MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 27.05.2008 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 19.11.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 724. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davalı, kesin hüküm bulunduğunu, 2289 sayılı parsel üzerindeki yapı malikinin davacıların mirasbırakanı olmadığını, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bir arazi üzerinde yapılan binanın bağımsız bir mülkiyete konu teşkil etmeyeceği ancak binanın mülkiyetinin tespitinin istenebileceği nedenleriyle dava reddedilmiştir.
Hükmü, davacılar temyiz etmiştir.
04.06.1958 tarihli ve 15/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde de vurgulandığı üzere HUMK’nun 74. ve 75.maddeleri ile 76.maddesi hükümleri göz önüne alındığında hakimin bir davada sadece tarafların ileri sürdükleri maddi vakalar ve netice-i talepleriyle bağlı olduğu, dayandıkları kanun hükümleri ile ve onların vasıflandırmalarıyla bağlı olmadığı ve kanunları re"sen uygulamakla görevli olduğu sonucuna varılmaktadır.
Davacılar, mirasbırakanlarının davalının da paydaş olduğu 2289 sayılı parsele bir yapı yaptığını, yapı değerinin arsa değerinden fazla olduğunu, bu nedenle 2289 sayılı parseldeki davalı payının iptali ile adlarına tescilini istemiştir.
Türk Medeni Kanununun 684. ve 718.maddeleri hükümleri gereğince yapı, üzerinde bulunduğu taşınmazın mütemmim cüzü (tamamlayıcı parçası) haline gelir ve o taşınmazın mülkiyetine tabi olur. Ancak, yasa koyucu somut olaydaki taşınmazların durumunu genel hükümlere bırakmamış, bu konumdaki taşınmazların maliki ile yapıyı yapan kişi arasındaki ilişkiyi Türk Medeni Kanununun 722, 723. ve 724. maddelerinde özel olarak düzenlemiştir. Uyuşmazlığın bu kapsamda değerlendirilmesi gerekecektir.
Gerçekten, bir kimsenin kendi malzemesi ile başkasının tapulu taşınmazına sürekli, esaslı ve mütemmim cüzü (tamamlayıcı parçası) niteliğinde yapı yapması halinde diğer koşullar da mevcutsa malzeme sahibi yapının bulunduğu alan ile yapının kullanılması için zorunlu arazi parçasının tescilini mülkiyet hakkı sahibinden isteyebilir.
Görülüyor ki davadaki istemin dayanağı Türk Medeni Kanununun 724.maddesidir. İddia ve savunmanın buna uygun değerlendirilip sonuçlandırılması gerekir. Zira, yukarıda vurgulandığı üzere hakim önüne getirilen uyuşmazlıkta yasa hükümlerini bulup kendiliğinden uygulamakla mükelleftir.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş, dava konusu isteği Türk Medeni Kanununun 724.maddesi hükmü çerçevesinde inceleyip değerlendirmek olmalıdır.
Davanın araştırma ve inceleme yapılmaksızın yazılı bazı gerekçelerle reddi doğru olmadığından karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 31.05.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.