı, davacının ziraat odasına kayıtlı olmadığı, kooperatif kaydının 1.3.1989 tarihinden beri devam ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece prim kesintisinin bulunmadığı ve doğrudan prim ödemesi yapılmayan 27.12.1988-30.10.1996 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin reddine ilişkin olarak verilen karar yerinde ise de davacının 1.3.1989 tarihinden beri kooperatif kaydının bulunduğu Ekim-1996 tarihinde prim kesintisinin yapıldığı göz önüne alındığında 2926 sayılı yasa’nın 10.maddesinde belirtilen kayıtların bulunduğu ve tarımsal faaliyetin bu madde kapsamında kanıtlandığının anlaşılmasına göre mahkemece prim kesintisini takip eden aybaşı olan 1.11.1996 tarihinden dava tarihine kadar olan döneme yönelik istemin kabulü yerine reddine karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 1.5.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
