.....


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ve feri müdahil vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 21.06.2016 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı....vekili...... ile temyiz edilen vekili Avukat ... geldiler duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-

Dava, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir.
Davacı ... vekili 99 ada 4 parsel sayılı taşınmazın Belediye"nin mülkiyetinde iken Belediye Meclisi’nin 10/10/1959 tarihli toplantısında Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma ve Yetiştirme Birliğine amacı doğrultusunda kullanılmak üzere sembolik bir rakamla (m² si 1 kuruşa)satışına karar verildiğini ve taşınmazın bugüne kadar amacına uygun biçimde kullanıldığını, ancak 21/02/2011 tarihinde Hazine tarafından davalı ....’ye devredildiğinin anlaşıldığını, Belediye’nin meclis kararından da anlaşılcağı üzere taşınmazın “koşullu bağış” niteliğinde temlik edildiğinin açık olduğunu, davalı ....’ye yapılan devirle bu koşulun artık yerine getirilemeyeceğinin ortaya çıktığını ileri sürerek, tapunun iptaline ve adlarına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...., taşınmazın devrinin Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu ile aralarındaki protokoller çerçevesinde gerçekleştirildiğini, devir karşılığında kurumlarına sosyal hizmet tesisi yapılacağını, taşınmazın devir amacı dışında kullanılmasının sözkonusu olmadığını, taşınmazın devri ile “... ....” yapımının gerçekleşeceğini belirtip davanın reddini savunmuştur.


./..


Feri Müdahil ...., davalı .... yanında davaya katılarak taşınmazın satış şeklinde devredildiğini, şartlı bağış iddiasının yerinde olmadığını, ayrıca kullanım amacı dışına çıkıldığının da söylenemeyeceğini belirtip davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile .... Mahallesi 99 ada 4 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına kayıtlanmasına karar verilmiştir.
Karar davalı ve feri müdahil tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğinden, eksiğin tamamlanması suretiyle getirtilen kayıt ve belgelerden, davalı 99 ada 4 parsel sayılı taşınmazın metruk mezarlık niteliği ile senetsiz olarak ....n tasarrufunda iken adıgeçen Belediyenin 10.10.1959 tarihli Meclis kararı ile m²"si bir kuruş bedelle .... Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma ve Yetiştirme Birliğine satılmasına karar verildiği, daha sonra kadastro çalışmaları sonucu taşınmazın adıgeçen Dernek adına tespit ve tescil edildiği, yapılan yasal düzenlemeler ve düzeltmeler sonucu taşınmazın .... adına tescil edildiği Hazine tarafından da 21.02.2011 tarihinde .... (....) temlik edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 285. maddesinde bağışlama sözleşmesi “bağışlayanın sağlararası sonuç doğurmak üzere, malvarlığından bağışlanana karşılıksız olarak bir kazandırma yapmayı üstlendiği sözleşme” olarak tanımlanmış, 290. maddesinde de koşullu bağışlamaya yer verilmiş buna göre; “bağışlamanın bir koşula bağlanarak” yapılabileceği ifade edilmiştir. 288. maddesinde “bir taşınmazın veya taşınmaz üzerindeki ayni bir hakkın bağışlanması sözü vermenin geçerliliği ancak resmi şekilde yapılmış olmasına bağlıdır”, “şekle uyulmaması sebebiyle geçersiz olan bağışlama sözü verme, bağışlayan tarafından yerine getirildiğinde elden bağışlama hükmündedir. Ancak geçerliliği resmi şekle bağlanmış olan bağışlamalarda bu hüküm uygulanmaz,” düzenlemesine yer verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 705. maddesine göre de taşınmaz mülkiyetinin kazanılması tescille olur.Miras, mahkeme kararı, cebri icra, işgal, kamulaştırma halleri ile kanunda öngörülen diğer hallerde mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak bu hallerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır. Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 706. maddesinde de taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli olması resmi şekilde düzenlenmiş olmalarına bağlıdır düzenlemesine yer verilerek taşınmaz mülkiyetinin devri amacıyla yapılan sözleşmelerin resmi şekilde yapılmasının geçerlilik şartı olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Öte yandan bağıştan dönme(rücu), bağışlayanın bağışlanana varması gerekli tek taraflı beyanıyla geriye yürüyerek (makable şamil) hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde, bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir:
1. Bağışlanan, bağışlayana veya yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse.
2. Bağışlanan, bağışlayana veya onun ailesinden bir kimseye karşı kanundan doğan yükümlülüklerine önemli ölçüde aykırı davranmışsa.

