MAHKEMESİ : Nazilli İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 20/11/2014
NUMARASI : 2014/183-2014/365

İcra mahkemesince verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı karar, davalı ve davacılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Davacı kiraya verenler tarafından davalı kiracı aleyhine kira alacağının tahsili ve tahliye istemli olarak başlatılan icra takibine davalı kiracının itirazda bulunması üzerine davacı kiraya verenler icra mahkemesinden itirazın kaldırılması ve kiralananın tahliyesi isteminde bulunmuşlardır.Mahkemece davanın kısmen kabulüne,itirazının 3.000 TL asıl kira alacağı, 3.116 TL işlemiş faizi ve takip sonrası dönem için istenen faiz oranına itirazı ile sınırlı olmak üzere kaldırılmasına, İtirazın kaldırılmasına karar verilen alacak asıl tutarının % 20 si olan 600,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacılara müştereken ödenmesine, İtirazın kaldırılması isteminin reddine karar verilen asıl alacağın % 20 si olan 3.800,00 TL icra inkar tazminatının davacılardan müteselsilen alınarak davalıya ödenmesine, taşınmazın tahliyesine dair verilen karar taraf vekilleri tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
İcra takibinde ve davada dayanılan ve karara esas alınan 01/05/2011 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile kiralanan ayakkabı satışı işinde kullanılmak üzere davalı tarafından kiralanmıştır. Sözleşmede aylık toplam net 1.667 TL yıllık kira parası 20.000 TL olup Mayıs, Haziran,Temmuz, Ağustos 2011 aylarının kiraları her ayın 1.gününde peşin olarak ödeneceği, geriye kalan kısmının Eylül 2011 ayında da 1 yıllık kiranın kalan 8 aylık toplamı bir defada ödeneceği belirlenmiş, sözleşmenin özel şartlar bölümü özel 3. maddesinde, Kira bedellerinin zamanında ödenmemesi halinde kira dönemini kapsayan müteakip kira bedellerinin muaccel hale geleceği ve ödemedeki her gecikme, için aylık %10 gecikme faizi uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Davacı kiraya verenlerde, anılan sözleşmeye dayanarak Nazilli 1. İcra Müdürlüğü"nün 2014 / 1251 sayılı dosyasında 17.03.2014 tarihinde başlattıkları icra takibi ile 2013-2014 dönemi kirası olan 22.000 TL kira parasının ve 23.229,29 TL işlemiş faizin tahsilini talep etmişlerdir. Davalı kiracının takibe itiraz etmesi üzerine açılan işbu itirazın kaldırılması ve tahliye davasında dosyaya ibraz edilen ödeme belgesine göre davacılar vekili imzalı 18/07/2014 tarihli adi yazılı belgede davalının 05/02/2014 de 5.000 TL, 31/10/2013 de 6.500 TL, 04/10/2013 de 7.500 TL ödediğini bildirmiştir.
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun kiracı aleyhine düzenleme yasağı başlıklı 346.maddesinde; kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceği, özellikle kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmaların geçersiz olduğu, 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un Geçmişe etkili olma başlıklı 2.maddesinde; Türk Borçlar Kanun"unun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kurallarının gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın bütün fiil ve işlemlere uygulanacağı, aynı kanunun görülmekte olan davalara ilişkin uygulama başlıklı 7.maddesinde de; Türk Borçlar Kanun"unun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76"ncı, faize ilişkin 88"nci, temerrüt faizine ilişkin 120"nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138"nci maddesinin görülmekte olan davalara da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Kiracıyı koruma amacıyla getirilen TBK.nun 346. maddesindeki bu yasal düzenlemenin kamu düzenine ilişkin olduğu kuşkusuzdur.
Bununla birlikte 6217 Sayılı Yasa"nın geçici 2.maddesinde değişiklik yapan 6353 Sayılı Yasa"nın 53.maddesine göre; kiracının Türk Ticaret Kanunu"nda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354"ncü maddelerinin 01.07.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı da öngörülmektedir.
6012 Sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 12.maddesine göre “bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir.” Aynı Yasa"nın 15.maddesi hükmünde de; “ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedeni çalışmasına dayanan ve geliri.... çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat ve ticaretle uğraşan kişi esnaftır.” düzenlemesi yer almaktadır. 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanun"unun 3’üncü maddesinde, esnaf ve sanatkâr, ister gezici, ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulu"nca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler olarak ifade edilmiştir. Ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun 1463.maddesinde de, önceki 17.maddeye gönderme yapılarak, “Söz konusu yasal düzenlemelerle tacir veya esnafın hangi kriterlere göre saptanacağı açık bir biçimde gösterilmiştir.
Gerçekten, 19.02.1986 tarih 19024 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 25.01.1986 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 1463.maddesine göre esnaf ve küçük sanatkar ile tacir ve sanayicinin ayrımına dair esaslar tespit edilmiştir. Buna göre;
1- Koordinasyon kurulunca tespit ve yayınlanacak esnaf ve küçük sanatkar kollarına dahil olup da gelir vergisinden muaf olanlar ile kazançları götürü usulde vergilendirilenler ve işletme hesabına göre defter tutanlardan iktisadi faaliyetleri nakdi sermayesinden ziyade, bedeni çalışmalarına dayanan ve kazançları ancak geçimlerini sağlamaya yetecek derecede az olan ve Vergi Usul Kanunu"nun 177.maddesinin 1.fıkrasının 1 ve 3 No"lu bentlerinde yer alan limitlerin yarısını, iki numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamını aşmayanların esnaf ve küçük sanatkar,
2- Vergi Usul Kanunu’na istinaden birinci sınıf tacir sayılan ve bilanço esasına göre defter tutanlar ile işletme hesabına göre defter tutan ve birinci madde de belirtilenlerin dışında kalanların tacir ve sanayici sayılmaları kararlaştırılmıştır.
Bu durumda mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar göz önünde bulundurularak davalı kiracının tacir olup olmadığı hususu araştırılıp, sözleşmedeki muacceliyet koşulunun geçerli olup olmayacağı belirlendikten sonra, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru değildir.
Ayrıca, Davacılar vekili yapmış olduğu icra takibinde takip konusu edilen alacağın kira sözleşmesinin özel şartlar bölümü 3. maddesi gereği aylık % 10 gecikme faizi ile tahsilini talep etmiştir. Mahkeme de bilirkişi tarafından bu oran üzerinden hesaplanan 3.116 TL işlemiş faiz üzerinden takibin devamına karar vermiştir. Bununla birlikte 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki 6101 Sayılı Kanun"un 7. maddesinde Türk Borçlar Kanunu"nun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76. faize ilişkin 88. temerrüt faizine ilişkin 120. ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138. maddelerinin görülmekte olan davalarda da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Türk Borçlar Kanunu"nun 120. maddesi gereğince, uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık faiz oranı birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Akdi faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdi faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdi faiz oranı geçerlidir. Bu durumda icra takibine konu edilen temerrüt faizi isteminin davanın halen derdest olması karşısında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 120. maddesi göz önünde bulundurularak hüküm altına alınması gerekirken aylık % 10 üzerinden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Karar bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428 ve İİK.nın 366.maddesi uyarınca kararın BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 18/02/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.