Danıştay 13. Daire 2019/1485 Esas 2020/3038 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1485
Karar No : 2020/3038

KKARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : … Mobil İletişim Hizmetleri A.Ş.
(Eski Unvanı: … İletişim Hizmetleri A.Ş.)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
VEKİLİ : Av. …


İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Dairemizin 25/12/2018 tarih ve E:2012/3911, K:2018/4373 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: GSM altyapısı ihtiyaçları için kullanılan Radyolink (R/L) sistemleri için tahsis edilen frekanslara ilişkin olarak 2011 yılı kullanım hakkı ücreti olan …-TL + %18 KDV'nin ve IMT-2000/UMTS altyapısı iletimi için kullanılan R/L sistemleri için tahsis edilen frekanslara yönelik olarak tespit edilen 2011 yılı kullanım hakkı ücreti olan …-TL + %18 KDV'nin …'nın ilgili hesabına 10/05/2011 tarihine kadar yatırılmasının istenilmesine ilişkin 25/04/2011 tarih ve 10391 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Lisans ve Sözleşmeler Dairesi Başkanlığı işleminin …-TL'lik kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce; her türlü elektronik haberleşme cihaz, sistem ve şebekelerinin kurulması ve işletilmesine müsaade edilmesi, gerekli frekans, numara, uydu pozisyonu ve benzeri kaynak tahsislerinin yapılması ile bunların düzenlenmesinin Devletin yetki ve sorumluluğu altında olduğu, davacı şirketin Devlete ait kaynakları kullandığı, 5809 sayılı Kanun ile bu kaynakların kullanımı için kullanım hakkı ücretlendirilmesinin getirildiği, kullanım hakkı ücretlerinin, Devletin yetki ve sorumluluğunda bulunan kaynakların özel hukuk kişilerine hizmet sunumu amacıyla kullandırılması karşılığında alınan ücretler olduğu, kullanım hakkı ücretlerinin Bakanlar Kurulu kararı ile belirlendiği, davalı idarenin kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını gözetmekle yükümlü idarî bir kurum olarak kullanım hakkı ücretlerinin 5809 sayılı Kanun'a uygun olarak alınmasını gözetmekle sorumlu bulunduğu, davacı şirketin kullandığı kaynaklar için geçmişe yönelik her hangi bir yükümlülük getirilmediği, 2011 yılı için ücret talep edildiği, Devlete ait kaynakların imtiyaz sözleşmeleri ile işletmecilerin kullanımına sunulmasının, bu kaynakların Devlet malı olduğu gerçeğini değiştirmediği, kanunlarla her zaman yükümlülükler getirilebileceği, davacı şirketten 2011 yılı kullanım hakkı ücreti tahsil edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kullanım hakkı ücreti talep edilen kaynakların söz konusu rejime tabi olmadığı, 5809 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce tahsis işleminin yapıldığı, geçmişte yapılan tahsislerin kullanım hakkı ücreti matrahına dahil edilmesinin kanunların geriye yürümezliği ilkesine aykırı olduğu, kullanım hakkı ücretinin mali mükellefiyet niteliği taşıdığı, kanuni dayanağı olmamasına rağmen söz konusu durumun geçmişe etki edecek şekilde genişletildiği ve bunun yönetmelikle yapıldığı, söz konusu durumun hukukî güvenlik ve belirlilik ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı tarafından, düzeltilmesi istenen kararın usûl ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 25/12/2018 tarih ve E:2012/3911, K:2018/4373 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket tarafından, GSM altyapısı ihtiyaçları için kullanılan Radyolink (R/L) sistemleri için tahsis edilen frekanslara ilişkin olarak 2011 yılı kullanım hakkı ücreti olan …-TL + %18 KDV'nin ve IMT-2000/UMTS altyapısı iletimi için kullanılan R/L sistemleri için tahsis edilen frekanslara yönelik olarak tespit edilen 2011 yılı kullanım hakkı ücreti olan …-TL + %18 KDV'nin …'nın ilgili hesabına 10/05/2011 tarihine kadar yatırılmasın istenilmesine ilişkin 25/04/2011 tarih ve 10391 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Lisans ve Sözleşmeler Dairesi Başkanlığı işleminin …-TL'lik kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2813 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun Kuruluşuna İlişkin Kanun'un "Kuruluş" başlıklı 5. maddesinin 5. fıkrasında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu'nun, Kurum'un karar organı olduğu belirtilmiş; "Personel nitelikleri" başlıklı 8. maddesinin 11. fıkrasında, Kurul'un bu Kanun ve diğer mevzuatta belirtilen görevler yanında aşağıdaki görevleri yapacağı ve yetkileri kullanacağı açıklandıktan sonra, "a) Elektronik haberleşme sektörüyle ilgili uluslararası ilke ve uygulamaları da dikkate alarak ikincil düzenlemeleri yapmak ve kanunlarla Kuruma verilen görevlere ilişkin hususları görüşüp gereken kararları almak. b) Kurum başkan yardımcılarını, I. hukuk müşavirini, daire başkanlarını ve bölge müdürlerini atamak. c) Kurumun stratejik planını, performans ölçütlerini, amaç ve hedeflerini, hizmet kalite standartlarını belirlemek, insan kaynakları ve çalışma politikalarını oluşturmak, Kurumun hizmet birimlerini ve bunların görevlerini belirlemek. ç) Kurumun stratejik planı ile amaç ve hedeflerine uygun olarak hazırlanan bütçe teklifini görüşmek ve karara bağlamak. d) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak." sözü edilen görevler arasında sayılmış; 12. fıkrasında, "Kurul, sınırlarını ve gerekçesini belirlemek suretiyle görevlerinden bir kısmını Kurul Başkanına devretmeye yetkilidir." düzenlemesine yer verilmiş; 13. fıkrasının (c) bendinde ise, "Hizmet birimlerinden gelen önerilere son şeklini vererek Kurul'a sunmak" Başkan'ın görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nun 6. maddesinde Kurum'un görev ve yetkileri sayılmış; "Denetim" başlıklı 59. maddesinin 1. fıkrasında, Kurum'un re’sen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikâyet üzerine, bu Kanun'da belirlenen görevleri ile ilgili olarak elektronik haberleşme sektöründe yer alan gerçek ve tüzel kişileri denetleyebileceği belirtilmiş; "Kurum'un yetkisi ve idarî yaptırımlar" başlıklı 60. maddesinin 1. fıkrasında ise, Kurum'un mevzuata, kullanım hakkı ve diğer yetkilendirme şartlarına uyulmasını izleme ve denetlemeye, aykırılık hâlinde işletmecilere bir önceki takvim yılındaki net satışlarının yüzde üçüne kadar idarî para cezası uygulamaya ve gerekli tedbirleri almaya yetkili olduğu kurala bağlanmıştır.
HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuatın değerlendirilmesinden, elektronik haberleşme sektörüne yönelik kararları almaya esasen Kurum'un en üst karar organı olan Kurul'un yetkili olduğu, Başkanın alınan kararları uygulamaya yönelik işlemler tesis edebileceği ve hizmet birimlerinden gelen önerileri Kurula sunacağı, daire başkanlıkları tarafından ancak hazırlayıcı nitelikteki işlemlerin tesis edilebileceği, bunun yanında yetki devri yapılmak suretiyle Kurul'un bir kısım yetkilerini sınırları ve gerekçesini belirlemek suretiyle Başkana devredebileceği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, elektronik haberleşme sektörüne yönelik kararların Kurum'un karar organı olan Kurul tarafından alınması gerektiğinden, … Başkanlığı tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin .. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine, 09/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi