11. Hukuk Dairesi 2015/12465 E. , 2016/6553 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 04/06/2015 tarih ve 2014/1496-2015/407 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili ve davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl davada davacı ... ... Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. Vekili, gemi acenteliğive limanlarda yükleme, boşaltma işleri ile iştigal eden müvekkili ile davalı arasında karşılıklı olarak yapılan anlaşma neticesinde ton başı olarak belirlenen "iskele kullanım bedeli" karşılığında, kendi işçi ve ekipmanlarıyla, müşterilerine ait yüklerin bu limanlarda yükleme boşaltmasını yaptığını, müvekkilinin davalı firma ile çalışmaya başladığı 1999 yılından 17/01/2004 tarihine kadar "..." ve bu tarihten itibaren ise "gözetim bedeli adı altında yıllarca vermediği hizmetlerin parasını tahsil ettiğini, faturalarda ihtilafa konu olan yüklerin (muz yüklü) çok hassas bir gıda ürün olması nedeni ile ithalatının yapıldığı Orta Amerika ülkelerinden limana belli bir ısıda muhafaza edilerek, soğutmalı gemilerle taşınması gerektiğini, davalının soğutmalı bir depolama firması olmamasına rağmen bu derece hassas yükü liman sahasına aldığı ve burada barındırdığı iddiasıyla müvekkili firmaya ... ücreti tahakkuk ettirildiğini, bahse konu yüklerin ... sahasına alınmadığını, bu hususta taraflar arasında geçmişte bir ihtilaf yaşandığını ve davalık olduklarını, davalı firma 17/01/2004 tarihinden itibaren o güne kadar "..." adı altında tahakkuk ettirdiği, hayali hizmet türünün, adını değiştirerek "gözetim bedeli" adı altında vermediği hizmetin bedelini almaya devam ettiğini, bu gözetim ve ... adı altındaki hizmetin davalı firma tarafından hiç verilmediğini ve bedelinin haksız olarak yıllarca müvekkili firmadan tahsil edildiğini, bu hususta 2007 ve 2008 yılının ilk 2 ayı için ... 11. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/107 Esas sayılı dosyasından istirdat davası açıldığını ve bu dosyaya ödeme yapıldığını, bununla beraber sözlü ve yazılı mutabakata davalı tarafından uyulmadığını bu tarihten itibaren davalı tarafından kesilen 133.633,86 TL"lik faturanın 93.078,66 TL"lik kısmının vermediği bir hizmet olan gözetim bedeli olduğunu ileri sürerek 2008 yılında müvekkili firmaya kesilen 133.633,86 TL düşüldükten sonra 1999-2008 yılları arasında haksız olarak tahsil edilen toplam 734.190,13 TL ... ve gözetim bedeli tutarının, ticari reeskont faizi ile birlikte davalıdan istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiş, birleşen ... 8. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009-324 Esas sayılı dosyasında davalı vekili olarak, davacının 9 yıl boyunca kendilerinden haksız bir şekilde ... ve gözetim ücreti adı altında para tahsil edildiğini, bunların istirdatı için dava açıldığını ve bu dava açılırken 2008 yılında firmalarına kesilen fatura miktarının düşüldüğünü savunarak davanın reddini istemiş, birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2010-285 Esas sayılı dosyasında dava konusu ve yanlarının ... 8. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009/324 Esas sayılı dosyasında ... Çimento San. ve Tic. A.Ş. tarafından açılan dava ile aynı olduğunu, her iki davanın da konusunun aynı süreyi kapsayan cari hesaba dayalı bir borcun olup olmadığı, gözetim ve ... hizmetlerinin verilip verilmediği olup, ihtilafa konu miktarın 133.833.86 TL olduğunu, davalıya uzun yıllar önce teminat olarak 30.000 TL tutarında çek verildiğini, daha sonra davalının YTL"den TL"ye geçiş sırasında bu çekin değiştirilmesini istemesiyle çekin değiştirildiğini, ancak eski çekin unutulduğu için geri alınmadığını, buna ses çıkartmayan davalının elinde 2 tane 30.000 TL tutarında çek kaldığını ileri sürerek, teminat olarak verilmesine ve davalıya borçlu olmamalarına rağmen kötü niyetle 02.04.2009"da arkası yazdırılan 0667252 no.lu 30.000 TL"lik ...bank"dan alınmış çekleri nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, icra takibinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2010-286 Esas sayılı dosyasında teminat olarak verilmesine ve davalıya borçlu olmamalarına rağmen kötü niyetle 02.04.2009"da arkası yazdırılan 1476150 nolu 30.000 TL"lik ...bank"dan alınmış çekleri nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, icra takibinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı ... Çimento San ve Tic. A.