../...

3. Bağışlanan, yüklemeli bağışlamada haklı bir sebep olmaksızın yüklemeyi yerine getirmemişse.” şeklinde hükme bağlanmıştır. Yasa koyucu söz konusu TBK"nın 295. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları hükmüyle mirastan ıskat sebeplerini düzenleyen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 510. maddesi arasında paralellik sağlamış, bağıştan yararlanan kişiyi bağışlayanın devamlı baskısından kurtarmak istemiştir. Gerçekten basit olayların dönme(rücu) nedeni sayılması, yukarıda değinilen mahzurun yanında, açıklanan yasa maddelerinde izlenen amaca aykırı bir durum yaratacağı gibi hak ve adalet duygularını da zedeler. Bu itibarla her iki madde hükümleri birlikte değerlendirilerek olayların kapsamları, nitelikleri, özellikle vahamet derecelerinin göz önünde bulundurulması zorunludur. Hemen belirtmek gerekir ki; bağıştan dönme(rücu), kurulmuş olan bir sözleşmeyi sonradan ortaya çıkan sebeplere göre sona erdiren yenilik doğurucu bir hak olduğundan, bağışlanan ancak dönme(rücu) anında elinde kalan miktarı vermekle yükümlüdür. Bu hak TBK"nın 297. maddesine göre geri alma sebebinin öğrenilmesinden itibaren bir yıl içerisinde kullanılmalıdır.
Somut olayda, davacı ..., 10/10/1959 tarihli Belediye Meclis kararıyla dava konusu taşınmazın Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma ve Yetiştirme Birliği’ne amacı doğrultusunda kullanılmak üzere sembolik bir rakamla (m²"si 1 kuruşa) satışına karar verildiğini ve taşınmazın bugüne kadar amacına uygun biçimde kullanıldığını, ancak 21/02/2011 tarihinde Hazine tarafından davalı ....’ye devredildiğinin anlaşıldığını, Belediye’nin meclis kararından da anlaşılcağı üzere taşınmazın “koşullu bağış” niteliğinde temlik edildiğinin açık olduğunu, davalı ....’ye yapılan devirle bu koşulun artık yerine getirilemeyeceğinin ortaya çıktığını ileri sürerek, tapunun iptaline ve davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiş ise de; davanın dayanağı olan ..... 10/10/1959 tarihli kararına göre “ .... Vilayetinin Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma ve Yetiştirme Birliği’nin 8 Haziran 1959 tarih ve 3065 sayılı yazılarında ..... Yetiştirme Yurdu etrafında Belediyemize ait bulunan ve daha önce tapusu alınmadan üzerine bina inşaa edilen 10.000 m²"lik arsanın ....’da olduğu gibi beher metrekaresinin 5 kuruş fiyatla birliklerine satılmasının talep edildiği ve Belediye Meclisi kararıyla yetiştirme yurdunun civarında bulunan mevcut ihata duvarlarının içerisindeki (3985 m2 lik) arsanın birliğe m2 si 1 kuruştan satılmasına karar verildiği, 1 Ekim 1963 tarihli Belediye Encümen kararının da aynı mahiyette olduğu, gerek Belediye Meclisi ve Belediye Encümen kararından gerekse kadastro tespitine dayanak beyanlardan dava konusu taşınmazın satış hukuki işlemine konu edildiği, taşınmazın koşullu olarak bağışlandığına dair herhangi bir kaydın bulunmadığı, TMK 706. maddesinde de taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli olmasının resmi şekilde düzenlenmiş olmalarına bağlı olduğu, davacı ... tarafından dava konusu taşınmazın .... Vilayetinin Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma ve Yetiştirme Birliği’ne satışına karar verildiği, Belediye Meclis karında koşullu bağışa ilişkin herhangi bir ifade ya da kayda yer verilmediği sabittir.
Hâl böyle olunca, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Davalının ve davalı yanında davaya katılan feri müdahilin temyiz itirazı açıklanan nedenle yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.12.2015 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edenler vekilleri için 1.350.00."şer-TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilenden alınmasına, 19.12.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.