MAHKEMESİ : İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 13.04.2007-13.10.2014 tarihleri arası elektrikçi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işverence haklı neden olmaksızın feshedildiğini beyanla kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, hafta tatili, genel tatil ve fazla çalışma alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 13.04.2007-13.10.2014 tarihleri arası müvekkil şirketin Irak, ... ve ... projelerinde elektrikçi olarak çalıştığını, davacının yurt içinde asgari ücret ödendiğini, yurt dışında ise 460 ABD Doları karşılığı çalıştığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davacı ve davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-4857 sayılı İş Kanun"unda 32. maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçiler o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca davacının çalıştığı işyerinin faaliyet gösterdiği alanda uzman bir bilirkişiden de görüş alınarak davacının fesih tarihindeki gerçek ücreti saptanmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacı işçi aylık 1.500,00ABD Doları ücret aldığını iddia etmiş, davalı taraf davacıya yurt içinde asgari ücret, yurt dışında ise 460,00ABD Doları ücret ödendiğini savunmuştur. Davacı tanıkları davacının net 1.500,00ABD Doları ücret aldığını, davalı tanıkları ise davacının 600,00ABD Doları ücret aldığını beyan etmiştir. Mahkemece davacının ücreti yeterli araştırma yapılmaksızın aylık 1.500,00ABD Doları olarak tespit edildiği anlaşılmış olup ücretin yukarıda açıklanan şekilde ilgili meslek odalarından ve diğer kuruluşlardan yapılacak emsal ücret araştırması ile belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olmuştur.
3-Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, davacı işçinin fazla mesai ücreti alacağı yurt içinde çalıştığı dönemde bordrolarında tahakkuk ettirilerek ödenen miktarların üzerinde fazla çalışmasını ispat edemediği ve yurt dışındaki çalışmaları yönünden ise davacı tanıkları ... ve ...’nın yapılan fazla mesai ücretlerinin ödendiğine dair beyanları gerekçe gösterilerek hesaplanmamış ise de tanık beyanlarına göre fazla mesainin ödendiğinin kabul edilemeyeceği bu nedenle davacının yurt dışındaki fazla mesaisinin davacı tanıkları ..., ... ve ...’nin davacı ile birlikte çalıştıklarını beyan ettikleri sürelere göre 17.10.2009-28.02.2010 ve 01.04.2012-30.10.2012 tarihleri arasındaki dönemler yönünden ayda 2 hafta yedi gün 2 hafta altı gün olmak üzere 07:00-20:00 saatleri arası çalışma kabulü ile hesaplanması gerekirken fazla mesainin reddi isabetli olmamıştır.
Yine yurt içinde geçen çalışma dönemi yönünden davacıya yapılan fazla mesai ödemeleri gerekçe gösterilerek fazla mesai alacağı bulunmadığı kabul edilmiş ise de yapılacak emsal ücret araştırması sonucunda tespit edilen ücret dikkate alınarak bu dönem yönünden ödenmeyen fazla mesai alacağı olup olmadığı hususu değerlendirilmelidir.
Ayrıca davacının genel tatil ve hafta tatili alacaklarının da tüm çalışma dönemi yönünden ispatlandığı ve sürekli hafta tatili çalışması yapıldığı kabulü yerinde olmamıştır. Söz konusu alacakların davacı tanıkları ..., ... ve Mehmet Karakeçili’nin davacı ile birlikte çalıştıklarını beyan ettikleri sürelere göre 17.10.2009-28.02.2010 ve 01.04.2012-30.10.2012 tarihleri arasındaki dönemler yönünden ispatlandığı ve davacının ayda iki hafta, hafta tatili çalışması yaptığı kabul edilerek hesaplanması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Mahkemece, davacıya tüm çalışma süresi boyunca yıllık izin hakkının kullandırılmadığı kabul edilerek, yıllık izin ücreti alacağı hüküm altına alınmıştır. Ne var ki, davalı işveren aleyhine işçilik alacakları ile ilgili olarak dava açan bir kısım işçiler ile ilgili ... İş Mahkemelerince verilen bazı kararların temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan)7. Hukuk Dairesince ve Dairemizce onandıkları görülmüştür. Onanan bu kararlar da incelendiğinde işçilere ait pasaport kayıtlarının getirtilip işçilerin yurda giriş ve çıkış tarihleri belirlenmiş ve netice de yıllık izin alacağının bulunmadığı belirtilerek yıllık izin alacağının reddine karar verilmiştir. (Dairemiz 10.12.2013 tarih ve 2013/82 E-2013/28741 K sayılı ilamı ile (Kapatılan)7. Hukuk Dairesi 26.03.2014 tarih ve 2013/15774 E-2014/6849 K sayılı onama kararları) Dolayısıyla davalı işveren aleyhine işçilik alacağı açan bazı işçilere ait yukarıda belirtilen onanmış kararlar ve davacının yurda giriş çıkış kayıtları nazara alınarak, davacının yurt dışındaki çalışma tarihleri içerisinde Türkiye’de bulunduğu sürelerde, yıllık izinde olup olmadığının tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yıllık izin alacağının hüküm altına alınması hatalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 06.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.