Ş. vekili, davacının; müvekkilinin kendisine fatura ettiği hizmet bedellerinin üzerine kendi faaliyeti gereği masraf ve karını ekleyerek müşterilerine fatura ettiğini, müşterilerine yansıttığı bedeli tahsil ettiğinden sebepsiz zenginleşmiş olacağını, davanın zamanaşımına uğradığını, TTK"nın 23/2 uyarınca faturaya itiraz süreleri geçtiği, davacı defterlerine faturaları işlediği gibi bedellerini de müvekkiline ödediğini, davacının almadığı bir hizmet için bedel ödediğini ileri sürmesinin hayatın olağan akışına ve tacir sıfatının gereklerine aykırı olduğunu, alınmadığı iddia olunan hizmetlerin eksiksiz verildiğini savunarak davanın reddini istemiş, birleşen ... 8. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009-324 Esas sayılı dosyasında davacı vekili olarak, davalı ... ... Ltd. Şti."ye kullandırılan iskele nedeni ile tahakkuk etmiş iskele kullanım bedellerine mukabil müvekkili şirketçe düzenlenen fatura bedellerinin ödenmemesi üzerine ... 14. İcra Müdürlüğü"nün 2009-15001 esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, faturaların davalıya teslim edildiğini ve itiraz edilmediğinden kesinleştiğini, davalının haksız olarak takibe itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve %40"dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, uyulan bozmaya göre, asıl davada hüküm altına alınan miktar yönünden bozma yapılmadığından ve kesinleştiğinden asıl davaya ilişkin hüküm aynen korunmuş, asıl davada; davanın kabulüne, 734.190,13 TL"sine dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, birleşen 8. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009/324 Esas sayılı dosyasında 133.559,18 TL bedelli fatura itirazın iptali davasına konu edilmiş ise de; davacı yanın beyanına göre faturanın 93.078,66 TL"sinin gözetim ve ... hizmetine ilişkin olduğu ve bu miktarın istirdat talebine konu (ödenen fatura bedellerine ilişkin) 354.761,01 TL"nin içinde olmadığı, 133.633,86 TL"nin ise henüz ödemesinin yapılmadığı, dolayısıyla mükerrerlik halinin söz konusu olmadığı, bu durumda 133.559,18 TL bedelli faturanın 93.078,66 TL"si ... ve gözetim hizmetlerine ilişkin olduğundan bu hizmetin davalı tarafça verilmemesi nedeniyle asıl davadaki gerekçeye istinaden 93.078,66 TL"nin davacı-birleşen dosya davalısı ... Denizcilik"ten talep edilemeyeceği,bakiye 40.478,82 TL"nin ise; ... ve gözetim hizmetine ilişkin olmayıp ödendiği de kanıtlanamadığından talep edilebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalının ... 14. İcra Müdürlüğü"nün 2009/15001 sayılı icra takibine itirazının kısmen iptaline, takibin 40.478,82 TL üzerinden bu miktara takip tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi yürütülerek diğer kayıt ve şartlarda aynen devamına, davacının şartları oluşmayan ve yerinde görülmeyen %40 icra inkar tazminat isteminin reddine, fazlaya ilişkin istemin reddine, birleşen 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2010/285 ve 2010/286 Esas sayılı dosyalarında ise; davaya konu edilen çeklerin her ne kadar bozma ilamında gözetim ve ... hizmetine ilişkin verilip verilmediğinin araştırılması gereğine işaret edilmiş ise de; bu yönde bir iddia yer almayıp çeklerin teminat çeki olarak verildiğinin iddia edildiği, teminat çeki iddiasının ise; kanıtlanamadığı gerekçesiyle, her iki davanın ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı ... Çimento San. ve Tic. A.Ş. vekili ve asıl davada davacı-birleşen davalardan davalı ... ... Denizcilik ve Ticaret Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1- Feragat, HMK’nın 307. maddesi uyarınca istemde bulunanın talep sonucundan vazgeçmesidir. Davacı vekilinin dilekçesi temyiz talebinden vazgeçme mahiyetinde ve HMK’nın 74. maddesi de gözetildiğinde sonuç doğurucu niteliktedir. Bu itibarla, asıl davada davacı-birleşen davalarda davalının temyiz isteminin feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı-birleşen davalarda davalının temyiz isteminin HUMK’nın 432/4. maddesi uyarınca REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 37,592,81 TL temyiz ilam harcının temyiz eden asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı ... Çimento San. ve Tic. A.Ş."den alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacı ... ... Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti."ye iadesine, 13/06/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.