Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/657 Esas 2014/4616 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Bursa (Kapatılan) 5. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 31/03/2011
NUMARASI : 2009/1443-2011/537

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalının müvekkili hakkında ilamsız icra takibi başlattığını, takibe konu çekin müvekkilinin dava dışı F..D.."den olan alacağına karşılık alındığını ancak çekin bankaca kabul edilmemesi üzerine aynı şahsa çek çıkış bordrosu ile iade edildiğini, bu arada müvekkil şirketin cirosunun iptal edilmesinin unutulduğunu, iade sırasında keşide tarihinin 28/02/2009 olduğunu, bu tarihte tahrifat yapıldığını, çekin F.. D.. tarafından kötüniyetli olarak ciro edildiğini, çekin yasal sürede bankaya ibraz edilmediğini belirterek müvekkilinin takibe konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, takibe konu çekte tahrifat yapıldığı hakkında müvekkilinin bilgisi olmadığını, müvekkili bankaya ibraz süresini kaçırdığı için ilamsız icra takibi başlattığını, müvekkilinin iyiniyetli hamil olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan delillere göre; davacı şirketin takibe konu çeki dava dışı bir şahsa ciro ettiği, daha sonra davalı şirketin eline geçtiği, bu durumda davacının davalının kötüniyetli hamil olduğunu kanıtlaması gerektiği, ancak kanıtlayamadığı, dava dışı ciranta tarafından yapıldığı iddia edilen tahrifatın davalı tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı, diğer cirantalar arasındaki ödeme veya bedelsizlik definin iyiniyetli hamili bağlamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı dava konusu çekte ciranta durumunda olup davalı başka bir kişiden çeki ciro yoluyla devralan hamildir. Çekin süresinde bankaya ibraz edilmediği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Bu durumda kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilmiş olduğundan hamilin ya keşideciye karşı 6762 sayılı TTK"nın 730.maddesi yollamasıyla 644.maddesine göre sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak talebinde bulunabileceği ya da arada temel ilişki bulunan şahsa karşı bu çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanıp alacak talebinde bulunabileceği kabul edilmektedir. Ne var ki somut olayda davacı keşideci olmadığı gibi taraflar arasında başka bir ciranta olduğundan temel ilişkinin de bulunmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece somut olayda uyuşmazlığın belirtilen bu ilkeler çerçevesinde değerlendirilip sonuçlandırılması gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 10.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.