MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil-tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 29.11.2016 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden vekili Avukat ... geldi, davetiye tebliğine rağmen diğer temyiz eden davacılar... vd. vekili Avukat gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:


-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir.
Davacılar, ortak mirasbırakanları ...’nın maliki olduğu 43149 ada 16 parsel sayılı taşınmazını mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla intifa hakkını üzerinde tutarak davalı oğlu ...’ya satış yoluyla temlik ettiğini, temlik tarihinde davalının alım gücünün bulunmadığını, mirasbırakanın ölmeden önce yazdığı mektupta temlikin gerçek bir satış olmadığını beyan ettiğini, yapılan temlikin muvazaa nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek çekişmeli taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini, olmadığı takdirde tenkisini istemişlerdir.
Davalı, çekişmeli taşınmazın mirasbırakan tarafından ölünceye kadar bakım akdi ile devredildiğini, muris tarafından kaleme alınan mektupta bu hususun anlatıldığını, murisin gerçek amacının hayatı boyunca kendisine bakan şahsa borcunu ödemekten ibaret olduğunu, sözleşmeye uygun olarak mirasbırakan ölünceye kadar baktığını, semenin mutlaka para olması gerekmediğini, tenkis de istenemeyeceğini bildirip davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, yapılan temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delilerden; 1931 doğumlu mirasbırakan...’nın 29/07/2013 tarihinde öldüğü, geriye mirasçı olarak davacı çocukları ... ve Hanım’ı, davalı çocuğu .... ile kendisinden önce ölen kızı....’un çocukları davacılar ... ve . ile kendisinden önce ölen oğlu ....’in çocuğu davacı ...’u bıraktığı, muris ....’ın maliki olduğu 43149 ada 16 parsel sayılı taşınmazını intifa hakkını üzerinde tutarak 22/02/2011 tarihinde davalı oğlu ...’ya satış yoluyla temlik ettiği kayden sabittir.
Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa,niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarında ve l-4-1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmeside Türk Medeni Kanunu"nun 706., Borçlar Kanunu"nun 213. (Türk Borçlar Kanunu"nun 237.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tesbitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmeside büyük önem taşımaktadır. Bunun içinde ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Somut olaya gelince; mirasbırakan...’ın 1931 doğumlu olup temlik tarihinde 80 yaşında bulunduğu, taraf tanıklarının beyanları uyarınca davalının, muris ile birlikte yaşadığı ve ölünceye kadar mirasbırakana baktığı, dosyaya ibraz edilen hastane kayıtları uyarınca mirasbırakanın belirli dönemlerde... hastalığı teşhisi ile hastanede yattığı, davalının da refakatçi olarak mirasbırakanın yanında kaldığı, mirasbırakanın bakımlarını davalının üstlendiği, davacılar tarafından itiraz edilmeyen 20/02/2011 tarihli el yazılı mektup ve diğer deliller uyarınca hayatının son deminde ve hasta olan murisin davacılardan mal kaçırması için herhangi bir sebebinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki; satışa konu edilen bir malın devrinin belirli bir semen karşılığında olacağı kuşkusuzdur. Semenin bir başka ifade ile malın bedelinin ise mutlaka para olması şart olmayıp belirli bir hizmet ya da emek de olabileceği kabul edilmelidir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 29.4.2009 günlü 2009/1-130 sayılı kararı). Esasen, yukarıda da değinildiği üzere muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan davaların hukuki dayanağını teşkil eden 1.4.1974 günlü 1/2 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında mirasbırakanın gerçek iradesinin mirasçıdan mal kaçırma olması halinde uygulanabilirliğinin kabulü gerekir. Başka bir ifade ile murisin iradesi önem taşır.
Yukarıda değinilen somut olgular, açıklanan ilkeler çerçevesinde değerlendirildiğinde mirasbırakan... Kaya’nın gerçek irade ve amacının diğer mirasçıdan mal kaçırma olmadığı, kendisine özenle bakan oğlu ...’ya minnet duyguları ile çekişmeli taşınmazı temlik ettiği sonucuna varılmaktadır.
Hâl böyle olunca, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, delillerin takdirinde yanılgıya düşülerek, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davalının temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.12.2015 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden vekili için 1.350.00.-TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilenden alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 29.11.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.